ارزیابی و مقایسه میزان برآورد تبخیر و تعرق گیاه گندم با استفاده از الگوریتم سبال و روش پنمن – مانتیث در منطقه چاه نیمه های سیستان و بلوچستان
محورهای موضوعی : اقلیم شناسیاحمد رئیسی 1 , غلامعلی مظفری 2 , حمیدرضا غفاریان مالمیری 3
1 - کارشناس ارشد گروه جغرافیا، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد،ایران
2 - استاد گروه جغرافیا، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
3 - دانشیار گروه جغرافیا، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
برآوردمیزان آب مصرفی گیاه یا تبخیر و تعرق برای مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب و کشاورزی، توازن هیدرولوژیکی و همچنین تخمین تقریبی عملکرد محصول ضرورت دارد. روش‌های مختلفی برای تعیین تبخیر و تعرق در مقیاس‌های کوچک با استفاده از اندازه‌گیری‌های میدانی مانند لایسیمتر وجود دارد که از دقت بالایی برخوردار هستند، اما در این تحقیق از روش‌های مبتنی بر دورسنجی و استفاده از تصاویر ماهواره‌ای استفاده شده است. بنابراین در این تحقیق از تصاویر ماهواره لندست 8 برای سال‌های 1396 و 1398 استفاده شده و نتایج به دست آمده از روش مبتنی بر سنجش از دور (سبال) با داده‌های اندازه‌گیری شده در ایستگاه هواشناسی زهک به منظور برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از روش فائو-پنمن-مانتیث مقایسه شد. با استفاده از شاخص‌های آماری مانند خطای نسبی و ضریب تبیین به بررسی توانایی و عملکرد الگوریتم سبال پرداخته شد. مقایسه نتایج نشان داد تبخیر و تعرق به دست آمده به روش سبال دارای مطابقت قابل قبولی با تبخیر و تعرق برآورد شده از روش پنمن مانتیث است و اختلاف معنی داری بین دو روش محاسبه شده وجود ندارد. بدین صورت که مقادیر شاخص‌های آماری در سال-های 1396 و 1398 برای ضریب تعیین به ترتیب برابر 82/0 و 95/0، برای ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) به ترتیب دارای مقادیر 15/2 و 27/1 و همچنین میانگین خطای مطلق(MAE) به ترتیب دارای مقادیر49/1 و11/1 و در نهایت متوسط خطای اریب(MBE) به ترتیب دارای مقادیر 27/0 و 09/0 می باشد، نتایج حاکی از دقت قابل قبول الگوریتم سبال در برآورد تبخیر و تعرق واقعی می‌باشد.
Estimation of plant water consumption or evapotranspiration is necessary for management and planning of water and agricultural resources, hydrological balance as well as approximate estimation of crop yield. There are various methods for determining evapotranspiration on a small scale using field measurements such as lysimeters, which are highly accurate but are not widely used due to their high cost and difficulty. For this reason, methods based on telemetry and the use of satellite imagery have received more attention from researchers. Therefore, due to the importance of the subject in this study, the evapotranspiration in the Chah region of Sistan and Baluchestan was estimated using satellite images and Sabal algorithm. In this research, Landsat 8 satellite images for 1396 and 1398 have been used and to compare the results obtained from the remote sensing method (Sabal), from the data of the synoptic meteorological station of Zahak city to estimate evapotranspiration by FAO-Penman-Montith method has been used. Using statistical indicators such as relative error and explanatory coefficient, the ability and performance of remote sensing and Sabal algorithm were investigated. Thus, the values of statistical indices in 1396 and 1398 for the coefficient of determination are 0.82 and 0.95, respectively, for the root mean square error (RMSE) with values of 2.15 and 1.27, respectively, as well as the mean error Absolute (MAE) values are 1.49 and 1.11, respectively, and finally the mean oblique error (MBE) is 0.27 and 0.09, respectively.The results indicate the acceptable accuracy of the Sabal algorithm in estimating actual evapotranspiration.
