پدیدارشناسی تجربی تعاملات دگرجنس‌خواهانه (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد)

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

علی یوسفی ¹ , سید زهرا کاظمی یزدی ² , مصطفی غنی‌زاده ³

1 - گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
2 - گروه علوم اجتماعی فردوسی مشهد
3 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد- ایران

تاریخ دریافت : 1398/04/09 تاریخ پذیرش : 1398/09/25 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: انگیزه, نیاز, تعاملات دگرجنس‌خواهانه, روابط خارج ازچارچوب ازدواج, مشارکت کننده, پدیدارشناسی تجربی,

چکیده مقاله :

نیاز جنسی و ارتباط با جنس مخالف یک نیاز اولیه طبیعی است که در جوامع مختلف مطابق با هنجارهای معینی که مهم ترین آن ها ازدواج است، تامین می گردد. با این حال برخی از روابط دگرجنس خواهانه، خارج از چارچوب ازدواج جریان دارد و بیشتر تحت تاثیر هنجارهای شخصی تنظیم می شود و با شیوه های مختلف توجیهی و پنهان سازی نیز تداوم پیدا می کند. این نوشتار درصدد است با تحلیل پدیدارشناختی تجربه های دگرجنس خواهانه و خارج از چارچوب ازدواج در بین تعدادی از مشارکت کنندگان دانشجو در دانشگاه فردوسی مشهد، دلائل انگیزه های این نوع روابط را آشکار نماید. در تحلیل تجربه های دگرجنس خواهی 22 مشارکت کننده که به روشی هدف مند انتخاب شده اند، پنج نوع ارتباط با جنس مخالف شامل ارتباط کلامی بدون عاطفه، عاطفی یک سویه، عاطفی دوسویه، عاطفی- جسمی و عاطفی- جنسی مورد مبنا قرار گرفته و با معناکاوی آن ها پنج معنای عمده شامل انگیزه فرصتی، تجربه ارتباط متفاوت، میل به ازدواج، عشق و تعلق و لذت جنسی انتزاع گردیده است. نتایج نشان می دهد نیازهای جنسی و نیازهای اجتماعی در هم آمیخته اند و این در هم آمیختگی و نظام توجیهی آن پوشش مثبتی را برای تداوم روابط خارج از ازدواج در بین مشارکت کنندگان فراهم ساخته است. بعلاوه تفاوت های جنسیتی و شرایط فرهنگی اجتماعی پیرامونی در شکل دادن به انواع روابط دگرجنس خواهانه و هم چنین برقراری تناسب میان انواع انگیزه ها و انواع روابط میان دوجنس، سهم بسزائی دارند.

چکیده انگلیسی:

Sexual desire and sexual interaction with the opposite sex, as one ofthe first natural desires of human beings, is satisfied through definitenorms of different cultures, mainly marriage. However, some of theheterosexual relationships happen outside of the marital framework; theyare regulated based on personal norms and continued with differentmethods of justification and secrecy. The current paper aims to identifythe motivations of premarital heterosexual relationships by means ofphenomenological analysis of premarital heterosexual experiences amongstudents of Ferdowsi University of Mashhad. 22 students were selectedas participants of the study. Five types of relationship with the oppositesex, namely, verbal relationship without affection, one-sided emotionalrelationship, mutual emotional relationship, emotional-physicalrelationship and emotional-sexual relationship were selected as a basis tocreate five general meanings of “opportunity motivation, experiencing adifferent relationship, desire for marriage, love and belonging, and sexualpleasure”. The results indicate that, sexual and social needs areintertwined; and this interlinking and its subsequent justifications havecreated a positive coverage for these types of premarital relationships tocontinue among participants. Moreover, sexual differences andsociocultural situations are among the factors which influence theformation of heterosexual relationships, matching different types ofmotivations and relationships among two sexes.

منابع و مأخذ:

آزاد ارمکی، تقی؛ شریفی ساعی، محمدحسین؛ ایثاری، مریم؛ و طالبی، سحر. (1390). سنخ­شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران، مجله جامعه پژوهی فرهنگی. شماره 4.

آزاد ارمکی، تقی؛ شریفی ساعی، محمدحسین؛ ایثاری، مریم؛ و طالبی، سحر. (1391). همخانگی؛ پیدایش شکل­های جدید خانواده در تهران، مجله جامعه­پژوهی فرهنگی. شماره اول، صص 77-43.

اورعی، غلامرضا. (1371). جامعه­شناسی مسائل اجتماعی جوانان.  مشهد: جهاد دانشگاهی.

اورعی، غلامرضا. (1396). مبانی جامعه­شناسی. نشر سمت (پیش از چاپ).

بهروزیان، بهروز؛ و حسنوند، احسان. (1395). بازسازی معنایی روابط جنسی پیش از ازدواج: ارائه یک نظریه زمینه­ای، علوم اجتماعی (دانشگاه فردوسی مشهد). 28، صص 212-187.

بوستانی، داریوش؛ و محمدپور، احمد. (1388). بازسازی معنائی جهت­گیری جنسیتی پسران نسبت به دختران (ارائه یک نظریه زمینه­ای)، مجله مطالعات راهبردی زنان. 44، 172-142.

حسن­زاده، رمضان. (1386). انگیزش و هیجان. تهران: ارسباران.

ریتزر، جورج. (1392). نظریه جامعه­شناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن، ثلاثی. تهران: نشر علمی.

ریو، جان مارشال. (1382). انگیزش و هیجان. ترجمه: یحیی، سیدمحمدی. تهران: ویرایش.

زارع شاه­آبادی، اکبر؛ و سلیمانی، زکیه. (1391). بررسی عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به روابط پیش از ازدواج در دانشگاه یزد، فصلنامه رفاه اجتماعی. 45، 364-339.

شاملو، سعید. (1383). آسیب­شناسی روانی. تهران: رشد.

شیخ­دارانی، هما؛ مهرابی، حسینعلی؛ کجباف، محمدباقر؛ و عابدی، محمدرضا. (1387). اثربخشی آموزش پیشگیری از روابط آسیب­زا بر نگرش دانش­آموزان دختر مدارس متوسطه، دانشوپژوهشدرروانشناسیکاربردی. شماره 38، 62-41.

عظیمی هاشمی، مژگان؛ اعظم­کاری، فائزه؛ بیگناه، معصومه؛ و رضامنش، فاطمه. (1394). ارزش­ها، نگرش­ها و الگوهای کنش جوانان در همسر گزینی و روابط پیش از ازدواج، راهبرد فرهنگ. 9، .319-333

علی­تبار، س؛ قنبری، س؛ زادمحمدی، ع؛ و حبیبی، م. (1392). بررسی رابطۀ بین روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرازناشویی، خانواد پژوهشی. 2، 267-255.

فرهنگی، علی اکبر. (1392). ارتباطات انسانی مبانی. (جلد 1)، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.

کجباف، محمدباقر؛ عابدی، محمدرضا؛ و شیخ دارانی، هما. (1386). اثربخشی آموزش پیشگیری از روابط آسیب­زا بر نگرش دانش­آموزان پسر مدارس متوسطه، دانشوپژوهشدرروانشناسیکاربردی. شماره 32، 32-17.

محمدپور، احمد. (1389). روش تحقیق کیفی ضد روش (1). منطق و طرح در روش­شناسی کیفی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.

محمدپور، احمد. (1390). روش تحقیق کیفی ضد روش (2). مراحل و رویه­های عملی در روش­شناسی کیفی، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.

مزلو، ابراهام، اچ. (1369). انگیزش و شخصیت. ترجمه: احمد، رضوانی. مشهد: آستان قدس رضوی؛ معاونت فرهنگی.

میرابی، سعیده. (1391)، پدیدارشناسی تجربی گناه: مورد مطالعه گناهان جنسی. پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

میرزایی، خلیل؛ و برغمدی، هادی. (1389). رابطه با جنس مخالف و عوامل مرتبط با آن، فصلنامه رفاه اجتماعی.  34، 31-11.

میلز، سی رایت؛ و گرث، هانس. (1380). منش و ساختار اجتماعی. ترجمه: اکبر، افسری. تهران: نشر آگه.

یوسفی، علی؛ و تابعی، ملیحه. (1391). پدیدارشناسی تجربی راهی برای فهم تجارب دینی، فصلنامه جامعه­شناسی تاریخی. 7، 94-71.

Riggio, H., R. (2008). Attitudes toward marriage: embeddedness and outcimes in personal relationships, Personal relationships. 15, P.p: 123-140.