رتبهبندی توسعه اجتماعی شهرستانهای استان همدان
محورهای موضوعی : جامعه شناسیداریوش ظفری 1 , محمدحسین حسینی 2 , محمدعلی خلیجی 3 , محمدحسین فتحی 4
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز.
2 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی مرند.
3 - کارشناس ارشد شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران.
4 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی.
کلید واژه: TOPSIS, همدان, : توسعه اجتماعی, رتبهبندی اجتماعی,
چکیده مقاله :
توسعه اجتماعی مفهومی است که با چگونگی شیوه زندگی افراد در ارتباط است، سبب بالابردن سطح زندگی افراد جامعه می شود و در زمینه های مسکن، اشتغال، آموزش و اوقات فراغت در ارتباط می باشد. توسعه اجتماعی گامی است در جهت ایجاد امینت در جامعه در بین شهروندان که موجب ایجاد تعادل و توازن در جامعه می شود. هدف این مقاله اندازه گیری و ارزشیابی شاخص های توسعه اجتماعی و نشان دادن سطوح توسعه شهرستان های استان همدان از نظر بهره مندی فضاها و توسعه اجتماعی است. روش بررسی به صورت مقایسه ای و بااستفاده ازشاخص های اجتماعی می باشد. آمار و شاخص های مورد استفاده در این تحقیق از سالنامه های آماری در سال 1390 اخذ شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحلیل مقایسه ای و مدل مورد استفاده مدل TOPSIS می باشد. نتایج اولیه تحقیق نشان می دهد که با توجه به معیارهای درنظر گرفته شده برای سطح بندی شهرستان ها، شهرستان های بهار، همدان وملایر دررتبه های اول تا سوم، کبودرآهنگ و اسدآباد، تویسرکان، نهاوند در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
Social development is a concept that is associated with how individuals live; enhance their level of life, and related to issues such as housing, employment, education and leisure activities. Social development is a step towards the creation of security among citizens, which is resulted to balance in society. The purpose of this paper is to measure and evaluate the social development indices and to show the development levels of the cities of Hamadan from the benefiting of spaces and social development points of view. The research method is comparative and social indicators were used. Statistics and indices used in this study are from the statistical calendar of 1390. Also, this is an applied research and TOPSIS model is used.Regarding the considered criteria for the classification of cities, Bahar, Hamadan and Malayer ranked as the first to third and Kaboudarahang, Asadabad, Tuyserkan and Nahavand ranked as the next level.
ازکیا، م؛ و همکار. (1384). جامعهشناسیتوسعهتهران. تهران: انتشارات کیهان.
پوراحمد، ا؛ و همکار. (1384). بررسی روند شکلگیری محورهای صنعتی پیرامون شهر تهران با تأکید بر محور کرج – قزوین. مجله پژوهشهای جغرافیایی. شماره 53، 192-173.
پورمحمدی، م؛ و همکار. (1391). تحلیل توسعه یافتگی شهرستانهای استان کرمانشاه. مجله برنامهریزی فضایی. شماره 1، صص 26-1.
پیران، پ. (1383). سیاست اجتماعی، توسعه اجتماعی و ضرورت آن در ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی. ویژهنامه سیاست اجتماعی. شماره ده.
تودارو، م. (1378). توسعهاقتصادیدرجهانسوم. ترجمه: غ، فرجادی. سازمان برنامه و بودجه.
تقوایی، م؛ و همکار. (1388). طبقهبندی و تحلیل خوشهای جایگاه توسعه و میزان محرومیت کشورهای اسلامی با استفاده از شاخص توسعه انسانیHDI و تکنیک GIS. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 24، صص 96-75.
حکمتنیا، ح؛ و همکار. (1385). کاربردمدلدرجغرافیاباتأکیدبربرنامهریزی شهریوناحیهای. یزد: انتشارات علم نوین. چاپ اول.
دیوب. (1377). نوسازیوتوسعهدرجستجویقابهایفکریجدید. ترجمه: ا، موثقی. تهران: نشر قومس.
ربانی، ر؛ و همکار. (1387). بررسی رابطه رفاه اجتماعی با سرمایه اجتماعی در فرآیند توسعه مطالعه موردی: شهرستانهای استان اصفهان.مجلهپژوهشیدانشگاه اصفهان. جلد 29، شماره 1.
زیاری، ک. (1385). مکتبها، نظریهها و مدلهای برنامهریزی منطقهای. یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
زیاری، ک؛ و همکار. (1387). مقایسه شهرستانهای استان فارس بر اساس شاخصهای توسعه 75-1355. جغرافیا و توسعه. شماره 11، 88-77.
زیاری، ک؛ و همکاران. (1391). بررسی درجه توسعه یافتگی شهرستانهای کشور و رابطه آن با نرخ شهرنشینی. مجله برنامهریزی فضایی. شماره 3، 16-1.
سالنامه آماری استان همدان. (1389 و 1390). سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور. استانداری همدان.
سر، آ. (1380). تغییر اجتماعی و توسعه. ترجمه: م. حبیبیمظاهری. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
سرور، ر؛. و همکار. (1390). شهر، حاشیه و امنیت اجتماعی. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
سرور، ر؛ و همکار. (1391).سنجش میزان توسعه یافتگی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی شهرهای استان آذربایجانشرقی. فصلنامه جغرافیا. شماره 35، صص 82-57.
سلیمیفر، م. (1376). ناهمگونیهای اقتصادی منطقهای در ایران. ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی. شماره 122-121، صص172- 181.
صلاحیاصفهانی، گ؛ و همکار. (1382). مبانی جغرافیای اقتصادی. انتشارات دانشگاه پیام نور.
عبدالهی، م؛ و همکار. (1386). سرمایه اجتماعی در ایران : وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکانشناسی گذار. فصلنامهرفاه اجتماعی. سال 6، شماره 25.
فتحی، م. (1389). تحلیل ژئومورفولوژیکی مکان گزینی مراکز نظامی با استفاده از GIS & RS (مطالعه موردی دامنههای غربی کوهستان سهند). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
فرجیسبکبار، ح؛ و همکار. (1388). مقایسه مدلهای گسسته و پیوسته مکانی (مطالعه موردی: مکانیابی محل واحدهای تولید روستایی بخش طرقبه). فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی. شمارة 67 ، صص 83- 69.
فیروزآبادی، ا؛ و همکار. (1386). سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی اجتماعی در کلان شهر تهران.فصلنامهرفاهاجتماعی. سال ششم، شماره 23.
فیروز آبادی، ا؛ و همکار. (1389). مطالعه شاخصها و رتبه توسعه اجتماعی در استانهای کشور و رتبهبندی آن با توسعه اجتماعی. فصلنامه رفاه رفاه اجتماعی. سال 10، شماره 37، 93-57.
قرخلو، م؛ و همکار. (1385). تحلیل مهاجرت در ارتباط با سطح توسعه یافتگی استانهای کشور با استفاده از تکنیکهای برنامهریزی. تحقیقات جغرافیایی. شماره 81، 83-59.
کلانتری، خ. (1377). مفهوم و معیارهای توسعه اجتماعی. اطلاعات سیاسی- اقتصادی. شمارههای 132-131، مرداد و شهریور.
کمالی، ا. (1383). مطالعهتطبیقیاعتماداجتماعیدردوحوزهفرهنگو سیاست. پایاننامه دکتری جامعهشناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
محمدی، ج؛ و همکار. (1391). بررسی سطح توسعه یافتگی شهرستانهای استان لرستان به تفکیک بخشهای مسکن و خدمات رفاهی- زیر بنایی، کشاورزی و صنعت. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. سال 12، 25، 150-127.
مشکینی ا؛ و همکار. (1391). سطحبندی شهرستانهای استان زنجان بر اساس شاخصهای توسعه فرهنگی با استفاده از مدل TOPSIS. فصلنامه برنامهریزی منطقهای. سال 2، شماره 7 11-1.
میرهاشمی، م؛ و همکار. (1387). تحلیل وضعیت شهرستانهای استان تهران. پژوهش اجتماعی. دوره1، شماره 1، 172-155.
مؤمنی م؛ و همکار. (1391). مدلها و نرم افزارهای تصمیمگیری چند شاخصه. تهران: انتشارات مؤلف.
وظیفهشناس، ر؛ و همکار. (139). دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین. همدان.
Ertugrul, I. & Karakasoglu, N. (2007). Performance evaluation of Turkish cement firms with fuzzy analytic hierarchy process and TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 36(1), 702–715.
Estes, Richard I. (2001). Social welfare and social dev.: Partners or competitors. University of Pennsylvania.
Hepu, D. Y. Chung – Hsing and R. j. Willis. (2000). Inter – Company Comparision Using Modified TOPSIS with Objective Weights. Computerand Operations Research, 27(10), 527-529.
Ladburry, S. & Kinear, R. (1995). Social Policy Research for Development. London: DAESCOR.
Hwang, C. L. and Yoon, K. (1981). Multiple Attributes Decision Making Methods and Applications. Berlin: Springer.
Nancy, R. (2000). Economic and social Dev.: Tow sides of some coin old summation social Dev. Economic Dev. and social Responsibility. June 30, Geneva, Switzerland.
O. Jadidi, T.S. Hong, F. Firouzi, R.M. Yusuff, N. Zulkifli. (2008). TOPSIS and fuzzy multiobjective model integration for supplier selection problem. Department of Mechanical and Manufacturing Engineering, University Putra Malaysia, 31 (2): 762-769.
Rennie, John Keith. (2002). World Bank Social Development Strategy. Washington Dc.WB.
Rennie, John Keith. (2003). Securing s future fir all, MNA Region Strategy for Social Development. Washington Dc. WB Nov.
Riddell, R. (2004). Sustainable Urban Planning Tipping the Balance. Blackwell publishing.
Rosenstein, C. (2011). Cultural development and city neighborhoods. City, Culture and Society 15–29.
Thin, N., Good, T. & Hodgson, R. (1998). Social Development Policies Result and Learning: Experiences from European Agencies. UK Social Development Division.
Y. T. Hui, H. H. Bao, W. Siou. (2008). Combining ANP and TOPSIS concepts for evaluation.
http://andishe-ap.org/