نقش هوش هیجانی و سبک های رهبری در پیش بینی بازدهی های رهبری مدیران گروه های آموزشی دانشگاه

محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی

عادل زاهد بابلان ¹ , سوران رجبی ²

1 - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی

تاریخ دریافت : 1395/01/21 تاریخ پذیرش : 1395/01/21 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: هوش هیجانی, سبک رهبری, بازدهی رهبری, مدیران گروه های آموزشی,

چکیده مقاله :

هدف این مطالعه بررسی نقش هوش هیجانی و سبک های رهبری در پیش بینی بازدهی های رهبری مدیران گروه های آموزشی دانشگاه بود. نمونه این مطالعه 118 نفر بوده است که به روش کل شماری از بین اعضاء هیأت علمی و مدیران گروههای آموزشی دانشگاه محقق اردبیلی انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و ابزارهای مورد استفاده مقیاس هوش هیجانی شوت و همکاران (1998) و پرسشنامه چندعاملی رهبری باس و آولیو (2003) بوده است. نتایج بدست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که در پیش بینی رضایتمندی فقط سبک رهبری تحول گرا و سبک رهبری مراوده ای، می توانند رضایتمندی، کوشش مضاعف و اثربخشی را پیش بینی کنند و هوش هیجانی و سبک رهبری آزاد گذار قادر به پیش بینی بازدهی های رهبری نیستند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to determine simple and multiple relationships between leadership styles and emotional intelligence component in the Heads of Departments at University of Mohaghegh Ardabili. The Statistical population involved all the academic staff members and Heads of the Departments at the university (N=118). Based on the nature of subject and research questions, correlational method was thought to best serve the purpose of the present study. To collect the data, the Shutte et al Emotional Intelligence Scale (EIS) and Bass and Avolio Multifactor Leadership Style Questionnaire (MLQ form 5X) were used. The Results indicated that only transactional and transformational leadership can predicate the leadership outcomes (i.e. extra effort, satisfaction, and effectiveness. Other variables (i.e.  Laissez faire Leadership Style and emotional intelligence) can not predicated the outcomes of leadership.

منابع و مأخذ:

زاهد بابلان، عادل (1387) بررسی رابطة مستقیم و غیرمستقیم سبک رهبری، سلامت
          سازمانی و اعتماد سازمانی با تعهد سازمانی دبیران در دبیرستان‌های
          پسرانه استان اردبیل. پایان نامه دکتری در رشته مدیریت آموزشی. دانشکدة
          روانشناسی و علوم تربیتی، گروه بنیادهای آموزش و پرورش.

شهایی، بهنام و سبحانی نژاد، مهدی (1386) بررسی رابطه هوش هیجانی مدیران
          سازمانهای صنعتی استان اصفهان با سبک رهبری آنها. دومین همایش
          مدیریت سرمایه های انسانی با رویکرد کاربردی

کلاگری، شهره  و خدام، حمیرا (1386). رابطه بین شیوه های رهبری مدیران پرستاری و
          میزان رضایت شغلی پرستاران. مجلهعلمیدانشگاهعلومپزشکیگرگان.
          دوره/9 شماره 3 پی در پی 23 صفحات 65 تا 68.  

مختاری پور، مرضیه؛ سیادت، سیدعلی؛ امیری، شعله (1386). بررسی رابطه بین هوش هیجانی
          و بازدهی های رهبری ( مدل برنارد باس) مدیران گروه های آموزشی دانشگاه
          اصفهان. دوره 8 (2): ص 95-110.

مرتضوی، سعید؛ ناظمی، شمس‌الدین و محمودی فخرآبادی، صادق (1384). رابطة هوش
          هیجانی و سبک رهبری تحول بخش ـ مبادله‌ای. فصلنامه مدرس علوم انسانی،
          ویژه مدیریت، صص 190 ـ 167.

موغلی، علیرضا (1383). «رهبری تحول‌آفرین و ابزار سنجش آن MLQ». مطالعات
          مدیریت، شماره 44 ـ 43، صص 112ـ95.

نورشاهی، نسرین و یمنی دوزی سرخابی، محمد (1385). بررسی رابطه سبک شناختی و
          سبک رهبری در میان رؤسای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی. فصلنامه
          پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 41، ص 36-17.

Antonakis, J., Avolio, B.J., & Sivasubramaniam, N. (2003).
          Context and leadership: An examination of the nine-factor
          full-range leadership.

Barling,J., Slater, F., & Kelloway, E. (2000). Transformation
          leadership and Intelligence: an exploratory study.
          Leadershipand organizational Development Journal.
          21(3): 157-61.Bar-On, R. (2000), "Emotional and social
          intelligence:insights from the emotional quotient inventory", in

Bar-On, R., Parker, J.D. (Eds),The Handbook of Emotional
          Intelligence, Jossey-Bass, San Francisco, CA, pp. 363-88.

Bass, B. (1990), Bass & Stogdill's Handbook of Leadership:
          Theory, Research, and Managerial Applications, 3rd ed., the
          Free Press, New York, NY.

Bass, B. E and Riggio, R. E.(2006). Transformational leadership
           (2nd ed), Mahwah, New Jersey: LEA, Inc.

Bass, B. M. & Avolio, B. J. (1990). Developing transformational
          leadership: 1992 and beyond. Journal of European
          industrial Training, 14(5), 21-27.

Bass, B., Avolio, B. (2000), Multifactor Leadership
          Questionnaire: Technical Report, 2nd ed., Mind Garden
          Inc., Redwood City,CA, 2nd,

Bass, B., Avolio, B. (2003), Multifactor Leadership Questionnaire:
          Feedback Report, Mind Garden Inc., Redwood City, CA,

Bass, B.M. & Avolio, B.J. (1993). Transformational leadership:
          A response to critiques. In M.M. Chermers & R. Anyman
           (Eds.). Leadership theory and research: Perspectives and
          directions. New York: Free Press.

Bass, B.M. (1998). Transformational leadership: Industry,
          militaryand educational impact. Mahwah, NJ: Erlbaum.
          Bass, B.M., Avolio, B.J. (1995), MLQ Multifactor
          Leadership Questionnaire: Technical Report, Mind Garden,
          Redwood City, CA.

Bennis, W. & Goldsmith, J. (1994). Learning to lead: A work
          book on Becoming a Leader. Addison Wesley,. Reading.

Bliss, S. E (2005). The Affect of Emotional Intelligence on a
          Modern organizational Leaders Ability to Make Effective
          Decisions, http://www.findarticles.com

Bryman, A. (1996). Leadership in organizations, in Stewart, R.
          (Eds), Handbook of Organization Studies, Sage
          Publications, London, pp.276-92.

Ciarrochi, J.V. Ciarrochi, A. Chan and J. Bajgar, (2001).
          Measuring emotional intelligence in adolescents, Personality
          and Individual Differences 31: 1105–1119.

Coetzee, C., & Schaap, P. (2004). The relationship between
          leadership styles and emotional intelligence. Paper presented
          at the 6th Annual Conference of the Society of Industrial
          and Organizational Psychology, as part of the symposium.

Cohen, L, Manion, L. & Morrison (2001) Research Method in
          education, Rutledge Flamer.

Elizabeth J. Austin, Donald H. Saklofske, Sandra H. S. Huang and
          Deanne McKenney (2005) A preliminary study of
          emotional intelligence, empathy and exam performance in
          first year medical students. Personality and Individual
          Differences. l39(8): 1395-1404.

Fambrough,  M. J.  and Kaye Hart, R.  (2008). Emotions in
          Leadership Development: A Critique of Emotional
          Intelligence. Advances in Developing Human Resources,
          October 1, 2008; 10(5): 740 – 758. .

Gardner, L and  Stough, C (2002). Examining the relationship
          between leadership and emotional intelligence in senior level
          managers. Leadership & Organization Development
          Journal. 23 (2): 68 – 78.

George, J.M. (2000). Emotions and leadership: the role of
          emotional intelligence, Human Relations, 53 (8):1027-55.

Goleman, D. (1998). Working with Emotional Intelligence.
          London: Bloomsbury.

Hersey, P., Blanchard, K.H, and Jonbnson, D.E. (2001).
          Management of organizational behavior: Leading Human
          Resources. (8th Ed). Upper saddle River, Nj: prentice Hall.

Humphrey, R. H. (2002). The many faces of emotional leadership.
          The Leadership Quarterly, 13, 493-504.

Ingram, T. N. (1996), "Relationship selling: moving from rhetoric
          to reality", Journal of Business, Vol. 11 pp.5-14.

Judge, T. A., Piccolo, R.F. (2004). Transformational and
          Transactional Leadership: A Meta-Analytic Test of Their
          Relative Validity Journal of Applied Psychology,
          89(5)Pages 755-768.

Kiss, Y (2000). Riggional Aspects of Defense-Industrial
          Transformation in East-Central Europe. International
          Riggional Science Review, Vol. 23, No. 1, 120-131.

Liontos,Lynn Balster. (1992). Transformational leadership.
          ERIC digests [On-line], 72. Available: ERIC Clearinghouse
          on Educational Management, ED347636.

Mayer, J. D., Caruso, D., & Salovey, P. (1999). Emotional
          intelligence meets traditional standards for an
          intelligence. Intelligence, 27, 267-298.

Medley F, Larochelle DR. Transformational leadership and job
          satisfaction. Nurs Manage. 1995;26(9):64JJ-64LL, 64NN.

Palmer, B. R., Walls, M., Burgess, Z., & Stough, C. (2001).
          Emotional intelligence and effective leadership, Leadership
          and Organizational Development Journal, 22, 5-10.

Petrides, K. V., and Furnham, A. (2000). On the dimensional
          structure of emotional intelligence. Personality and
          Individual Differences, 29, 313-320.

Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., & Bommer, W. H, (1996).
          Transformational leader behaviors and substitutes for
          leadership as determinants of employee satisfaction,
          commitment, trust, and organizational citizenship behaviors.
          Journal of Management, 22 (2), 259-298.

Robbins, S., Coulter, M. (2008), Management, International
          Edition, Pearson Education Inc., Upper Saddle River, NJ

Saklofske, D. H., Austin, E. J., and Minski, P. S. (2003). Factor
          structure and validity of a trait emotional intelligence
          measure. Personality and Individual Differences,
          34, 707-721.

Salovey, P., Brackett, M. A., & Mayer, J. D. (Eds.). (2004).
          Emotional intelligence: Key readings on the Mayer and
          Salovey Model. Portchester, New York: National
          Professional Resources.

Schutte, N.S. Schutte, J.M. Malouff, C. Bobnik, T.D. Coston, C.
          Greeson, C. Jedlicka, E. Rhodes and G. Wendorf, (2001).
          Emotional intelligence and interpersonal relations. Journal
          of Social Psychology 141, 523–536.

Schutte, N.S., Malouff, J.M., Hall, L.E., Haggerty, D.J., Cooper,
          J.T., Golden, C.J. and Dornheim, L. (1998) Development and
          validation of a measure of emotional intelligence.
          Personality and Individual Differences 25, 167-177.

Silins, H. C. (1994). Leadership characteristics and school
          improvement. Australian Journal of Education, 38 (3),
          266-281.

Sosik, J.J. & Magerian, L.E. (1999), ‘Understanding leader
          Emotional Intelligence and performance’, Group and
          Organisation Management, 24 (3), pp.67–391.

William D. Spangler (2004) Transformational leadership and
          team performance. Journal of Organizational Change
         Management.17 (2 ): Page: 177 - 193

Yukl, G. (1999). An evaluation of conceptual weaknesses in
          transformational and charismatic leadership theories,
          Leadership Quarterly, 10: 285-330.