ارزیابی اثر ترکیب ژل آلوئه‌ورا و عصاره هیدرواتانولی شنبلیله بر بهبود روند التیام زخم تمام ضخامت برشی پوست در موش آزمایشگاهی دیابتی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

محمد‌رضا فرهپور ¹ (استادیار گروه علوم درمانگاهی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.)
محمد‌ آقایی ² (دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)

تاریخ دریافت : 1394/09/01 تاریخ پذیرش : 1394/11/10 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: عصاره هیدرواتانولی, زخم پوست, دیابت, موش, ژل آلوئه‌ورا, تخم شنبلیله,

چکیده مقاله :

تأخیر در روند التیام زخم یکی از عوارض دیابت است. بنابراین، از دیدگاه درمانی، تلاش برای پیدا کردن ترکیبات موثر در افزایش سرعت روند التیام زخم بسیار مهم است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات ترکیب ژل آلوئه ورا و عصاره هیدرواتانولی تخم شنبلیله بر روند التیام زخم در 54 سر موش مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد. یک زخم تمام ضخامت برشی توسط پانچ بیوبسی 6 میلی متری بر پوست ناحیه پشت هر موش ایجاد شد. همه موش ها به سه گروه شامل: گروه دارونما، گروه های درمانی ژل آلوئه ورا 5% و ترکیب ژل آلوئه ورا 5% با عصاره هیدرواتانولی تخم شنبلیله 5% تقسیم شدند. سرعت بسته شدن زخم در هر روز تا 15 روز متوالی اندازه گیری شد. به لحاظ ریزبینی، روند ترمیم زخم از نظر میزان ادم، نفوذ سلولی، نوزایش عروقی و رسوب کلاژن بین گروه ها مورد مقایسه قرار گرفت. میزان انقباض زخم در گروه های درمانی نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری (05/0>p) را نشان داد. میزان ادم در هر دو گروه درمانی نسبت به گروه کنترل کاهش یافت، در حالی که نوزایش عروقی، نفوذ فیبروبلاست ها و تولید کلاژن افزایش نشان داد، که این افزایش در گروه درمانی با پماد ترکیبی از میزان بالاتری برخوردار بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تجویز موضعی ترکیب ژل آلوئه ورا 5% با عصاره هیدرواتانولی تخم شنبلیله 5% التیام زخم تمام ضخامت برشی پوست را در موش های دیابتی نوع 2 افزایش می دهد.

منابع و مأخذ:

• Atiba, A., Ueno, H. and Uzuka, Y. (2011). The effect of aloe vera oral administration on cutaneous wound healing in type 2 diabetic rats. Journal of Veterinary Medical Science, 73(5): 583-589.


• Beldon, P. (2010). Basic science of wound healing. Surgery (Oxford), 28(9): 409-412.


• Bin-Hafeez, B., Haque, R., Parvez, S., Pandey, S., Sayeed, I. and Raisuddin, S. (2003). Immunomodulatory effects of fenugreek (Trigonella foenum graecum L.) extract in mice. International immunopharmacology, 3(2): 257-265.


• Bukhari, S.B., Bhanger, M.I. and Memon, S. (2008). Antioxidative Activity of Extracts from Fenugreek. Pakistan Journal of Analytical and Environmental Chemistry, 9(2): 78-83.


• Choi, S.W., Son, B.W., Son, Y.S., Park, Y.I., Lee, S.K. and Chung, M.H. (2001). The wound‐healing effect of a glycoprotein fraction isolated from aloe vera. British Journal of Dermatology, 145(4): 535-545.


• Eseyin, O.A., Ebong, P., Ekpo, A., Igboasoiyi, A. and Oforah,  E. (2007). Hypoglycemic  effect  of  the  seed extract  of  Telfairia  occidentalis  in  rat.  Pakistan Journal of Biological Sciences, 10(3): 498-501.


• Farahpour, M. and Habibi, M. (2012). Evaluation of the wound healing activity of an ethanolic extract of Ceylon cinnamon in mice. Veterinarni Medicina, 57(1): 53-57.


• Farahpour, M.R., Mirzakhani, N., Doostmohammadi, J. and Ebrahimzadeh, M. (2015). Hydroethanolic Pistacia atlantica hulls extract improved wound healing process; evidence for mast cells infiltration, angiogenesis and RNA stability. International Journal of Surgery, 17: 88-98.


• Folkman, J. (1995). Angiogenesis in cancer, vascular, rheumatoid and other disease. Natural Medicine, 1(1): 27-31.


• Gabir, M.M., Hanson, R.L., Dabelea, D., Imperatore, G.I.U.S.E.P.P.I.N.A., Roumain, J.A.N.I.N.E., Bennett, P.H., et al. (2000). Plasma glucose and prediction of microvascular disease and mortality: evaluation of 1997 American Diabetes Association and 1999 World Health Organization criteria for diagnosis of diabetes. Diabetes care, 23(8): 1113-1118.


• Kawabata, T., Cui, M.Y., Hasegawa, T., Takano, F. and Ohta, T. (2011). Anti-inflammatory and anti-melanogenic steroidal saponin glycosides from Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seeds. Planta Medica, 77(7): 705-710.


• Hamman, J.H. (2008). Composition and applications of Aloe vera leaf gel. Molecules, 13(8): 1599-1616.


• Hardwicke, J.T., Hart, J., Bell, A., Duncan, R., Thomas, D.W. and Moseley, R. (2011). The effect of dextrin–rhEGF on the healing of full-thickness, excisional wounds in the (db/db) diabetic mouse. Journal of Controlled Release, 152(3): 411-417.


• Hu, Y., Xu, J. and Hu, Q. (2003). Evaluation of antioxidant potential of Aloe vera (Aloe barbadensis Miller) extracts. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 51(26): 7788-7791.


• Langmead, L., Makins, R.J. and Rampton, D.S. (2004). Anti‐inflammatory effects of aloe vera gel in human colorectal mucosa in vitro. Alimentary Pharmacology and Therapeutics, 19(5): 521-527.


• Maenthaisong, R., Chaiyakunapruk, N., Niruntraporn, S. and Kongkaew, C. (2007). The efficacy of aloe vera used for burn wound healing: a systematic review. Burns, 33(6): 713-718.


• Mandegary, A., Pournamdari, M., Sharififar, F., Pournourmohammadi, S., Fardiar, R. and Shooli, S. (2012). Alkaloid and flavonoid rich fractions of fenugreek seeds (Trigonella foenum-graecum L.) with antinociceptive and anti-inflammatory effects. Food and Chemical Toxicology, 50(7): 2503-2507.


• Moghbel, A., Ghalambor, A. and Allipanah, S. (2007). Wound healing and toxicity evaluation of Aloe vera cream on outpatients with second degree burns. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 3(3): 157-160.


• Ozay, Y., Ozyurt, S., Guzel, S., Cimbiz, A., Olgun, E.G. and Cayci, M. (2010). Effects of Equisetum arvense Ointment on Dermal Wound Healing in Rats. Wounds, 22(10): 261-267.


• Pandian,  S.,  Anuradha,  C. and  Viswanathan,  P.  (2002).  Gastroprotective  effect  of fenugreek seeds (Trigonella foenum-graecum) on experimental gastric ulcer in rats. Journal of Ethnopharmacology, 81(3): 393-397.


• Papanas, N. and Maltezos, E. (2011). Polyherbal formulation as a therapeutic option to improve wound healing in the diabetic foot. The Indian Journal of Medical Research, 134(2): 146-151.


• Rajasekaran, S., Sivagnanam, K. and Subramanian, S. (2005). Antioxidant effect of Aloe vera gel extract in streptozotocin-induced diabetes in rats. Pharmacology Report, 57(1): 90-96.


• Reuter, J., Jocher, A., Stump, J., Grossjohann, B., Franke, G. and Schempp, C.M. (2008). Investigation of the anti-inflammatory potential of Aloe vera gel (97.5%) in the ultraviolet erythema test. Skin Pharmacology and Physiology, 21(2): 106-110.


• Sharififar, F., Khazaeli, P. and Alli, N. (2009). In vivo evaluation of anti-inflammatory activity of topical preparations from Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seeds in a cream base. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 5(3): 157-162.


• Visuthikosol, V., Chowchuen, B., Sukwanarat, Y., Sriurairatana, S. and Boonpucknavig, V. (1995). Effect of Aloe vera gel to healing of burn wound a clinical and histologic study. Journal of Medicine Association of Thailand, 78(8): 403-409.


• Xue, W.L., Li, X.S., Zhang, J., Liu, Y.H., Wang, Z.L. and Zhang, R.J. (2007). Effect of Trigonella foenum-graecum (fenugreek) extract on blood glucose, blood lipid and hemorheological properties in streptozotocin-induced diabetic rats. Asian Pacific Journal of Clinical Nutrrition, 16(1): 422-426.