اثر تنش کمبود آب و تیمار بیولوژیک بذر بر شاخصهای فیزیولوژیک و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه دارویی مخلصه (Tanacetum persicum (Boiss.) Mozaff)
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
فاطمه بهمۀ
1
(
کارشناس ارشد علوم تکنولوژی بذر، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
)
عبدالرزاق دانش شهرکی
2
(
استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
)
زهرا لری گوئینی
3
(
استادیار گروه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده علوم پایه سلامت،دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران.
)
مهدی قبادی نیا
4
(
استادیار گروه آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
)
کلید واژه: تنش خشکی, کشاورزی پایدار, پایداری غشای سلولی, باکتری های ارتقا دهنده رشد,
چکیده مقاله :
ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ به منظور استفاده از ترکیبات دارویی حاصل از آنها و حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع در زیستبوم، اهمیت ویژهای دارد. گیاه مخلصه از جمله گیاهان دارویی است که از خواص دارویی و آنتیاکسیدانی برخوردار میباشد. بهمنظور بررسی اثر تلقیح بذر با باکتریهای ریزوسفری ارتقا دهنده رشد، شاخصهای فیزیولوژیک و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه دارویی مخلصه تحت تنش کمبود آب، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، بهصورت گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در خرداد ماه 1395 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل آبیاری 100 درصد آبیاری کامل (شاهد)، 75 درصد آبیاری کامل و 50 درصد آبیاری کامل تلقیح بذر با باکتری در 7 سطح مشتمل بر شاهد(عدم تلقیح باکتریایی)، تلقیح بذربا باکتریهای Azotobacter chroococcum،Bacillus amyloliquefaciens،strain Asp. Bacillus، strain B sp. Bacillus،Pseudomonas fluorescence، Pseudomonas putidaبودند. نتایج نشان داد تیمارهای تلقیح باکتریایی در شرایط تنش اثر معنیداری بر تمام صفات مورد بررسی داشتند (01/0p≤). تیمار تلقیح باکتریایی chroococcumAzotobacter بیشترین تاثیر را بر میزان کلروفیل a، کاروتنوئیدها، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اسانس و آنتوسیانین (µmol.ml-1 020/0)، strain A sp. Bacillus با افزایش 5/2 برابری میزان پرولین نسبت به شاهد بیشترین تاثیر را بر میزان پرولین و strain B sp. Bacillus بیشترین تاثیر را بر فعالیت آنتیاکسیدانی (μg.ml-1 32/5 :IC50) داشتند. همچنین، fluoresence Pseudomonasموجب افزایشمیزان کاروتنوئیدها در تنش 50 درصد آبیاری کامل و Pseudomonas putida بیشترین تاثیر را بر میزان کلروفیل b، کلروفیل کل، پایداری غشا و محتوای نسبی آب برگ داشتند. با توجه به نتایج این بررسی تلقیح باکتریایی بذر مخلصه با باکتریهای Azotobacter و Pseudomonas به ویژه در روشهای کشت کم آبیاری جهت تخفیف اثرات تنش خشکی قابل استفاده است.
Growing medicinal plants is important for utilizing their drug precursors, and preserving the genetic resources and diversity in the ecosystem. Tansyis one of the medicinal plants with its valuable therapeutic and antioxidant properties. To investigate the effect of plant growth promoting rhizobacteria on the physiological indices and antioxidant activity of tansyunder water deficit stress, a factorial pot experiment was conducted in a randomized complete block design at the Experimental Farm of Shahrekord University in 2016. The factors consisted at water deficit at three levels: full irrigation (control), 75% full irrigation and 50% full irrigation; and seed biopriming treatments at seven levels: non-bacterial inoculation (control), Azotobacter chroococcum, Bacillus amyloliquefaciens, Bacillus sp. strain A., Bacillus sp. strain B., Pseudomonas fluorescens and Pseudomonas putida. The results showed that bacterial inoculation treatments had a significant effect on all of the analyzed traits (p≤0.01). Azotobacter chroococcum inoculation had the most significant effect on chlorophyll a and carotenoids contents, biological yield, essential oil yield, and anthocyanin contents (0.020 µmol.ml-1). Bacillus sp. strain A showed a 2.5-fold increase in proline content compared to that of control, and Bacillus sp. strain B had the greatest effect on antioxidant activity (IC50 5.32 μg.ml-1). Moreover, Pseudomonas fluorescence increased the carotenoids content in 50% full irrigation treatment, and Pseudomonas putida had the highest effect on chlorophyll b and total chlorophyll contents, membrane stability, and leaf relative water content. The results revealed that the inoculation of Tansyseeds with Azotobacter and Pseudomonas bacteria, especially in deficit irrigation practices, is recommended to alleviate the adverse effects of water stress.
_||_