بررسی عوامل اجتماعی - فردی مرتبط با گرایش شهروندان مرد و زن تبریز به فعالیت‌های ورزشی

محورهای موضوعی : زن و خانواده

انسیه موسوی ¹ ( کارشناس ارشد، گروه جامعه شناسی ، دانشگاه آژاد اسلامی واحد تبریز ، تبریز، ایران )
داود ابراهیم پور ² ( استادیار، گروه علوم اجتماعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران )

تاریخ دریافت : 1398/05/15 تاریخ پذیرش : 1398/06/15 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, تصور شخص از بدن, گرایش شهروندان مرد و زن تبریز به فعالیت‌های ورزشی,

چکیده مقاله :

هدف کلیاین پژوهش ،تعیین عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش شهروندان تبریز به فعالیت های ورزشی می باشد . روش تحقیق، به لحاظ ماهیت ، توصیفی و از نوع پیمایش بود. جامعه آماری پژوهش شهروندان بالای 15 سال شهر تبریز می‌باشد که بر اساس مرکز آمار ایران در سال 1395 ، تعداد آنان 1319033 نفر می‌باشد که از این تعداد 670516 مرد و 648516 زن می باشد. به منظور گردآوری داد های مورد نیاز درباره افراد جامعه، از طریق نمونه گیری خوشه ای به جمع آوری داده ها اقدام شد. در این نوع نمونه گیری، افراد جامعه با توجه به سلسله مراتبی از انواع واحدهای جامعه انتخاب شده اند. نمونه ها ، به نسبت جمعیت از مناطق 10 گانه شهرداری انتخاب گردید. سپس به صورت تصادفی با مراجعه به منازل مسکونی در هر یک از نواحی تعداد 384 پرسشنامه از شهروندان تکمیل گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود . اعتبار محتوای پرسشنامه با استفاده از نظرات اساتید این حوزه بررسی گردید. جهت بررسی پایایی پرسشنامه، از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد ، مهم ترین عوامل گرایش به فعالیت های ورزشی، جنس، سن، وضعیت تاهل، تحصیلات، درآمد، تصور شخص از بدن، سرمایه اجتماعی می باشند که هر کدام سهم معینی درتبیین شهروندان بر گرایش به فعالیت ورزشی داشته اند.

چکیده انگلیسی:

Exercise as one of the individual-social manifestations, while preserving and maintaining the physical and mental health of the community, is important for the proper fulfillment of the individual, family and social roles. The general objective of this research is to determine socio-cultural factors related to the tendency of Tabriz citizens to sport activities. The research method was essentially descriptive and of a survey type. The statistical population of the study was citizens of Tabriz under the age of 15 years old. According to the statistics center of Iran in 1395, the number of them is 1319033 people, of whom 670516 men and 648516 women. . In order to collect the required data about the population, cluster sampling was used to collect data. In this type of sampling, people are selected according to a hierarchy of types of community units. The samples were selected in proportion to the population of the 10 municipalities. Then, 384 questionnaires were filled out by citizens randomly by referring to residential houses in each of the districts. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire. The content validity of the questionnaire was reviewed using the views of the professors of this field. To assess the reliability of the questionnaire, Cronbach's alpha was used. The Kolmogorov-Smirnov test was used to check the normal distribution of variables and Pearson correlation test, independent t-test and one-way ANOVA were used to test the hypotheses. Findings of the research showed that the most important factors tend to sport activities, sex, age, marital status, education, income, social support, person's perception of the body, social capital and cultural capital, each of which has a certain share in the communication of citizens Have tended to exercise.

منابع و مأخذ:

اسالم نژاد، مونا؛ یزدخواستی، بهجت؛  چاوشیان، حسن (1395). در تحقیقی با عنوان فضای اجتماعی و سبک زندگی سالم تبیین جامعه­شناختی الگوهای انتخاب دانش­آموزان شهر رشت در حوزه­های غذا و ورزش با استفاده از نظریّه­ی پیر بوردیو، مطالعات توسعه اجتماعی و فرهنگی، دوره 5، شماره 2، 186-159. 

استونز، راب (1387). متفکران بزرگ جامعه شناسی، ترجمه میردامادی، تهران: نشر مرکز.

اسلامی مرزنکلاته، محمدمهدی؛ موسوی، سید جعفر؛ خوش فر، غلامرضا (1393). رابطه سرمایه اجتماعی و مشارکت زنان در فعالیت‌های ورزشی (مورد مطالعه: زنان شهر گرگان)، مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 1، شماره 2، 159-139.

بلبلی، لطفعلی؛ حبیبی، یعقوب؛ رجبی، علی (1392). تأثیر افزایش ساعت ورزش بر تصویر بدن، توده‌ی بدنی و اضطراب اجتماعی در دانش‌آموزان، مجله‌ی روانشناسی مدرسه، دوره‌ی 2، شماره 29، 43-2.

بوردیو، پیر (1381). کنش­های ورزشی و کنش­های اجتماعی، ترجمه محمد رضا فرزاد، ارغنون، شماره 20، 246-227.  

بوردیو، پیر (1390). تمایز،نقداجتماعیقضاوتهایذوقی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: انتشارات ثالث.

پاتنام، روبرت (1380). دموکراسی و سنت‏های مدنی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر سلام.

پارسامهر، مهربان (1393). جامعه­شناسی ورزش، یزد: انتشارات دانشگاه یزد.

تمنایی‌فر، محمدرضا؛ منصوری نیک، اعظم،(1390)، رابطه‌ی تصویر بدن و سازگاری در دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه. مقاله پژوهشی دانشگاه کاشان، دوره 5، شماره 2، صفحات 22-31.

جلائی پور، حمید رضا و محمدی، جمال (1387). نظریه­های متأخر جامعه شناسی، تهران: نشر نی.

خوش­فر، شارع پور (1389). بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی بر هویت اجتماعی جوآنان در شهر تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره کل ارشاد اسلامی استان تهران.

خیرالله­پور، اکبر (1383). بررسی عوامل اجتماعی موثر برسلامت روانی با تاکید بر سرمایه­ی اجتماعی، مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه شهیدبهشتی، دانشگاه شهیدبهشتی.

دارابی، مهری؛ گائینی، عباسعلی؛ مومیوند، پروانه (1388). بررسی عوامل فرهنگی موثر بر گرایش به فعالیت های ورزشی در زنان شهر تهران، پژوهش در علوم ورزشی، شماره 24، 88-77.

رحمانی فیروزجاه، علی؛ شارع پور، محمود؛ رضایی پاشا، صدیقه (1390). سنجش تمایز سرمایه اجتماعی جوانان با محوریت مشارکت ورزشی (مطالعه موردی: دانشجویان ورزشکار و غیر ورزشکار دانشگاه مازندران)، فصلنامه جامعه­شناسی مطالعات جوانان، سال دوم، شماره دوم، 62-37.

شارع پور، محمود و حسینی راد، علی (1387). رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی، حرکت، شماره 37، 153-131.

ضیغمی محمدی، شراره؛ مژده، فاطمه (1390). همبستگی بین شاخص توده بدنی، تصویر ذهنی از جسم خود و افسردگی در زنان مراجعه‌کننده به درمانگاه بیمارستان حضرت علی(ع) شهر کرج. فصلنامه علمی- پژوهشی پرستاری و مامایی بیرجند، دوره 9، شماره 1، 48-40.

عابدینی، صمد و طالبی، شیدا (1394). عوامل اجتماعی  فرهنگی مرتبط با میزان گرایش شهروندان به ورزش همگانی در خلخال، جامعهشناسیکاربردی، سال 28، شماره اول، 144-131.

عادلخانی، امین؛ واعظ موسوی، سیدمحمدکاظم؛ فراهانی، ابوالفضل (1391). در تحقیقی به بررسی سرمایه فرهنگی شرکت کنندگان در ورزش همگانی (سیاستگذاری و راهکارها)، مجلس و راهبرد، دوره 19، شماره 69، 32-58.

فیلد، جان (1391). سرمایه اجتماعی، ترجمه غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: انتشارات کویر.

قدسی، علی (1383). بررسی جامعه شناسی رابطه بین حمایت اجتماعی و افسردگی، پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس.

کارگر نوین، زهرا؛ اسدی، زهره؛ رشیدخانی، بهرام؛ ماهیار، آذر (1391). ارتباط تصویر ذهنی از بدن با نمایه‌ی توده‌ی بدن، میزان مصرف گروه‌های مواد غذایی و میزان فعالیت بدنی در کارمندان اداری دانشگاه علوم اقتصادی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، دوره‌ی 14، شماره‌ی ۵، 463-455.

گیبینز، جان و ریمر، آر (1381). سیاست پست مدرنیته، ترجمه منصور انصاری، تهران: انتشارات گام نو.

لوپز، خوزه و اسکات، جان (1395). ساخت نظریه­ی اجتماعی، ترجمه حسین قاضیان، تهران: نشرنی.

لوپز، خوزه و جان اسکات (1385). ساخت اجتماعی ترجمه حسین قاضیان، تهران: نشر نی.

محمدی، فردین و ملکی، علی (1394). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و دانش تغذیه­ای ورزشکاران، فصلنامه مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، دوره هشتم، شماره 1، 178-155.

موید حکمت، ناهید (1395). سرمایه فرهنگی درآمدی بر رویکرد نظری و روش شناسی پیر بوردیو، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

ویسیا، اسماعیل؛ حیدری نژاد، صدیقه؛ ملکی، فرزاد (1395). اولویت­بندی عوامل موثر در گرایش شهروندان اهوازی به ورزش همگانی، فصلنامه دانش انتظامی خوزستان، سال دوم، شماره 15، 76-63.

Bourdieou, P. (1984). Distinction:A Social critiquee of the Judgement of Taste. London: Routledg.

Johansson, P., Hall, L., Sikström, S., Olsson, A. (2000). Failure to detect mismatches between intention and outcome in a simple decision task, Science, 310, 116–119.

Kahma, N. (2012). Sport and social class: The case of Finland, International Review for the Sociology of sport, 47(1): 113-130

Kamarudin, K. & Fauzee, MS. (2007). Attitudes toward Physical Activities among College Students, Pakistan Journal of Psychological Research Academic, 22(1): 43-54.

Macsween, M. (2013). Anorexic Bodies: A Feminist and Sociological Perspective on Anorexia Nervosa, Routledge, pp157-167

Malete, L., Motlhoiwa, K., Shaibu, S, Wrotniak, BH. (2013). body image dissatisfaction is increased in male and overweight/obese adolescents in Botswana, Journal of obesity, (2).