بررسی عملکرد غده سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) با کاربرد دزهای مختلف علف کش ریم سولفورون در مراحل متفاوت رشدی

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

سیده آسیه خاتمی ¹ (کارشناس ارشد رشته شناسایی و مبارزه با علف‌های‌هرز، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
محمدتقی آل ابراهیم ² (دانشیار علوم علف‌های هرز، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
مهدی محب الدینی ³ (دانشیار اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
رقیه مجد ⁴ (دانشجوی دکتری رشته شناسایی و مبارزه با علف‌های‌هرز، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/08/29 تاریخ پذیرش : 1395/10/26 تاریخ انتشار : 1398/02/01

کلید واژه: اجزای عملکرد, تراکم علف‌های‌هرز, دز- پاسخ, عملکرد کل,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی کارآیی علف کش ریم سولفورون (تیتوس) به صورت پس رویشی بر تراکم کل علف های هرز، عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی، آزمایش مزرعه ای در شهرستان اردبیل در سال زراعی 94-1393 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و روی رقم آگریا اجرا گردید. فاکتور اول، دزهای مختلف علف‌کش ریم سولفورون در هفت سطح (صفر، 5، 10، 20، 30، 40 و 50 گرم ماده مؤثره در هکتار) و فاکتور دوم، زمان کاربرد علف کش ریم سولفورون در سه مرحله سبز شدن، استولون زایی و حجیم شدن غده سیب زمینی بودند و یک تیمار وجین کامل به عنوان شاهد برای صفات مربوط به عملکرد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد 50 و 40 گرم ماده مؤثره در هکتار باعث کاهش تراکم کل علف های هرز به ترتیب به میزان 38/55 و 47/49 درصد نسبت به شاهد (بدون وجین علف هرز) گردید که اختلاف آماری معنی داری بین آن دو وجود نداشت. در بین زمان های کاربرد ریم سولفورون در مراحل مختلف رشدی سیب زمینی، کاربرد ریم سولفورون در مرحله سبز شدن سیب زمینی، سبب بالاترین درصد کاهش تراکم کل علف های هرز شد. همچنین، نتـایج نشان داد که بعد از تیمار وجین کامل، کاربرد ریم سولفورون به میزان 50 گرم ماده مؤثره در هکتار، تعـداد غده های متوسط، درشت و عملکرد کل غده را به ترتیب 04/53، 45/59 و 51/20 درصد افزایش داد؛ و باعث کاهش 03/61 درصدی تعداد غده های ریز نسبت به شاهد (بدون وجین علف هرز) شد، اما اثر معنی داری بر تعداد غده در بوته نداشت. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، علف کش ریم سولفورون می تواند به عنوان یک علف کش مؤثر در کنترل علف های هرز مزارع سیب زمینی در طول فصل رشد مؤثر واقع شود. همچنین، این تحقیق می تواند سندی برای ثبت علف کش ریم سولفورون در سیب زمینی در ایران باشد.

چکیده انگلیسی:

To study the efficacy of rimsulfuron, as a postemergent herbicide, on potato tuber yield (c.v. Agria), its components and control of weeds, a factorial field experiment based on randomized complete block design with 3 replications was conducted at Ardabil in 2014. The first factor consisted of seven different levels of rimsulfuron dosages (0, 5, 10, 20, 30, 40 and 50 g. a.i /ha), and second factor was its applications at three different potato growth stages (emergence, stolon initiation and tuber bulking). A weed free treatment was also considered as control. Statistical analysis showed that 50 and 40 g. a.i/ ha rimsulfuron applications reduced weed densities by 55.38 and 49.47 percent respectively, but their difference was not statistically significant. Among rimsulfuron application times, its application at potato emergence, resulted in highest reduction of weed density. The results also, showed that rimsulfuron application of 50 g. a.i/ha to the weed free condition, increased number of medium and large sized tubers and total tuber yield by 53.04, 59.45 and 20.51 percents respectively and decreased small sized tubers by 61.03%, but its effect on the number of tubers per plant was not significant. According to result of this research it can be concluded that rimsulfuron is an efficient herbicide to increase potato yield and control weeds of potato fields in Ardabil, and probably in Iran. Further research is needed to substantiate these results.

منابع و مأخذ:

· Alebrahim, M.T., M.H. Rashed Mohassel, S. Wilkakson, M.A. Baghestani, and R. Ghorbani. 2011. Evaluatin of 6 unregistered herbicides efficacy in Iran potato fields and herbicide relation to cytochromes P450 mono- oxygenase enzyme. Ph.D. Thesis. Ferdowsi. University of Mashhad, Iran. (In Persian).
· Anonymous. 2003. Production situation of potato in the country. Office vegetable Agriculture Department, Ministry of Agriculture.
· Anonymous. Food and Agriculture Organization. 2013. http://faostat3.fao.org/browse /Q/QC/E, Available at11/05/2013.
· Auskarniene, O., G. Psibisauskiene, A. Auskalnis, and A. kadzys. 2010. Cultivar and plant density influence on weediness in spring barely crops. Zemdirbyste-Agriculture. 97: 53- 60.
· Azadbakht, A., M.T. Alebrahim, and A. Ghavidel. 2017. The effect of chemical and non-chemical control methods on weeds in potato (solanum tuberosum l.) Cultivation in ardabil province, iran. Applied Ecology and Environmental Research. 15(4): 1359-1372.
· Bao, Z.Y., S. Nishiyama, and Y. Kang. 2003. Effect of different irrigation regimes on the growth and yield of drip-irrigated potato. Agricultural Water Management. 63: 153-167.
· Boschin, G., A.D. Agostina, C. Antonioni, D. Location, and A. Arnoldi. 2007. Hydrolytic degradation of azimsulfuron a sulfonylurea herbicide. Chemosphere. 98: 1312- 1317.
· Haidar, M., M.M. Sidahmad, R. Darwish, and A. Lafta. 2005. Selective control of Orobanche ramose in potato with rimsulfuron and sublethal doses of glyphosate. Crop Protection. 24: 743-747.
· Haj Seyed Hadi, M.R., G.H. Noor Mohamadi, M. Nassiri Mahallati, H. Rahimian, and A. Zand. 2010. The potato dry matter change in response to weeds interference. Journal of Plant and Ecosystem. 20: 87-103. (In Persian).
· Hutchinson, P.J.S., C.V. Eberlein, and D.J.Tonks. 2004. Broadleaf weed control and potato crop safety with postemergencye rimsulfuron, metribuzine and adjuvant combination. Weed Technology. 18: 750- 756.
· Karimmojeni, H., H. Rahimian Mashhadi, S. Shahbazi, A. Taab, and H.M. Alizadeh. 2010. Competitive interaction between maize, Xanthum strumarium and Datura starmonium affecting some canopy characteristics. Australian Journal Crop Science. 4: 684-691.
· Khalil Tahmasebi, B., M.T. Alebrahim, R. Roldán-Gómez, H.M. Silveira, L.B.Carvalho, R.A.Cruz, R. De Prado. 2018. Effectiveness of alternative herbicides on three Conyza species from Europe with and without glyphosate resistance. Crop Protection. 112: 350-355.
· Lindquist, J.L., D.C. Barker, S.Z. Knezevic, A.R. Martin, and D.T. Walters. 2007. Comparative nitrogen uptake and distribution in corn and velvetleaf (Abutilon theophrasti). Weed Science. 55: 102- 110.
· Minton, B.W., M.A. Matocha, and S.A. Senseman. 2008. Rotational crops response to soil applied trifloxysulfuron. Weed Technology. 22: 425- 430.
· Murphy, C., D. Lemerle, R. Jones, and S. Harden. 2012. Use of density to predict crop yield loss between variable seasons. Weed Research. 42: 377-384.
· Norsworthy, J.K., and J.R. Fredrick. 2005. Integrated weed management strategies for maize production on the southeastern coastal of Nort America. Crop Production. 24: 119-126.
· Noury Ghonbalani, GH. 2002. Determine of weed damage in potato and efficacy of two weed control methods in Ardabil province. Iranian Journal of Crop Science. 4: 89-94. (In Persian).
· Petroviene, I. 2002. Competition between potato and weeds on Lithuanias sandy loam soils. Weed Research. 12: 286-287.
· Porterfield, D., and J.W. Wilcut. 2003. Peanut (Arachis hypogaea L.) response to residual and in season treatment of CGA- 362622. Weed Technology. 17: 441- 445.
· Rashed Mohasel, M.H., and K. Mosavi. 2006. Principle of weed management. (Translation in Persian). Mashhad Ferdosi University Publication. 535 pp.
· Rashed Mohassel, M.H., K. Hajmohammadnia, and S.A. Hoseini. 2011. The effect of some chemical and mechanical methods of weed management approach to reduce the use of herbicides in potato (Solanum tuberosum L.) production. Iranian Journal of Plant Protection. 25: 227- 236.
· Robinson, D.E., N. Soltani, and P.H. Sikkema. 2006. Response of four market classes of dry bean (Phaseolus vulgaris) to foramsulfuron, isoxaflutole and isoxaflutole plus atrazine applied in previous years. Weed Technology. 20: 558- 563.
· Russell, M.H., J.L. Saladini, and F. Lichtner. 2002. Sulfonylurea herbicides. Pestic Outlook. 13: 166–73.
· Samadi, E., and M.T. Alebrahim. 2016. Effect of dose and oxadiargyl application time at the different growth stages on weed biomass and tuber yield of potato (Solanum tuberosum L.). Journal of Crop Ecophysiology. 9(4): 625-644. (In Persian).
· Seefldet, S.S., J.E. Jensen, and E.P. Fuerft. 1995. Log-logistic analysis of herbicide dese- response relationship. Weed Technology. 9: 218- 225.
· Somanni, L. 1992. Dictionary of weed science. Argotic Publishing Academy (India).
· Sotoode Nejad, M., M. Safari, and L. Alimoradi. 2010. The evaluation of integrated weed management efficiency in Bardsir potato fields. Journal of Weed Ecology. 1: 41-55. (In Persian).
· Thomaso, J.M., S.C. Weller, and F.M. Ashton. 2002. Weed science. Principles and Practices. 4^th United States of America. 688pp.
· Tian, Y., S. Derong, L. Fengmin, and L. Xiaoling. 2003. Effect of rainwater harvesting with ridge and furrow on yield of potato in semiarid areas. Field Crops Research. 84: 385-391.
· Tonks, D.J., and C.V. Eberlein. 2001. Postemergence weed control rimsulfuron and various adjuvants in potato (Solanum tuberosum). Weed Technology. 15: 613- 616.
· van der Zaag, D.E. 1992.Potatoes and their cultivations in the Netherlands. NIVAA, the Netherlands.
· Walworth, J.L., and D.E. Carling. 2002. Tuber initiation and development in irrigated and non- irrigated potatoes. American Journal of Potato Research. 79: 387-395.
· Yuan, B.Z., S. Nishiyama, and Y. Kang. 2003. Effect of different irrigation regimes on the growth and yield of drip irrigated potato. Agricultural Water Management. 63: 153-167.
· Zimdal, R.L. 2007. Fundamentals of weed science. Elsevier Publishing. 689 pp.

_||_