بررسی تأثیر استفاده از محلول های هیپرتونیک و ایزوتونیک نمکی بر بهبود بالینی، غلظت سرمی الکترولیت ها و عملکرد کلیوی در گوساله های مبتلا به اسهال

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی حسن پور ¹ ( گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران )
بهرام عمواوغلی تبریزی ² ( گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران )
امیر پرویز رضایی صابر ³ ( گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران )
محسن ایماندار ⁴ ( دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران )

تاریخ دریافت : 1388/07/06 تاریخ پذیرش : 1388/10/14 تاریخ انتشار : 1388/09/01

کلید واژه: الکترولیت, گوساله, محلول هیپرتونیک نمکی, محلول ایزوتونیک نمکی, بهبود بالینی, اسهال,

چکیده مقاله :

چکیده این مطالعه روی 40 رأس گوساله با سن زیر یکماه انجام گرفت که 30 رأس گوساله مبتلا به اسهال در 3 گروه 10 رأسی بیمار و 10 رأس گوساله سالم در گروه شاهد قرار گرفتند. در گروه شاهد هیچ درمان یا تزریقی انجام نگرفت. در گروه بیمار اول تنها درمان آنتی بیوتیکی اسهال بدون مایع درمانی انجام گرفت. در گروه بیمار دوم علاوه بر درمان آنتی بیوتیکی اسهال، محلول نمکی هیپرتونیک (5/7%) به میزان ml/kg 5 به صورت تزریق آهسته وریدی همراه با ORS خوراکی و در گروه بیمار سوم علاوه بر درمان آنتی بیوتیکی، محلول نمکی ایزوتونیک (9/0%)، به میزان (وزن بدن × درصد دهیدراتاسیون) به صورت تزریق وریدی با ORS خوراکی استفاده شد. در تمامی گروه ها در زمان صفر و زمان های 1، 2، 8 و 24 ساعت پس از درمان، معاینه بالینی و خون‌گیری به عمل آمد. در زمان صفر، اسهال در گوساله‌های مبتلا منجر به نشانه‌های آزمایشگاهی و بالینی مثل تب، دهیدراتاسیون، تاکیکاردی، اولیگوپنه، افزایش درصد هماتوکریت خون، هیپرناترمی، هیپرکلرمی، هیپرکالمی، هیپرفسفاتمی، هیپرکلسمی، افزایش کراتینین و افزایش BUN سرم گردیده بود. با انجام درمان تب برطرف و دهیدراتاسیون اصلاح گردید که در گوساله‌هایی که محلول هیپرتونیک نمکی دریافت کرده بودند این اصلاح سریع تر انجام گرفت. تنظیم میزان سدیم، پتاسیم، کلر، فسفر و کلسیم سرم در گوساله‌های که با محلول هیپرتونیک مایع درمانی شدند زودتر اتفاق افتاد. در گوساله‌هایی که محلول نمکی دریافت نمودند، مایع درمانی با محلول های نمکی از افزایش سطح سرمی کراتینین و BUN جلوگیری کرد. نتیجه نهایی این که استفاده از محلول های هیپرتونیک نمکی زودتر، مناسب‌تر و با اطمینان بیشتری باعث بهبود بالینی و اصلاح تغییرات الکترولیتی و متابولیتی سرم در گوساله‌های مبتلا به اسهال می‌شود.

چکیده انگلیسی:

Abstract This study was conducted on 40 calves under the age of one mouth with 30 calves affected by diarrhea allocated to 3 treatment groups of 10 calves each and the control group consisting of 10 calves. The control group received neither treatment nor any injections. In the first treatment group, only antibiotics were administered without any fluid therapy. In the second treatment group, apart from antibiotic therapy of diarrhea, hypertonic saline solution (7.5%) was administered at a dose of 5 ml/kg as slow intravenous infusion alongside oral ORS solution whereas in the third treatment group isotonic saline solution (0.9%) was given intravenously according to the formula (Body weight × %Dehydration) alongside oral ORS solution. In all groups, clinical examination and blood sampling was undertaken at times 0, 1, 2, 8 and 24 hours following treatment. At time 0, the diarrhea had resulted in clinical and laboratory signs such as a fever, the dehydration, tachycardia, oligopnea, increased packed sell volume, hypernatremia, hyperchloremia, hyperkalemia, hyperphosphatemia, hypercalcemia, increased serum creatinine and BUN values. Following treatment, fever subsided and the dehydration was corrected and this correction occurred faster in calves which had received hypertonic saline solution. Correction of sodium, potassium, chloride, phosphorus and calsium imbalance occurred faster in patients which were treated by hypertonic solution. Fluid therapy with saline solutions prevented the increase in serum creatinine and BUN values. In conclusion, the administration of hypertonic saline solutions leads to much faster and more reliable clinical improvement and electrolyte imbalance correction in calves affected by diarrhea.        

منابع و مأخذ:

1. خاکزاد، ه. (1383): بررسی تغییرات الکترولیتی و بیوشیمیایی در گوساله­های مبتلا به اسهال. پایان­نامه جهت اخذ دکترای حرفه­ای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، شماره 649.

1. Ajito, T., Suzuki, K. and Iwabuchi, S. (1999): Effect of intravenous infusion of a 7/2% hypertonic saline on serum electrolytes and osmotic pressure in healthy beagles. J. Vet. Med. Sci., 61: 637-641.


2. Angelos, S.M. and Van Metre, D.C. (1999): Treatment of sodium balance disorders: water intoxication and salt toxicity. Vet. Clin. North Am. Food Anim. Pract., 15: 587-606.


3. Berchtold, J. (1999): Intravenous fluid therapy of calves. Vet. Clin. North Am. Food Anim. Pract., 15: 505-531.


4. Bushinsky, D.A. Disorders of calcium and phosphorus homeostasis. In: Greenberg, A. (1998): Primer on Kidney Diseases. Vol 14, 2^nd ed., Academic Press, Toronto, pp: 106-113.


5. Cambier, C., Ratz, V., Rollin, F., et al. (1997): Review paper. The effects of hypertonic saline in healthy and disease animals. Vet. Res. Commun., 21: 303-316.


6. Cambie, C., Clerbaux, T., Moreaux, B., Detry, B., Beerens, D., Frans., A., et al. (2001): Blood oxygen binding in calves with naturally occurring diarrhea. American Journal of Veterinary Research, 62(5): 799-804.


7. Carlson, G.P. (1989): Fluid, electrolyte, and acid-base balance: Clinical Biochemistry of Domestic Animals, 4^th ed., Academic Press. , pp: 232-236.


8. Cko, K.O., Hasoksuz, M., Nielsen, P.R., Chang, K.O. Lathrop, S. and Saif, L.J. (2001): Cross-protection studies between respiratory and calf diarrhea and winter dysentery corona virus strains in calves and RT-PCR and nested PCR for their detection. Archives of Virology, 146(12): 2219-2401.


9. Constable, P.D. (1999): Hypertonic saline. Vet. Clin. North. Am. Food Anim. Pract., 15: 559-585.


10. Constable, P.D., Schmall, M., Muir, W.W. and Hoffsis, G.F. (1991): Respiratory, renal, hematologic, and serum biochemical effects of hypertonic saline solution in endotoxemic calves. Am. J. Vet. Res., 52: 990-998.


11. Constable, P.D., Gohar, H.M. and Morin, D.E. (2007): Use of hypertonic saline–dextran solution to resuscitate hypovolemic calves with diarrhea. Am. J. Vet. Res., 57: 97-104.


12. Dibartola, S.P. (2000): Disorders of sodium and water: hypernatremia and hyponatremia. In: Fluid Therapy in Small Animal Practice. 2^nd ed., Saunders, Philadelphia, pp: 45b-72b.


13. Groutides, C.P. and Michell, A.R. (1990): Changes in plasma composition in calves surviving or dying from diarrhoea. Br. Vet. J., 146: 205-210.


14. Gutzwillwer, A. (2002): Effect of Colostrum intake on diarrhea incidence in new-born Calves, Schweizer Archiv Fur Tierheilkunde, 144(2): 59-64.


15. Halperin, M.L. and Goldstein, M.B. (1994): Hyponatremia. In: Fluid, electrolyte, and acid–base physiology: a problem-based approach. 2^nd ed., Saunders, Philadelphia, pp: 253a-287a.


16. Hariharan, H., Coles, M., Poole, D. and Page, R. (2004): Antibiotic resistance among enterotoxigenic Escherichia coli from piglets and calves with diarrhea. The Canadian Veterinary Journal, 45(7): 605-606.


17. Iwabuchi, S.H., Suzuki, K., Sakemi, Y., Imayoshi, K. Kuwahara, E. and Asano, R. (2003): Effects of intravenous infusion of hypotonic lactated Ringer's solution on calves with diarrhea, The Journal of Veterinary Medical Science / The Japanese Society of Veterinary Science, 65(9): 1033-1036.


18. Kang, S.J., Ryu, S.J., Chae, J.S., Eo, S.K., Woo, G.J. and Lee, J.H.O. (2004): occurrence and characteristics of enterohemorrhagic Escherichia coli O157 in calves associated with diarrhea, Veterinary Microbiology, 98(3-4): 323-328.


19. Kelling, C., Steffen, D.J., Cooper, V., Higuchi, D., Eskirdge, S. and Kent, M, (2002): Effect of infection with bovine viral diarrhea virus alone, bovine rota virus alone, or concurrent infection with both on enteric disease in the neonatal calves, American Journal of Veterinary Research, 63(8): 1179-1186.


20. Lewis, L.D and Philips, R.W. (1978): pathophysiologic changes due to corona virus-induced diarrhea in the calf. Journal of the American Veterinary Medical Association. pp: 114-115.


21. McClure, J.T. (2001): Oral fluid therapy for treatment of neonatal diarrhoea in calves. Veterinary Journal, 162(2): 87-89.


22. Mc Nualty, M.S. and Logan, E.F. (1983): Longitudinal survey of rota virus infection in calves. Veterinary Record, 113: 333-335.


23. Mebus, C.A., Stair E.L., Under dahl, N.R. and Twiehaus, M.J. (1971): Pathology of neonatal calf diarrhea induced by areolike virus. Veterinary Pathology, 8: 490-505.


24. Michell, A.R., By wafer, R.J., Clarke, K.W., Hall, L.W. and Waterman, A.E. (1989): Veterinary Fluid Therapy. 2th ed., Black Well Scientific Publications. pp: 85-97.


25. Muñoz-Zanzi Claudia, A., Hietala Sharon, K., Thurmond Mark, C. and Johnson, W. (2003): Quantification, risk factors, and health impact of natural congenital infection with bovine viral diarrhea virus in dairy calves, American Journal of Veterinary Research, 64(3): 358-365.


26. Muir, W.W. (2006): Small volume resuscitation using hypertonic saline. Cornell Vet., 80:7-12.


27. Naylor, J.M. (2005): Oral electrolyte therapy. Vet. Clin. North Am. Food Anim. Pract., 15:487-504.


28. Radostits, O.M., Gay, C.C., Blood, D.C. and Hinchcliff, K.W. (2007): Veterinary Medicine. 10^th ed., W.B. Saunders, London, pp: 1324-1329.


29. Ridpath Julia, E., Neill John, D., Endsley, J. and Roth, J.A. (2003):  Effect of passive immunity on the development of a protective immune response against bovine viral diarrhea virus in calves. American Journal of Veterinary Research, 164(1): 65-69.


30. Roeder, B.L., Chun, L.S. and Schaalje, B. (2007): Acute effects of intravenously administered hypertonic saline solution on transruminal rehydration in dairy cows. Am. J. Vet. Res., 58: 549-554.


31. Roussel, Jr. Allen, J. and Hjerpe, C.A. (1990): The veterinary clinic of North America flood Animal practice-fluid and electrolyte therapy. Volume 6, Number l, W.B. Saunders Company. pp: 241-247.


32. Santos, R.L., Tsolis, R.M. and Baumler, A.J. (2002): Hematologic and serum biochemical changes in Salmonella ser typhimurium infected calves. Am. J. Vet. Res., 63: 1145-1150.


33. Schertel, E.R. and Tobias, T.A. Hypertonic fluid therapy. In: Dibartola, S.P. (2000): Fluid Therapy in Small Animal Practice. 2^nd ed., Saunders, Philadelphia, pp: 496-50.


34. Senturk, S. (2003): Effects of a hypertonic saline solution and dextran 70 combination in the treatment of diarrhoeic dehydrated calves. J. Vet. Med. Ser. A., 50: 57-61.


35. Suzuki, Kazuyuki; Kato, Tosihide; Tsunoda, Gensei; Iwabuchi, Shigehiro; Asano, Kimi; Asano, Ryuji (2002): Effect of intravenous infusion of isotonic sodium bicarbonate solution on acidemic calves with diarrhea. The Journal of Veterinary Medical Science / The Japanese Society of Veterinary Science, 64(12): 1173-1175.


36. Suzuki, K., Suzuki, T. and Miyahara, M. (2005): Comparison of a small volume of hypertonic saline solution and dextran 40 on hemodynamic alternations in conscious calves. J. Vet. Sci., 6(2): 111-116.


37. Walker, P.G., Constable, P.D. and Morin, D.E. (1998b): Comparison of hypertonic saline–dextran solution and lactated Ringer’s solution for resuscitation severely dehydrated calves with diarrhea. J. Am. Vet. Med. Assoc., 213: 113-12.