بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان رضایت شغلی اعضای هیأت علمی مراکز آموزش عالی شهرستان مراغه

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

بدر شکوهی آشان ¹ ( کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز- ایران (نویسنده مسئول). )
سیروس فخرایی ² ( دانشگاه پیام نور؛ گروه علوم اجتماعی، تهران )
داود ابراهیم‌پور ³ ( عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز؛ گروه علوم اجتماعی، تبریز- ایران. )

تاریخ دریافت : 1394/12/22 تاریخ پذیرش : 1394/12/22 تاریخ انتشار : 1390/11/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, اعتماد اجتماعی, مشارکت اجتماعی, رضایت شغلی, اعضای هیأت علمی مراکز آموزش عالی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان رضایت شغلی اعضای هیأت علمی مراکز آموزش عالی شهرستان مراغه انجام گرفته است. ما در انجام این تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال ها بودیم که آیا بین سرمایه اجتماعی و میزان رضایت شغلی اعضای هیأت علمی مراکز آموزش عالی در شهرستان مراغه رابطه وجود دارد؟ سرمایه اجتماعی در میان اعضای هیأت علمی این مراکز چه قدر است؟ سطح رضایت شغلی اعضای هیأت علمی این مراکز در چه وضعیتی قرار دارد؟ چه عواملی بر میزان سرمایه اجتماعی اعضای هیأت علمی این مراکز مؤثر است؟ در نهایت این‌ که از بین ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی کدام یک در میزان کسب رضایت شغلی اعضای هیأت علمی مراکز آموزش عالی مذبور بیشترین تأثیر را دارد؟ در این تحقیق سرمایه اجتماعی تحت عنوان متغیر پیش‌بین با ابعاد: اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعهد سازمانی و تعلق ‌اجتماعی در نظر گرفته شده است و رضایت شغلی به عنوان متغیر ملاک با شاخص‌های پنج گانه از قبیل: نوع کار، نحوه مدیریت واحد سازمانی،‌ نحوه همکاری همکاران، ارتقاء و ترفیع و حقوق مزایا را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. پژوهش حاضر براساس هدف، جزء تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود و ازلحاظ روش‌ تحقیق، پیمایشی است. برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع از روش کتابخانه‌ای و درراستای گردآوری داده‌ها ازپرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه اعضای هیأت علمی شاغل درمراکز آموزش عالی شهرستان مراغه درسال تحصیلی 91-1390 در گروه‌های استخدامی رسمی، پیمانی و قراردادی را در بر می‌گیرد که مجموع آن 221 نفر می‌باشند. حجم نمونه پژوهش که براساس فرمول کوکران مورد محاسبه قرار گرفته است شامل 140نفر گردید، آزمون‌های مورد استفاده برای بررسی و تحلیل نتایج اطلاعات جمع‌آوری شده همبستگی،‌ تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون بود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها از طریق رگرسیون و تحلیل واریانس حاکی از تأئید فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی آن می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

This study investigates the relationship between social capital and job satisfaction of faculty members in higher education centers of Maragheh city. It is tried to answer such questions in this study as: how much social capital is there among faculty members in these centers? What is the satisfaction level of faculty members in these centers? What factors contribute to faculty members' the social capital in these centers? Finally, which one of the different aspects of social capital are the most effective in job satisfaction of faculty members in higher education centers? In this study, the dimensions of social capital as predictive variables are: social trust, social participation, organizational commitment and social dedication, and job satisfaction as the criterion variable (dependent) with five parameters discusses the type of work, management of organization, cooperation of colleagues, enhancement and promotion of the rights and benefits. The research method is the survey and the data collected through a questionnaire. The population of the study included all faculty members working in higher education centers in the city of Maragheh in the academic year of 2012-2013 who are 221. The sample size of 140 people was calculated according to Cochran formula and correlation, variance and regression used to the analysis of data. Results of the regression analysis showed the confirmation of the main hypotheses and sub-hypotheses. In fact, it can be stated that social capital and job satisfaction among faculty members in higher education centers in the city ofMaragheh, there are related.  

منابع و مأخذ:

اسدی، م. (1389). مطالعهمقایسه‌ایرابطهسرمایهاجتماعیبارضایتشغلیوتعهدسازمانیمعلماندرشهرستانمراغه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه­شناسی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران.

تاجبخش،‌ک. (1384). سرمایهاجتماعی،اعتمادوتوسعه. ترجمه:‌ حسن، پویان و دیگری. تهران: نشر شیرازه.

توسلی، غ؛ ودیگران. (1384). مفهوم سرمایه درنظریات کلاسیک وجدید با تأکید بر سرمایه اجتماعی. نامهعلوماجتماعی. شماره 26.

­حسن­­زاده، د. (1384). بررسی تأثیر میزان سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان ابتدایی شهر تبریز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی.

خلیل‌زاده، م. (1378). بررسی عوامل مؤثر در رضایت شغلی و عدم رضایت شغلی معلمان دانشگاه پیام نور ارومیه. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد ارومیه.

سیدجوادین، ر. (1381). مدیریتمنابعانسانیوامورکارکنان. تهران: نگاه دانش.

شارع‌پور، م. (1380). فرسایش سرمایه اجتماعی و پیامدهای آن. نامهانجمنجامعه‌شناسیایران. تهران:‌ نشر قلم.

شارع‌پور، م. (1383). بررسیتجربی‌ سرمایهاجتماعیجوانانمازندران. طرح پژوهشی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی. شماره نشریه 288.

شریفیان­ثانی، م. (1380). سرمایه اجتماعی:‌ مفاهیم اصلی و چارچوب نظری.فصلنامهرفاهاجتماعی. سال اول، شماره 2.

شفیع­آبادی، ع؛ و دیگران. (1388). بررسی رابطه بین رضایت شغلی؛ سلامت روانی کارکنان شاغل دانشگاه. فصلنامه تازه‌های روان‌شناسی صنعتی، ‌سازمانی.سال نخست، شماره 2، بهار 1389.

فاتحی، ا؛ و دیگران. (1383). تاثیر سرمایه اجتماعی برهویت اجتماعی دانشجویان، مطالعه موردی یازده دانشگاه دولتی تهران.فصلنامهپژوهشیعلومانسانیدانشگاهاصفهان. شماره 17. مهر.

فیلد، ج. (1386). سرمایهاجتماعی. ترجمه: غلامرضا غفاری و دیگری. تهران: انتشارات کویر.

کاکاوند، ا. (1387). تبیینسرمایهاجتماعیجوانانباتأکیدبرنقشخانواده. پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه تربیت مدرس.

کلمن، ج. (1377). بنیادهاینظریهاجتماعی. ترجمه: منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.

مرجانی، ه. (1383).بررسیوضعیتسرمایهاجتماعیدانشجویاندانشگاه‌هایتهران،الزهراوامیرکبیر. طرح پژوهشی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی کشور.

موسوی­خامنه، م. (1383). سرمایهاجتماعیوسلوکاجتماعی: بررسیسرمایهاجتماعیدرمدارسوتأثیرآنبرسلوکاجتماعیدانش‌آموزاندرشهرتهران. پایان­نامه دوره دکتری جامعه‌شناسی. دانشگاه تهران.

Coleman, J. (1990). Foundation of social Theory. Cambridge, Harward university press.

.Nahapiet, J & et al. (1998). Social capital, intellectual capital and Organizational Advantage. Academy of Management Rewiew. 23.