تأثیر آزمون‌های مؤسسات آموزش آزاد علمی بر پیشرفت تحصیلی، اضطراب و عزت‌نفس دانش‌آموزان پسر چهارم دبیرستان رشته علوم تجربی

محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی

مهران فرج‌الهی ¹ , فروزان ضرابیان ² , عادل محدث ³

1 - دانشیار علوم تربیتی دانشگاه پیام نور تهران
2 - استادیار علوم تربیتی دانشگاه پیام نور تهران
3 - کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی دانشگاه پیام نور تهران

تاریخ دریافت : 1395/01/25 تاریخ پذیرش : 1395/01/25 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: اضطراب, پیشرفت تحصیلی, عزت‌نفس, آزمون مؤسسات آزاد علمی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر آزمون های مؤسسات آموزش آزاد علمی بر پیشرفت تحصیلی، اضطراب و عزت‌نفس دانش‌آموزان پسر چهارم دبیرستان رشته علوم تجربی در شهرستان خوی اجرا شد. این پژوهش با رویکرد توصیفی پیمایشی و روش تمام شماری بر روی نمونه ای به تعداد 360 نفر از دانش‌‌آموزان پسر پایه چهارم دبیرستان رشته علوم تجربی در شهرستان خوی انجام شد. از این تعداد 220 دانش‌آموز شرکت کننده و 140 دانش آموز غیرشرکت کننده در آزمون ‌های مؤسسات آموزش آزاد علمی بودند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل نمرات زیست‌شناسی نیمسال اول دانش‌آموزان و پرسشنامه‌های سیاهه اضطراب امتحان ابوالقاسمی و همکاران و عزت‌نفس کوپر اسمیت بود. پایایی پرسشنامه‌ها با ضریب آلفای کرونباخ 94/0 و 83/0 محاسبه شد. در نهایت برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش از دو دسته آزمون‌های توصیفی و استنباطی استفاده شد، از آزمون tاستودنت (با واریانس‌های ادغام شده و یا مجزا به تناسب) برای مقایسه میانگین ها و نمودار جعبه (Box plot) استفاده شد که این تحلیل‌ها بااستفاده از نرم‌افزار spss صورت گرفت. یافته ‌های این پژوهش نشان داد پیشرفت تحصیلی و اضطراب امتحان با توجه به شرکت در آزمون تفاوت معنی‌دار دارند، اما عزت‌نفس دانش‌آموزان شرکت کننده و غیرشرکت کننده تفاوت ندارند. بنابراین می‌توان گفت که آزمون‌ها بر پیشرفت تحصیلی و اضطراب امتحان دانش‌آموزان تأثیرگذار هستند و بر عزت‌نفس دانش‌آموزان تأثیرگذار نیستند.

چکیده انگلیسی:

This study was administered to examine the effect of none affiliated academic institutes exams on the male students' educational achievement, anxiety and self-esteem of the pre-university experimental sciences discipline in Khoy. The research method was descriptive survey. The statistical population was 360people out of which 220 people participated and 140 people didn’t participate in the exams. To gather the data, Cooper Smith self-esteem questionnaire and Abolghasmi`s anxiety test were used. The reliability of them was 0.94 and 0.83. The descriptive and inferential statistics (student's t test. Box- and – whisher plot, and SPSS software were used to analyze the data. The results showed that was significant difference between academic achievement and exam anxiety, but there was not a significant difference between the participants in self-esteem. 

منابع و مأخذ:

آناستازی، آندره.(1988). روان آزمایی. ترجمه: محمدنقی براهنی، (1379)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ یازدهم، شماره9.

ابوالقاسمی، عباس، بهمن، نجاریان. (1387).اضطراب امتحان: علل، سنجش، درمان. پژوهش‌های روانشناختی، شماره 3 و4.

استادیان، مریم، منصوره، سودانی، مهناز، مهرابی‌زاده هنرمند.(1388). اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه عقلانی، عاطفی و رفتاری الیس بر اضطراب امتحان و عزت‌نفس دانش‌آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهر بهبهان. مجله مطالعات و آموزش دانشگاه شیراز: دوره اول، شماره2؛ 18-1.

اتکینسون، ایتا ال و همکاران.(1987). زمینه روان شناسی هیلگارد، ترجمه: حسین رفیعی، محسن ارجمند، مرسده سمیعی، (1383)، تهران: انتشارات ارجمن، چاپ یازدهم.

بیابانگرد، اسماعیل.(1378). اضطراب امتحان: ماهیت، علل، درمان، همراه با آزمون‌های مربوطه. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

بهرامی‌نسب، بهناز. (1390). تأثیر ­آزمون‌­های مؤسسات آزاد علمی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضیات دانش‌آموزان پایه دوم متوسطه در شهر سمنان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه پیام نور.

توزنده جانی، حسن، شهنام، ابوالقاسمی، بهمن، اکبری. (1387). ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در روان شناسی و علوم تربیتی. مشهد: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور و شهر فیروزه.

پاشاشریفی، حسن. (1382). استانداردها و راهبردهای نوین سنجش پیشرفت تحصیلی دانش­آموز. تهران: خلاصه مقالات همایش­ ارزشیابی­ در خدمت تعلیم و تربیت.

حیدری، اکرم.(1388). روش پیشگیری از اضطراب و فن تست زدن. تهران: نشر پرشکوه.

دلاور، علی، کیانوش، زهراکار.(1388). سنجش و اندازه‌گیری در روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی. تهران: نشر ارسباران.

دلاور، علی. (1390). روش‌های تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: مطالعات و برنامه‌ریزی آموزش سازمان گسترش.

رامبو.(1998). بررسی روابط بین خود کارآمدی. اضطراب و یادگیری دانشجویان پرستاری، نقل از منصور حکمتی‌نژاد، (1380)، مشهد: انتشارات پیام اندیشه.

سیف، علی‌اکبر.(1386). روان‌شناسی پرورشی. روان شناسی یادگیری و آموزش، ویراست نو. تهران: انتشارات آگاه.

سیف، علی‌اکبر.(1389). اندازه گیری، سنجش و ارزشیابی آموزشی. تهران: نشر دوران.

سیف، علی‌اکبر، حسن، فتح آبادی.(1386). بررسی تأثیر روش‌های مختلف سنجش (تشریحی یا چندگزینه‌ای) بر رویکردهای مطالعه و آماده شدن برای امتحان در دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، اهواز: دانشگاه شهید چمران.

سپاسی، حسین.(1387). بررسی تأثیر آزمون‌‌های تکوینی بر پیشرفت ­تحصیلی دانش­آموزان کلاس سوم راهنمایی در درس ریاضیات، مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، اهواز: دانشگاه شهید چمران.

شاملو، سعید.(1388). مکتب‌ها و نظریه‌ها در روان شناسی شخصیت. تهران: انتشارات رشد.

شیخی‌فینی، علی‌اکبر.(1372). بررسی رابطه انگیزش پیشرفت. منبع کنترل و پیشرفت تحصیلی در دانش‌‌آموزان مقطع متوسطه شهر بندرعباس. پایان‌نامه‌کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه‌تربیت‌مدرس.

صادقی، جعفر.(1383). بررسی رابطه عملکرد دانش‌آموزان در آزمون علمی با پیشرفت تحصیلی آنان در سال سوم متوسطه نظری شیراز. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، اصفهان: دانشگاه اصفهان.

کالاهان, جوزف اف، لئونارد اچ، کلارک.(1998). آموزش و پرورش دوره راهنمایی و متوسطه. ترجمه جواد ظهوریان، (1378)، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.

کاوه‌پور ابرقویی، علی.(1384). مطالعه تأثیر آزمون‌های تحصیلی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال دوم راهنمایی در درس ریاضیات در ناحیه 2 شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

کرد، بهمن.(1382). بررسی تأثیر بازخورد در ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش­آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بوکان در سال تحصیلی82–81. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه تربیت معلم.

گنجی، حمزه.(1389). آزمون‌های روانی(مبانی نظری و عملی)، تهران: انتشارات نشر ساوالان.

گلاور، جان ای. راجر اج، برونینگ.(1990). روانشناسی تربیتی اصول و کاربرد آن. ترجمه علینقی خرازی، (1387)، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

هرگنهان، بی، متیو اچ، آروالسون.(2001). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. ترجمه علی‌اکبر سیف، (1382)، تهران: نشر دوران.

هلک، ژاک.(1998). سرمایه‌گذاری برای آینده آموزش و پرورش. ترجمه عبدالحسین نفیسی، (1371)، تهران: انتشارات مدرسه.

Balk, A. A. (1996); The language of the classroom; New York: Teachers college Press.   

Byrne, B. M (1984). The general/academic self-concept nomological network: A review of construct validation research. Review of Educational Research, 54, 427-456.

Coopersmith, S. (1967). The Antecedents of self-esteem.San Francisco: W. H. Freeman.

Ebel, R. L. (1979). Essentials of educational measurement (3^rd ed.). EnglewoodCliffs, New Jersey: prentice – Hall.

Frisbie, D.A. (1992). The multiple true-false items format: A statuse review. EducationalMeasurements: Issues and practice, 11(4), 21-26.

Gary, D. Phye, (1997). Handbook of classroom assessement: learning, achievement and adjustment. Chapter 9, 269- 282.

Lazarus, R. S. (1991). Cognition and motivation in emotion. American psychologist, 46, 352- 367.

Pintrich, O, R, & Degrot, D. H. (1990). Motivation in education. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Sarason, I. G. (1984). Stress, anxiety, and cognitive interference: Reactions to tests, Journal of personality and social psychology, 46, 929- 938.