رابطه دانش فراشناخت، نظریه‌های ضمنی هوش و نگرش به رفتارهای کمک طلبی با عملکرد ریاضی دانشآموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهر تبریز
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتیطاهره خانکشی‌زاده 1 , اکبر رضایی 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانشآموخته کارشناسیارشد گروه برنامهریزی آموزشی، تبریز، ایران.
2 - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور.
کلید واژه: دانش آموزان, عملکرد ریاضی, : دانش فراشناخت, نظریه‌های ضمنی هوش, نگرش به رفتارهای کمک طلبی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه دانش فراشناخت (راهبردهای شناختی و فراشناختی)، نظریه‌های ضمنی هوش و نگرش به رفتارهای کمک طلبی با عملکرد ریاضی دانش آموزان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان تبریز در سال تحصیلی 91-90 بود. در این پژوهش تعداد 375 نفر با بهره گیری از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های راهبردهای یادگیری، نظریه ضمنی هوش، رفتارهای کمک طلبی و همچنین آزمون محقق ساخته عملکرد ریاضی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه هم‌زمان یا استاندارد مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که: نگرش به رفتارهای کمک طلبی (پذیرش کمک طلبی) به طور معنی‌داری با عملکرد ریاضی دانشآموزان رابطه دارد. نظریه‌های ضمنی هوش (هوش ذاتی و هوش افزایشی) با راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه مثبت و معنی‌دار داشت ولی رابطه باورهوشی ذاتی با پذیرش کمک طلبی منفی و معنی‌دار بود. بین استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی ارتباط مثبت و معنی‌دار به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر پذیرش کمک طلبی به طور معنی‌داری عملکرد ریاضی را پیش‌بینی می‌کند.
The objective of the present study was to determine the relationship between the meta-cognition knowledge (cognitive strategies and meta-cognitive), implicit intelligence theories and attitude to the help-seeking behaviors with third grade mathematic students’ performance in guidance school of Tabriz. The statistical population was 10235 people, out of which 375 people were chosen through Morgan’s table. The sampling method was multi-stage random sampling. To gather the data four questionnaires were used (implicit intelligence theory, help-seeking, learning strategies, and researcher made). The data were analyzed through Pearson’s correlation coefficient, multiple regression, and academic achievement test. The results showed that there was a significant difference between the attitude and help-seeking behaviors with students’ mathematic performance. There was also a significant between multiple intelligence theories (innate & additive intelligence) with cognitive and metacognitive strategies. There was negative significant difference between innate intelligence with help-seeking acceptance. There was a positive significance between the use of cognitive strategies and metacognitive. The multiple regression analysis showed that help-seeking acceptance variable significantly predicts the mathematical performance.
آقازاده؛ م، احدیان، م، (1377)، مبانی نظری و کاربردهای آموزشی نظریه فراشناخت، انتشارات پیوند.
آوانسیان، ا. (1377)، نقش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب و سرعت یادگیری دانشآموزان دخترانه مدارس روزانه مقطع راهنمایی تهران، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
ابراهیمی قوام‌آبادی، ص. (1377)، اثربخشی سه روش آموزشی راهبردهای یادگیری آموزش دوجانبه، توضیح مستقیم و چرخه افکار بر درک مطلب، حل مسأله، دانش فراشناختی، خودپنداری تحصیلی و سرعت یادگیری در دانشآموزان دختر، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
احمدی، ا. (1388)، رابطه بین باورهای معرفت شناختی، استراتژی‌های یادگیری و باورهای حل مسأله ریاضی عملکرد ریاضی دانشآموزان سوم راهنمائی شهرستان پلدشت، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز.
استوار، ن. (1381)، مقایسه اثر بخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر میزان یادگیری دانشآموزان پایه پنجم ابتدایی تهران، پایاننامه کارشناسیارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
اسمعیلی، م. (1379)، بررسی تأثیر آموزشی راهبردهای فراشناختی در حل مسأله، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران.
.بابایی، ب، (1377). رابطه باورهای هوشی و جهت‌گیری هدفی در دانشآموزان تیزهوشان و عادی، پایه‌های دوم راهنمایی و دبیرستان شهر ری، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
پاکدامن، م، فرزاد، و، سرمد، ز، خانزاده، ع.(1386)، کمک طلبی دانشآموزان در جریان حل مسأله ریاضی: تأثیر رجحان‌های هدفی وشرایط هدفی، فصلنامه روان شناسیدانشگاه تبریز،2، 8، 69-39.
پاشائی، ل. (1388)،رابطه بین باورهای معرفت شناختی و رفتارهای کمک طلبی با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر سال سوم متوسطه تبریز، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز.
پالانت؛ ج.(1389)، تحلیل دادههای علوم رفتاری با برنامه SPSS، (اکبر رضایی، مترجم)، تبریز: انتشارات فروزش، (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2007).
حجازی، ا، پاکدامن، م. (1380). تأثیر اهداف پیشرفت و سطح توانایی بر رفتار و نگرش کمک طلبی تحصیلی، مجله روانشناسی، 2، 117-100.
حجازی، ا. (1382). برداشت کودکان و نوجوانان از مفهوم هوش تحول نظریه هوش ضمنی، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 2، 72-105
حجازی، ا.، عابدینی، ی. (1387). الگوی ساختاری رابطه اهداف رویکردی- عملکردی، درگیری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی، مجله روانشناسی، 12، 348-332.
حجازی، ا، رستگار، ا، غلامعلی لواسانی، م، قربان جهرمی، ر. (1388)، باورهای هوشی وپیشرفت
تحصیلی: نقش اهداف پیشرفت و درگیری تحصیلی. پژوهش های روانشناختی، 12. شماره 1و2.
رنجبر سلیمانی، س. (1388)، اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانشآموزان دختر اول متوسطه شهرستان سراب، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز.
شقاقی، ف، سیف، ع.(1384)، تأثیر آموزشی راهبردهای یادگیری و مطالعه بر میزان یادگیری دانشجویان دانشگاه پیام نور، پیک نور ویژه یادگیری و آموزش از راه دور، 3، 2، 15-4.
فولاد چنگ، م. (1384 )، بررسی تأثیر آموزشی فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 14، 162-149.
فهیم‌زاده، ص. (1381)، بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر انگیزش پیشرفت دانشجویان دانشگاه اراک، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه الزهرا(س).
قدمپور، ع، سرمد، ز. (1382). نقش باورهای انگیزشی در رفتار کمک طلبی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان، مجله روانشناسی، 2، 126-112.
کرمی، ا. (1381). تدوین ابزار سنجش راهبردهای یادگیری و مطالعه و تعیین رابطه این راهبردها با پیشرفت تحصیلی.رساله دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
متولی، م. (1376)، بررسی تأثیر آموزشی راهبردهای فراشناختی برخواندن، درک مطلب و سرعت یادگیری دانشآموزان کلاس اول دبیرستان‌های دخترانه فردوس، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
لطف آبادی، ح. (1375). سنجش و انداره گیری در علوم تربیتی و روانشناسی. تهران: سمت.
Ablard, K. G. Mills, C. J. (1996), ”Implicit the 0ries of intelligence and self: Perceptions of academically talented adolescents and children ,Journal of youth and Adolescence,25,pp.137,147.
Ames, R. (1983).Help-seeking and achievement orientation: Perspectives from attribution theory. in: B. M. DePaul, A. Nadler, J. D. Fisher (Eds), New directions in helping, (Vol. ) 2: help-seeking- (pp.165-186). New York: Academic Press.
Berardi Coletta, B, Buyer, L. S., Domino ski, R. L., and rellinger, E.R. (1995). Met cognition and Problem Salving: A Process-oriented Approach. Journal of Experimented Psychology: Learning, Memory, and Cognition. 21(1), 205-223. adolescences, 25, PP. 137, 147.
Butler, R. (1998).Determinants of help seeking: Relations between perceived reasons for help-avoidance and help-seeking behaviors in an experimental context. Journal of educational Psychology, 90,630-643.
Butler, r. & Numan, O. (1995).Effects of task and ego achievement goals on help-seeking behaviors and attitudes. Journal of educational Psychology,87,261-271.
Bouffard, T.; Boisvert, J.; Vezeau, C. & Larouche, C. (1995).The impact of Goal orientation on self-regulation and performance among college students. British Journal of Educational Psychology, 65,317-329.
Crawford, K.; Gordon, S.; Nicholas,J.&Prosser,M,(1994). Conceptions of
Mathemathics and how it is learned: The perspectives of students Entering university.Learning and Instruction, 4, 331-345.
Depaulo,B.M.(1983).Perspectives on help-seeking.In:B.M.Depaulo,A.Nadler,J.D.Fisher(Eds),New direction in helping(Vol.2):help-seeking .New York:Academic Perss.
Dweck,C.(2000),Self-theories:Their role in Motivation,personality and Development,psychologyPress:Taylor and Francis Groupe.
Dweck, C. S., Leggett, E. L. (1988). A social- cognitive approach to motivation-personality. Psychological Review, 95, PP. 256-273.
Dweck, C. S. (1999), self - Theories: Theirrole in motivation, Personality, and Deveiopment Philadelphia, PA:The psychology press.
Eggen,P,kauchak,D.(2001).Educational psychologu.(5thed).upper saddle river, nj: prentice hell.
Gross. A. E. & Mc Mulleen, P. A. (1983). Modeels of the help-seeking process. In: B. M. Depaulo. A. Nadler, J. D. Fisher (eds). New directions in helping (vol.2): help-seeking. New York: Academic Press.
Haffman, B., & spatariu, A. (2008). The influemce of self – efficacy and - metacognitive promoting on math problem solving efficiency. Contemporary Educational psychology. 33(4): 875-893.
Lin, X., Schwartz, D. L. and Hatano, G. (2005). Toward teachers’ adaptive - metacognition. Educational Psychologist, 40 (4), 245- 255.
Mccormid, w. h.(1993). metacognitive strategis of Instruction of problem solving skills of secondary vocational students. Dissevtation Abstract International. 54(1), 46. A.
Mccormick, G. B. (2003). metacognition and learning In W. M.reynolds & G. E. Miller (Eds), Handbook of psychology: vol. 7. Eaducational psychology (pp. 79-102). Hobokeen, NJ: Wiley.
McCrindle A. R. &Christensen, G. A. (1995). Theimpact of learning journals on metacognitive and cognitive processes and learning performance. Leearning and Instruction, 5,167-185.
Nelson – Le - gall, S. (1987). Necessary and unnecessary help-seeking in children. Journal of Genetic P psychology, 148, 53-62.
Newman, R. S. (1998). Children's help-seeking during problem solving:Influences of personal and contextual achievement goals.
Newman, R. S. (1990). Children's help-seeking in the classrom; The role of motivational factors and attitudes. Journal of Educational Psychology, 82, 71-80.
Onil, J. H. & abedi, J. (1996). reliability and validity of state metacognitive inventory: potential for alternative assessment. The journal of educational Research, 89(4).
Pressley, M., andGhatala, E. S. (1988). Delusions about performance on Multiplechoice Comprehemsion Test Items. Reading Research Quarterly. 23,454-464.
Pintrich, P. R., & de groot, E.V., (1990) motivational and self-regulated learning components of classroom Academic performance. Journal of educational-psychology,82,33-40.
Pintrich, P. R., & Schunk, D. H. (1996). Motivation in education: Theory, research, and applications. Englewood cliffs, NJ: Merrill Prentice-Hall.
Ryan, A. M., Gheen, M. H. & Midgley, C. (1998). Why do some students avoid asking for help? An examination of the interplay among student's academic efficacy, teacher's social-emotionalrole and the classroom goal structure. Journal of Educational Psychology, 90, 528-533.
-Ryan, R. M., & Pintrich, P. R. (1997). Should I ask for-help? The role of motivation and attitudes in adolescents help seeking in math class. Journal of Educational Psychology, 89, 329-341.
Sternberg, R. J. Conway, B. E., Ketron, J. L., Bernstein, M. (1981). Peoles conceptions of intelligence. journal of Personality and Social psychology, 41,PP.37-55.
Slavin, R, E. (1991). Educational psychology: Theory in to practice (3rded). Boston: Allyn & Bacon.
Son, L. K., & Metcalfe, J. (2000). Metacognitive and control strategies in study time allocation. Journal of Experimental psychology: Learning, Memory and cognition.26: 204-221.
Stipek, D., Gralinski, G. H. (1996). Children’s belief about intelligence and-school performance. Journal of Educational psychology.88 , PP. 397-40
Yussen, s, R., Kane,P.T.(1985), children's conception of intelligence. inS. R. Yuessen (Ed.), The growth of Reflection in children. NewYork; Academic press.
Zimmerman, B. J. (1998). Academic studing and the development of personal skill: A self regulatory. perspectiv. Journal of Educational Psychology.33,73-8.
