بررسی میزان گرایش دانشجویان دانشگاه‌های تبریز به عضویت در تعاونیهای اشتغالزا
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
مظفرالدین شهبازی
1
(عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد زنجان.)
فاطمه قربانی
2
(کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان)
کلید واژه: اعتماد اجتماعی, مشارکت اجتماعی, انسجام اجتماعی, تعاونیهای اشتغالزا, ارضاء نیازها,
چکیده مقاله :
یکی از رهـنمودهای کلی درجهت کاهـش نرخ بیکاری، ایجاد اشتغال ومشارکت مـردم در فعالیت های اقتصادی و گسترش تعاونی ها است. فعال نمودن بخش تعاونی به ویژه تعاونی هایی که در زمینه تولید و خود اشتغالی فعالیت دارند با اتکاء به توان علمی فارغ التحصیلان دانشگاه ها و با توجه به روحیه گروه گرایی ایرانیان زمینه را برای حضور در بازارهای جهانی و گشودن مرزهای اقتصادی بیش از پیش فراهم خواهد کرد. بنابراین در میان سه بخش تعاونی، دولتی و خصوصی، شرکت های تعاونی می توانند بستر مناسبی برای اشتغال فارغ التحصیلان و جذب آنها باشند. در این پژوهش سعی شده گرایش گروه های دانشجویی به تعاونی های اشتغال زا و عوامل مؤثر بر آن در دو دانشگاه آزاد و دولتی تبریز مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظورضمن آشنایی با تعاونی و تئوری های مرتبط با آن (آراء و عقاید اندیشمندانی چون رابرت اون، لوئی بلان، شارل فوریه و...) با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه از 754 دانشجو به عنوان حجم نمونه که با روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی سیستماتیک انتخاب شده بودند اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای مستقل (مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، ارضاء نیازها و ویژگی های فردی به جز سن و درآمد) و متغیر وابسته (گرایش دانشجویان به عضویت در تعاونی های اشتغال زا) رابطه معنی داری وجود دارد. هم چنین مشخص شد بین دو گروه (دانشجویان دانشگاه آزاد و دولـتی) به لحاظ گرایش به عضویت در تعاونی های اشتغال زا، با اطمینان بالای 99/0 درصد تفاوت معنی داری وجود دارد که این میزان گرایش در بین دانشجویان دانشگاه آزاد بالاتر از دانشجویان دانشگاه دولتی می باشد.
One of the general guidelines in reducing the rate of unemployment is creating jobs, involving people in economic activities, and expanding cooperatives. Activating the cooperative sector, especially cooperatives which are in volved in production and self-employment, by relying on the academic capability of university graduates and considering the collectivist spirit of Iranians will pave the way for further presence in the global markets and opening the economic borders. Therefore, of the three sectors–cooperative, public, and private–the cooperative companies can provide better conditions for employing and involving university graduates. The purpose of this research is to investigate the tendency rate of the students of Public University and Islamic Azad Univery of Tabriz toward cooperatives and the factors affecting their tendency. For this purpose, after familiarity with cooperatives and the related theories (ideas of such thinkers as Robert Owen, Louiy Blone, Charles Fourier, etc.), we carried out a survey and collected the data by using a questionnaire distributed among a sample of 754 university students who were chosen by systematic stratified-random sampling. The result of the research indicate that the independent variables-social participation, social trust, social solidarity, satisfying needs, and individual characteristics (excluding age and income)-have a significant relationship whit the dependent variab – the students, tendency towards membership in job-creating cooperatives. In addition, it was revealed that there is a significant difference between the two groups (students of Islamic Azad University and students of public university) regarding their tendency towards membership in job-creating cooperatives (99%). The tendency is higher among Azad University students than public university students.
1- ازکیا، م و دیگری. 1380، بررسی رابطه بین انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی سازمانیافته روستاییان در نواحی روستایی شهرستان کاشان، اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره 36.
2- امیرکافی، م. 1375، اعتماد اجتماعی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی.
3- امیرکافی، م. 1380، اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن، نمایه پژوهشی، سال پنجم، شماره 18، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
4- بنیفاطمه، ح. 1381، بررسی نقش شرکتهای تعاونی بهداشتی و درمانی آذربایجانشرقی در اشتغال فارغالتحصیلان رشتههای پزشکی، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، وزارت تعاون.
5- دواس، د. 1387، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران، نشر نی.
6- رفیع پور، ف. 1374، جامعه روستایی و نیازهای آن، تهران، شرکت سهامی انتشار.
7- شکوری، ع. 1378، بنیانها و چالشهای رشد و پایداری تعاونی ها در کشورهای پیشرفته صنعتی، نامه علوم اجتماعی، شماره 14.
8- طالب، م. 1374، اصول و اندیشه های تعاونی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
9- طهماسبیگنجور، ط و دیگری. 1384. تعاون و تأثیر آن بر بیکاری
فارغالتحصیلان دانشگاه، مجله کار و جامعه، شماره 63.
10- عسگری، ج. 1379، تحلیلی بر وضعیت اشتغال درکشور تحت عنوان راه کارهای تعاونی برای اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهها، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، وزارت تعاون.
11- علوی تبار، ع. 1379، بررسی الگوی مشارکت شهروندان در ادارة امور شهرها (تجارب جهانی و ایرانی)، تهران، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.
12- قاسمی پویا، ا. 1380، مشارکت مردمی در آموزش و پرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت، چاپ اول.
13- قمریان، ر و دیگری. 1382، بررسی موانع و مشکلات ایجاد تعاونیهای فارغالتحصیلان و متخصصان در استان همدان، وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج.
14- قویـدل، ص. 1387، خوداشتغالی در مـقابل بیکاری (مورد ایـران)، فـصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال هشتم، شماره اول.
15- کاتب، ب. 1380، بررسی زمینهیابی تشکیل تعاونیهای مولد و اشتغالزا برای جوانان با تأکید بر اشتغال دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهها، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، وزارت تعاون.
16- کوزر، ل. 1386، زندگی و اندیشة بزرگان جامعهشناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.
17- هیکس، ه و دیگران. 1377، تئوریهای سازمان مدیریت، ترجمه: گوئل کهن، تهران، نشر دوران.
18- یزدانپناه، ل و دیگری. 1387، تأثیر ویژگیهای فردی و اجتماعی بر مشارکت اجتماعی زنان کرمانی، مطالعات زنان، سال6، شماره 2.
