ارزیابی الگوی زیست پذیری حمل‌ونقل پاک با تأکید بر شاخص‌های دسترسی‌پذیری (مطالعه موردی: منطقه ۸ شهر تهران)*
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری
فاطمه خزایی زاده
1
,
علی شیخ اعظمی
2
,
علیرضا استعلاجی
3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی-واحدتهران شمال
2 - استادیار، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
3 - گروه جغرافیای انسانی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: زیست پذیری, حمل‌ونقل پاک, دسترسی پذیری, منطقه ۸ شهر تهران,
چکیده مقاله :
امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که ازجمله آن‌ها می‌توان به سیستم حمل‌ونقل اشاره کرد. فقدان برنامه‌ریزی راهبردی در حوزه حمل‌ونقل شهری منجر به تکرار سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بخش زیرساختی و ناهماهنگی و ناسازگاری سیستم حمل‌ونقل شهری شده است. هدف اصلی این پژوهش تبیین الگوی زیست پذیری حمل‌ونقل پاک منطقه ۸ شهر تهران با تأکید بر شاخص‌های دسترسی‌پذیری است. این پژوهش ازنظر روش انجام تحقیق، توصیفی – تحلیلی است که به دلیل کاربردپذیر بودن یافته‌ها در تدوین نقشه و رویکرد زیست پذیری در برنامه‌ریزی شهری، در هدف جنبه کاربردی است. در این تحقیق از تکنیک DEMATEL و نظرات 15 نفر از کارشناسان برای شناسایی روابط بین معیارها استفاده گردیده و از نتایج آن در تشکیل ساختار شبکه و روابط بین معیارها در مدل فرآیند تحلیل شبکه – فازی برای وزن دهی به معیارها و نرمال‌سازی در نرم‌افزار ArcGIS بهره گرفته شد. نتایج پهنه‌بندی الگوی زیست پذیری حمل‌ونقل پاک منطقه هشت شهر تهران نشان داد که محله‌های کرمان، دردشت و تهرانپارس به ترتیب با اختصاص ضرایب زیست پذیری حمل‌ونقل پاک 0.77، 0.55 و 0.52 بیشترین میزان پهنه‌های زیست پذیری حمل‌ونقل پاک را به خود اختصاص داده‌اند. محلات هفت‌حوض، فدک و مدائن هر یک به ترتیب با اختصاص ضرایب 0.48، 0.43 و 0.35 جایگاه دوم زیست پذیری حمل‌ونقل پاک را به خود اختصاص داده‌اند. ازاین‌رو می‌توان گفت که مناطق مذکور پتانسیل و قابلیت بیشتری در اجرای طرح حمل‌ونقل پاک را در میان سایر محلات به خود اختصاص داده‌اند. کمترین میزان زیست پذیری برای محله مجیدیه محاسبه‌شده است.
Today, many factors have an effect on the livability of a place, among which the transportation system can be mentioned. The lack of strategic planning in the field of urban transportation has led to the repetition of joint investments in the infrastructure sector and the inconsistency of the urban transportation system. The main goal of this research is to evaluate the viability model of clean transportation in the 8th district of Tehran, emphasizing the accessibility indicators. This research is descriptive-analytical in terms of its method, which aims at the practical aspect due to the applicability of the results in map compilation and livability approach in urban planning. In this research, the DEMATEL technique and the opinions of 15 experts were used to identify the relationships between the criteria And its results were used to form the network structure and relationships between criteria in the network-fuzzy analysis process model for weighting criteria and normalization in ArcGIS software. The results of zoning of clean transportation viability model in the eight districts of Tehran showed that Kerman, Dardasht and Tehranpars neighborhoods have the highest number of clean transportation viability zones by assigning clean transportation viability coefficients of 0.77, 0.55 and 0.52, respectively. The neighborhoods of Hafthauz, Fadak and Mada'en have been assigned the second place of clean transportation viability by allocating coefficients of 0.48, 0.43 and 0.35 respectively. Therefore, it can be said that the mentioned areas have more potential in the implementation of clean transportation plan among other areas.
