بررسی جامعه‌‌شناختی میزان مشارکت مدنی و عوامل مرتبط با آن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

نیما جواد‌زاده ¹ , حسین بنی‌فاطمه ²

1 - کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز – ایران.
2 - استاد دانشگاه گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز- ایران (نویسنده مسئول).

تاریخ دریافت : 1395/07/06 تاریخ پذیرش : 1395/07/06 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: مشارکت سیاسی, اعتماد اجتماعی, مشارکت مدنی, بی‌قدرتی اجتماعی و استفاده از رسانه,

چکیده مقاله :

هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی عوامل جامعه‌شناختی مرتبط با میزان مشارکت مدنی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز تشکیل می‌دهند. نمونه‌ آماری مشتمل بر ۴۰۰ نفر می‌باشدکه از طریق جدول نمونه‌گیری مورگان به دست آمده است. روش نمونه‌گیری تحقیق به صورت طبقه‌ای تصادفی بوده است و داده‌ها توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. طبق نتایج تحقیق میزان مشارکت مدنی درسطح متوسطی قرار دارد. ضرایب همبستگی پیرسون نشان دادکه بین اعتماد اجتماعی، مشارکت سیاسی، انسجام اجتماعی، دست یابی به سود ومنفعت شخصی و احساس بی‌قدرتی اجتماعی با مشارکت مدنی رابطه‌ معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره هم نشان داد که متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی بیشترین اثر را بر تغییرات متغیر میزان مشارکت مدنی داشته‌اند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this paper is to study the sociological factors related to the civil participation. The population of this research is students of Islamic Azad University of Tabriz. The statistical sample included 400 people that are obtained through Morgan table. Sampling method of the study was stratified random sampling and the data were analyzed by SPSS software. According to the results, the rate of civil participation is at the average level. Pearson correlation coefficients show that, there is a meaningful relationship between social trust, political participation, social cohesion, the pursuit of profit and personal gain, feeling of powerlessness and civil participation.  Also, the results of multivariate regression analysis show that, social trust and political participation had the greatest influence on civil participation.

منابع و مأخذ:

ادریسی، ا؛ و دیگری. (۱۳۹۱). بررسی عوامل مرتبط موثر بر مشارکت اجتماعی ساکنین در تحقق طرح‌های توسعه شهری، (نمونه موردی پیاده راه سازی حوزه تاریخی شهر تهران منطقه ۱۲). فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. 13، صص 160-116.

اوجاقلو، س؛ و دیگری. (۱۳۸۴). بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن در بین ساکنان شهر زنجان. مجله‌ جامعه­شناسی ایران. ۶ (۴)، صص ۱۲۵-۹۲.

تیمورنژاد، ک؛ و دیگری. (۱۳۹۲). نقش مدیریت محله در جلب مشارکت اجتماعی. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. ۵ (۱۴)، صص ۲۵-1۵.

دهقان، ع، ر؛ و دیگری. (۱۳۸۴). تبیین مشارکت اجتماعی-فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی شهر تهران. مجله جامعه‌شناسی ایران. ۶ (۱)، صص ۹۸-67.

رضادوست، ک؛ و دیگری. (۱۳۸۷). بررسی عوامل موثر در مشارکت اجتماعی شهروندان جامعه‌ شهری ایلام. فرهنگ ایلام. ۲۰ (۲۱)، صص ۲۴۲-۲۲۶.

ساروخانی، ب؛ و دیگری. (۱۳۸۵). ساخت قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی. پژوهش زنان. ۴ (۳)، صص ۶۰-31.

سرور، ر؛ و همکاران. (۱۳۹۰). رابطه مشارکت محلی و توسعه روستایی در شهرستان میاندوآب، (مطالعه موردی بخش مرحمت آباد). فصلنامه روستا و توسعه. ۱۴ (۲)، صص ۱۳۷-۱۱۷.

سروش، م؛ و دیگری. (۱۳۸۹). سرمایه اجتماعی، هویت و مشارکت اجتماعی جوانان شیراز. دو فصلنامه علمی-تخصصی پژوهش جوانان فرهنگ و جامعه. ۵، صص ۱۵۵-۱۲۳.

سفیری، خ؛ و دیگری. (۱۳۹۰). فراتحلیل مطالعات مشارکت اجتماعی. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. ۳، صص ۱22-۱32.

سفیری، خ؛ و دیگری. (۱۳۸۸). مشارکت اجتماعی دانشجویان دختر دانشکده‌های علوم اجتماعی دانشگا‌ه‌های شهر تهران و عوامل اجتماعی موثر بر آن. جامعه‌شناسی کاربردی. ۲۰ (۲)، صص ۳۴-1.

شیانی، م. (۱۳۸۲). مشارکت اجتماعی کودکان. فصلنامه رفاه اجتماعی. ۷، صص ۲۹-۱۵.

علی‌پور، پ؛ و همکاران. (۱۳۸۸). اعتماد و مشارکت، (بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجله جامعه‌شناسی ایران. ۲، صص ۱۳۵-۱۰۹.

عیوضی، م؛ و دیگری. (۱۳۹۰). مشارکت اجتماعی زنان: رویکرد اسلامی. دو فصلنامه علمی-پژوهشی دانش سیاسی. ۷ (۲)، صص ۱۶۶-۱۲۳.

فاضلی، م؛ و دیگری. (۱۳۸۹). مشارکت سیاسی در استان گلستان. مطالعات اجتماعی ایران. ۴ (۳)، صص ۱۲-۱.

قاسمی، و؛ و همکاران. (۱۳۸۵). سطح‌بندی سرمایه اجتماعی در شهرستان‌های استان اصفهان. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی. ۶ (۲۳)، صص ۲25-۲48.

نوروزی، ف؛ و دیگری. (۱۳۸۸). مشارکت اجتماعی و عوامل موثر بر آن. فصلنامه راهبرد. ۱۸ (۵۳)، صص ۲۶۹-۲۴۹.

یزدان‌پناه، ل. (۱۳۸۷). تاثیر ویژگی‌های فردی و اجتماعی بر مشارکت اجتماعی زنان کرمانی. مطالعات زنان. ۶ (۲)، صص ۱۴۹-۱۲۷.

Marschall, M. J. (2004). Citizen Participation and Neighborhood Context: A New Look at the Coproduction of Local Public Goods. Political Research Quarterly. Vol. 57, No. 2, P.p: 231-244.

Price, B. (2002). Social Capital and Factors Effecting Civic Engagement as Reported by Leaders of Voluntary Associations. The Social Science Journal. Vol. 39.