بررسی مقایسه‌ای اثرات آرام¬بخشی و پیش¬بیهوشی عصاره متانولی گياهان شابيزك (belladonna Atropa)، درمنه (Artemisia siberia)، بادرنجبویه (Melissa officinalis) و داروی دیازپام در موش صحرايي

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی رضایی ¹ , فائزه مهدی زاده ² , ابوالفضل جعفری ثالث ³ , مهرداد پاشازاده ⁴

1 - استاد گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی، علوم پزشکی تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - کارشناس‌ارشد گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - مربی گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
4 - استادیار گروه علوم آزمایشگاهی و میکروبیولوژی، دانشکده پزشکی، علوم پزشکی تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1402/09/13 تاریخ پذیرش : 1402/12/20 تاریخ انتشار : 1403/05/30

کلید واژه: شابيزك, درمنه, بادرنجبویه, ‌‌ دیازپام, موش صحرایی.,

چکیده مقاله :

گیاهان دارویی بادرنجبویه، شابیزک و درمنه در طب سنتی ایران و سایر کشورها به دلیل اثرات اتنوفارماکولوژیکی متعدد، مورد استفاده فراوان قرار‌گرفته­اند. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی مقایسه­ای اثرات آرام­بخشی و پیش­بیهوشی عصاره گياهان شابيزک (Atropa belladonna)، درمنه (Artemisia Siberia)­، بادرنجبویه (Melissa officinalis) و داروی دیازپام، در موش صحرايي بود. بدین منظور، در طی مطالعه تجربی انجام­گرفته، به 150 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار در قالب گروه‌های آزمایشی مختلف، با استفاده از مقادیر 150، 300 و 450 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن از عصاره شابيزك، مقادیر 50، 200 و 350 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن از عصاره بادرنجبویه، مقادیر 100، 200 و 400 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن از عصاره درمنه و مقادیر 2/1 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن از داروی دیازپام و ماده شیمیائی دی­متیل­سولفوکساید (مدت خواب القاء­شده با کتامین­­) به­عنوان دارونما، با حجم برابر، به صورت داخل صفاقی تزریق شد. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر افزایش معنی‌دار مدت خواب القاء­شده با کتامین و همچنین افزایش معنی‌دار در گروه‌های تیمار با دوزهای فوق عصاره بود (01/0p<). بیشترین اثرات آرام­بخشی و بيش­بيهوشي به ترتیب در دوز 450، 400 و 200 mg/kg در عصاره‌های گیاهی شابيزك، درمنه و بادرنجبویه مشاهده شد. نتایج به­دست­آمده نشان داد که عصاره گیاهان شابيزک، درمنه و بادرنجبویه، دارای اثرات آرام­بخشی و بيش­بيهوشي قابل ملاحظه­ای می‌باشند.

چکیده انگلیسی:

Medicinal plants Melissa officinalis (M. officinalis), Atropa belladonna (A. belladonna), and Artemisia siberia (A. siberia) have been widely used in traditional medicine in Iran and other countries due to their numerous ethno-pharmacological effects. Therefore, the purpose of this research was to compare the sedative and pre-anesthetic effects of, M. officinali, A. belladonna, A. siberia and diazepam in rats. For this purpose, during an experimental study, 150 female Wistar rats which were allocated into different experimental groups received intra-peritoneal injections of 150, 300 and 450 mg per kilogram of  A. belladonna extract, 50, 200 and 350 mg per kilogram of M. officinalis extract, 100, 200 and 400 mg per kilogram of A. siberia extract, 1.2 mg per kilogram of the drug diazepam and equal volumes of the chemical substance dimethyl sulfoxide as placebo. The obtained results showed a significant increase in the duration of sleep induced by ketamine, as well as a significant increase in the treatment groups with higher doses of the extract (p<0.01). The highest sedative and pre-anesthetic effects were observed in the doses of 450, 400, and 200 mg/kg of A. belladonna, A. siberia, and M. officinalis plant extracts respectively. According to the results, extracts of A. belladonna, A. siberia, and M. officinalis have significant sedative and pre-anesthetic effects.