جرم انگاری اظهار خلاف واقع مطلع در حقوق ایران

محورهای موضوعی : حقوق جزا و جرم شناسی

جمال بیگی ¹ ( دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. )
سید رضا موسوی ² ( دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. )

تاریخ دریافت : 1399/09/24 تاریخ پذیرش : 1400/04/15 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: اظهار خلاف واقع, مطلع, اطلاعات مطلع, جرم علیه عدالت قضایی,

چکیده مقاله :

عدالت قضایی از بزرگترین اهداف هر نظام قضایی است که در نظام های حقوقی به عنوان یک ارزش مطرح شده است. اهتمام دین اسلام نیز بر اجرای عدالت و اقامه حق بر اساس موازین شرعی دراین زمینه مشهود می باشد. اجرای عدالت قضائی از یک طرف مستلزم مشارکت شهروندان در ارائه به موقع و صحیح اطلاعات از وقوع جرم بوده و از طرف دیگر اقدامات دقیق و سریع دستگاه قضاء را طلب می نماید. هر اقدامی که کشف جرم و شناسایی متهم را با تأخیر مواجه ساخته و موجبات گمراه نمودن قضات رسیدگی کننده به پرونده و فرار متهم از چنگال عدالت را فراهم می نماید و یا به کاهش نقش آنان در وقوع بزه انجامیده و یا افراد بی گناهی را در مظان اتهام قرار دهد، اجرای عدالت را در هاله ای از ابهام قرار داده و النهایه نظم و امنیت و منافع عمومی جامعه در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. در نهایت دراین پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی چنین نتیجه گیری می شود که اظهارات خلاف واقع علاوه بر عواقب سوء در روند رسیدگی به پرونده ها و اطاله دادرسی، موجب بدبینی مردم به دستگاه قضاء می گردد، قانون گذار ایران به جزء در موارد خاص به دلیل نبود فصلی مستقل با نام جرایم علیه عدالت قضایی توجه خاصی به جرم اظهارات خلاف واقع مطلع به مثابه جرم علیه عدالت قضایی ننموده و ضرورت نگاه نوین در زمینه جرم انگاری اظهارات خلاف واقع در راستای اجرای عدالت قضایی را می طلبد.

چکیده انگلیسی:

Judicial justice is one of the biggest goals of any judicial system, which has been raised as a value in legal systems. The concern of Islam is also evident in the implementation of justice and the establishment of justice based on Sharia standards in this field. On the one hand, the implementation of judicial justice requires the participation of citizens in providing timely and correct information about the occurrence of a crime, and on the other hand, it requires accurate and fast actions of the judicial system. Any action that delays the discovery of the crime and the identification of the accused and leads to the misleading of the judges handling the case and the escape of the accused from the clutches of justice, or leads to the reduction of their role in the occurrence of the crime, or makes innocent people into suspects. to accuse, it will put the execution of justice in a halo of ambiguity, and finally the order and security and public interests of the society will be under threat. Finally, in this research, using the descriptive and analytical method, it is concluded that false statements, in addition to bad consequences in the process of handling cases and delaying the proceedings, cause people's skepticism towards the judicial system, Iran's legislator except in cases Especially due to the lack of an independent chapter with the name of crimes against judicial justice, special attention has not been paid to the crime of informed false statements as a crime against judicial justice, and the need for a new look at the criminalization of false statements in line with the implementation of judicial justice.

منابع و مأخذ:

کتاب

1-قران کریم.

2-آشوری، محمد(1383). آیین دادرسی کیفری(چاپ چهارم). تهران: انتشارات سمت.

3-ابن ادریس حلی، محمد بن منصور بن أحمد(1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.

4-ابن براج،عبدالعزیز(1406ق). المهذب. دفتر انتشارات اسلامی، قم: چاپ اول.

5-انصاری دزفولی، مرتضی بن محمد امین(1415ق). القضاء و الشهادات (للشیخ الأنصاری). مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. قم.

6-بحرانی آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم(1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة(چاپ اول).قم: دفتر انتشارات اسلامی.

7-بوشهری، جعفر(1387). حقوق جزا (چاپ دوم). تهران: نشر شرکت سهامی انتشار.

8-پوربافرانی، حسن(1395). جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی(چاپ دوم). تهران: انتشارات جنگل.

9-تبیت،مارک(1384). فلسفه حقوق. مترجم، حسین رضایی خاوری. مشهد: انتشارات علوم انسانی رضوی.

10-جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1383). ترمینولوژی حقوق(چاپ چهاردهم). تهران: انتشارات گنج دانش.

11-جوانمرد،بهروز(1389). فرآیند دادرسی در حقوق کیفری ایران(چاپ اول). تهران: انتشارات بهنامی.

12-حر عاملی،محمد بن حسن(1409). وسائل الشیعه(چاپ اول). قم: موسسه آل البیت(ع).

13-خوانساری،احمد(1402ق). جامع المدارک.تعلیق علی غفاری. تهران: مکتب الصدوق.

14-دیانی، عبدالرسول(1389). ادله اثبات در امور مدنی و کیفری(چاپ اول). تهران: انتشارات میزان.

15-شریعتی،روح الله(1387). قواعد فقه سیاسی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

16-شکری، رضا و سیروس، قادر(1385). قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی(چاپ پنجم). تهران: نشر مهاجم.

17-صدوق قمی،محمد بن علی بن بابویه(1413). من لایحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.

18-صدوق قمی،محمد بن علی بن بابویه(1406). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال. بی جا: دارالشریف الرضی.

19-طباطبایی،سید محمد حسین(1362). المیزان فی تفسیر القرآن(چاپ چهارم). تهران: دارالکتب الاسلامیه.

20-طباطبایی،سید علی(1397ق). ریاض المسائل فی بیان احکام الشرع بالدلائل. قم: موسسه نشر اسلامی.

21-طبرسی،فضل بن حسن(1410ق). المؤتلف من المختلف بین ائمه السلف(چاپ اول). مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه.

22-طوسی،محمد(1407ق). الخلاف(چاپ اول). قم: دفترانتشارات اسلامی.

23-طوسی،محمد(1410ق). النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی(چاپ دوم). بیروت: دارالکتاب العربی.

24-عاملی،حر،محمدبن حسن(1409ق)، وسائل الشیعه(چاپ اول). قم: انتشارات موسسه آل البیت علیهم السلام.

25-علامه حلی،حسن(1411ق). تبصره المتعلمین فی احکام الدین.تهران: موسسه طبع و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

26-فاضل لنکرانی،محمد(1420ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله(القضا و الشهادات). قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).

27-فاضل مقداد،جمال الدین(1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع ،محقق:سید عبداللطیف حسینی،کوهکمری(چاپ اول). قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.

28-فرهودی نیا، حسن(1381). جرائم ناقص(چاپ اول). تهران: انتشارات فروزش،تهران.

29-کاشانی، سید محمود(1383). استانداردهای جهانی دادگستری(چاپ اول). تهران: نشر میزان.

30-کلینی،محمد(1407ق). الکافی(چاپ چهارم). قم: دارالکتب الاسلامیه.

31-کیدری،قطب‌الدین محمد(1416ق). إصباع الشیعه بمصباح الشیعه،محقق:شیخ ابراهیم مراغی،چاپاول. قم. موسسه امام صادق(ع).

32-مجلسی،محمدباقر بن محمد تقی(1374). بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار(چاپ سوم). تهران: کتاب فروشی اسلامی.

33-محقق حلی،جعفر(1418ق). مختصرالمنافع. قم: موسسه مطبوعات دینی.

34-محقق داماد،سید مصطفی(1406ق). قواعد فقه. تهران. مرکز نشر علوم اسلامی.

35- محقق داماد، سید مصطفی(1366). قواعد فقه(چاپ دوم). تهران. چاپخانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

36-محقق داماد،سید مصطفی،(1385). قواعد فقه (بخش سیزدهم). تهران. انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی.

37-محقق داماد،سید مصطفی(1392). قواعد فقه . تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

38-مفید،محمد(1410ق). المقنعه(چاپ دوم). قم: موسسه نشر اسلامی.

39-موسوی خمینی،روح الله(1421ق). تحریرالوسیله(چاپ اول). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

40-موسوی خویی،سید ابوالقاسم(1394). مبانی تکمله المنهاج(چاپ اول). قم: انتشارات حقوق اسلامی.

41-نجفی،محمد حسن(1363). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام(چاپ اول). تهران: دارالکتب الاسلامی.

42-نراقی،محمد مهدی(1415ق). مستند الشیعه فی احکام الشیعه فی احکام الشریعه(چاپ اول). مشهد: موسسه آل بیت(ع).

مقاله

43-آقابابایی،حسین(1384). گفتمان فقهی و جرم انگاری در حوزه جرایم علیه امنیت ملت و دولت، فقه و حقوق، دوره2، شماره5، ص11-42.

44-ابهری،حمید؛تقی پور درزی نقیبی،محمد حسین(1398). بررسی فقهی و حقوقی ارزش شهادت خویشاوندان،پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، دوره15، شماره56، ص11-32.

45-بیگی،جمال،جرم انگاری کتمان شهادت و چالش های آن در حقوق ایران(1396). آموزه‌های حقوق کیفری، دوره14، شماره14، ص145-172.

46-بیگی،جمال، نگاهی به جرم کتمان حقیقت و لزوم جرم انگاری آن به مثابه جرم علیه عدالت قضایی(1398). مجموعه مقالات در نکوداشت دکتر ایرج گلدوزیان. مجد. ص116-129.

47-جاور،حسین،هوشمند فیروزآبادی،حسین،نقض حیثیت معنوی در قلمرو شهادت شهود و جرح شاهد(1399). مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره12، شماره3، ص67-91.

48-کریمی، عباس؛ شکوهی زاده، رضا(1388). قاعده عدم پذیرش شهادت بر مسموعات و استثنائات آن در نظام کامن لا با نگاهی تطبیقی به حقوق ایران، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره39، شماره1، ص215-233.

49-محسنی،حسن(1396). رجوع گواه از گواهی و اثر آن از منظر آئین دادرسی، مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره9،  شماره1، ص243-275.

50-موسوی بجنوردی،سید محمد(1385). بررسی نقش اخلاق در فقه و حقوق با رو یکردی بر نظریات حضرت امام خمینی(س)،پژوهشنامه متین، دوره 8، شماره32، ص23-42.

References

Book

1- The Holy Quran.

2- Ashuri, Muhammad (1383). Criminal procedure (fourth edition). Tehran: Samit Publications.

3- Ibn Idris Hali, Muhammad bin Mansour bin Ahmed (1410 AH). Al-Saraer al-Hawi for Tahrir al-Fatawi. Qom: Islamic Publications Office.

4- Ibn Baraj, Abdul Aziz (1406 AH). polite Islamic Publication Office, Qom: First Edition.

5- Ansari Dezfouli, Morteza bin Muhammad Amin (1415 AH). Al-Qadaa and al-Shahatad (for Sheikh Ansari). Proceedings of the World Congress honoring Sheikh Azam Ansari. Qom.

6- Bahrani Al Asfour, Yusuf bin Ahmed bin Ibrahim (1405 AH). Al-Hadaiq al-Nadrah fi Ahakam al-Utrah al-Tahira (1st edition). Qom: Islamic Publications Office.

7- Bushehri, Jafar (1387). Criminal law (second edition). Tehran: Publishing Company.

8-Pourbafarani, Hassan (2015). Crimes against public safety and comfort (second edition). Tehran: Jungle Publications.

9- Tebit, Mark (2004). Philosophy of Law. Translator, Hossein Rezaei Khavari. Mashhad: Razavi Humanities Publications.

10- Jaafari Langroudi, Mohammad Jafar (1383). Legal Terminology (14th edition). Tehran: Ganj Danesh Publications.

11- Chowanmard, Behrouz (2009). Judicial process in Iranian criminal law (first edition). Tehran: Behnami Publications.

12- Har Ameli, Muhammad bin Hassan (1409). Al-Wasal al-Shia (first edition). Qom: Al-Al-Bayt (AS) Institute.

13- Khansari, Ahmed (1402 AH). Jame Al-Madarak. Taaliq Ali Ghaffari. Tehran: Al Sadouq School.

14- Diyani, Abdur Rasul (2009). Proofs in civil and criminal matters (first edition). Tehran: Mizan Publications.

15- Shariati, Ruhollah (2007). Rules of political jurisprudence. Qom: Islamic Science and Culture Research Institute.

16- Shokri, Reza and Siros, Qadir (2015). Islamic Penal Code in the current legal system (fifth edition). Tehran: Neshar Uvavd.

17- Sadouq Qomi, Muhammad bin Ali bin Baboyeh (1413). I do not want Hazra Al-Faqih. Qom: Islamic Publications Office.

18- Sadouq Qomi, Muhammad bin Ali bin Baboyeh (1406). The reward of deeds and the reward of deeds. Biju: Dar al-Sharif al-Razi.

19- Tabatabai, Seyyed Mohammad Hossein (1362). Al-Mizan fi Tafsir al-Qur'an (fourth edition). Tehran: Darul Kitab al-Islamiya.

20- Tabatabai, Seyyed Ali (1397 AH). Riyad al-Masal in stating the rulings of Sharia with evidence. Qom: Islamic Publishing Institute.

21- Tabarsi, Fazl bin Hasan (1410 AH). Al-Mu'atalif Man al-Makhfil between the imams of the salaf (first edition). Mashhad: Islamic Research Council.

22-Tusi, Muhammad (1407 AH). Al-Khalaf (first edition). Qom: Islamic Publishing House.

23-Tusi, Muhammad (1410 AH). Al-Nahiya fi Magdar al-Fiqh and al-Fatawi (second edition). Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi.

24-Aamili, Har, Muhammad bin Hasan (1409 AH), Wasal al-Shia (first edition). Qom: Publications of Al-Al-Bait Institute, peace be upon him.

25- Allameh Hali, Hassan (1411 AH). Note of the scholars in the rulings of al-Din. Tehran: Publishing Institute affiliated to the Ministry of Culture and Islamic Guidance.

26- Fazel Lankarani, Muhammad (1420 AH). The description of the Shari'ah in the description of Tahrir al-Wasila (Al-Qada and al-Shahatat). Qom: Jurisprudential Center of Imams Athar (a.s.).

27- Fazel Moqdad, Jamaluddin (1404 AH). Al-Tankih al-Waharif for the summary of al-Sharia, researcher: Seyyed Abdul Latif Hosseini, Kohkamri (first edition). Qom: Ayatollah Murashi Najafi Library.

28-Farhoudinia, Hassan (2012). Incomplete crimes (first edition). Tehran: Farozesh Publishing House, Tehran.

29-Kashani, Seyyed Mahmoud (2013). International standards of justice (first edition). Tehran: Mizan Publishing.

30- Kilini, Muhammad (1407 AH). Al-Kafi (fourth edition). Qom: Darul Kitab al-Islamiya.

31- Kidari, Qutabuddin Muhammad (1416 AH). Isba' al-Shi'a by Masbah al-Shi'a, researcher: Sheikh Ebrahim Maraghi, Chapavel. Qom. Imam Sadiq Institute (AS).

32-Majlesi, Mohammad Bagher bin Mohammad Taqi (1374). Bihar al-Anwar al-Jama'ah Lederer al-Akhbar al-Imae al-Athar (third edition). Tehran: Islamic bookstore.

33- Mohagheq Hali, Jaafar (1418 AH). brief interest Qom: Religious Press Institute.

34- Mohaghegd Damad, Seyyed Mustafa (1406 AH). The rules of jurisprudence. Tehran. Islamic Sciences Publishing Center.

35- Mohagheq Damad, Seyyed Mustafa (1366). Rules of jurisprudence (second edition). Tehran. Printing house of the Ministry of Culture and Islamic Guidance.

36- The son-in-law researcher, Sayyed Mustafa, (1385). The rules of jurisprudence (section 13). Tehran. Publications of Islamic Sciences Publishing Center.

37- The son-in-law researcher, Seyed Mustafa (2012). The rules of jurisprudence. Tehran: Islamic Sciences Publishing Center.

38- Mufid, Muhammad (1410 AH). Al-Maqna (second edition). Qom: Islamic Publishing Institute.

39- Mousavi Khomeini, Ruhollah (1421 AH). Tahrir al-Wasila (first edition). Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute.

40- Mousavi Khoei, Seyyed Abolqasem (2014). Basics of the completion of Al-Manhaj (first edition). Qom: Islamic Law Publications.

41- Najafi, Mohammad Hassan (1363). Jawahar al-Kalam fi Sharh Shariah al-Islam (first edition). Tehran: Darul Kitab al-Islami.

42-Naraghi, Mohammad Mahdi (1415 AH). Al-Shia's document in the rulings of the Shi'a in the rulings of the Shariah (first edition). Mashhad: Al Bayt Institute.

Article

43- Aghababai, Hossein (2004). Jurisprudential discourse and criminalization in the field of crimes against the security of the nation and the state, jurisprudence and law, volume 2, number 5, pp. 11-42.

44- Abhari, Hamid; Taghipour Darzi Naqibi, Mohammad Hossein (2018). Jurisprudential and legal review of the value of relatives' testimony, Fiqh and Islamic Law Studies, Volume 15, Number 56, pp. 11-32.

45- Bigi, Jamal, Criminalization of concealment of testimony and its challenges in Iranian law (2016). Criminal law teachings, volume 14, number 14, pp. 145-172.

46- Bigi, Jamal, a look at the crime of concealing the truth and the need to criminalize it as a crime against judicial justice (2018). A collection of articles in Dr. Iraj Goldozian's memoirs. Majd pp. 116-129.

47- Javar, Hossein, Hoshmand Firouzabadi, Hossein, Violation of spiritual dignity in the realm of witness testimony and witness injury (2019). Shiraz University Legal Studies, Volume 12, Number 3, pp. 67-91.

48- Karimi, Abbas; Shokohizadeh, Reza (1388). The rule of non-acceptance of hearsay testimony and its exceptions in the common law system with a comparative view of Iranian law, Law Quarterly Journal of Faculty of Law and Political Science, Volume 39, Number 1, pp. 215-233.

49-Mohsani, Hassan (2016). Referencing evidence from a certificate and its effect from the point of view of procedure, legal studies of Shiraz University, volume 9, number 1, pp. 275-243.

50- Mousavi Bojanvardi, Seyyed Mohammad (2005). Examining the role of ethics in jurisprudence and law based on the views of Imam Khomeini (PBUH), Matin Research, Volume 8, Number 32, pp. 23-42.