تاثیر آموزش هوش معنوی بر واکنش به استرس تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطعِ سوم متوسطه شهرستان شبستر

محورهای موضوعی : زن و خانواده

بهمن صبا ¹ , بهرام اصل فتاحی ²

1 - کارشناسی ارشد،گروه روانشناسی تربیتی،واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد، شبستر،ایران
2 - عضوهیات علمی گروه روانشناسی تربیتی،واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر،ایران

تاریخ دریافت : 1395/02/04 تاریخ پذیرش : 1395/04/23 تاریخ انتشار : 1395/06/31

کلید واژه: هوش معنوی, واکنش به استرس تحصیلی, خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری اجتماعی,

چکیده مقاله :

هوش معنوی و تاثیرات آن بر متغیرهای رفتاری از جمله موضوعات نسبتا جدید و در عین حال مهمی است که در کانون توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش هوش معنوی بر واکنش به استرس تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطع سوم متوسطه شهرستان شبستر در سال تحصیلی 94-93 بود. طرح این پژوهش طرحی نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر را، کلیه دانش آموزان مقطع سوم متوسطه شهرستان شبستر که تعداد آنها 480 نفر تشکیل می دهند حجم نمونه در پژوهش حاضر 30 نفر از دانش آموزان مقطع دوم متوسطه (هر گروه 15 نفر) می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس آزمودنی ها به روشی کاملاً تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های استرس تحصیلی، خوکارآمدی تحصیلی و سازگاری اجتماعی بود، که هر کدام از پرسشنامه ها دارای اعتبار و روایی قابل قبولی بودند. فرضیه های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کواریانس، مورد آزمون قرار گرفتند. نخستین یافته پژوهش حاضر نشان داد که آموزش هوش معنوی بر واکنش به استرس تحصیلی دانش آموزان موثر می باشد. (P<0/001) دومین یافته پژوهش حاضر نشان داد که آموزش هوش معنوی بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان موثر می باشد. (P<0/001)سومین یافته پژوهش حاضر نشان داد که آموزش هوش معنوی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان موثر می باشد (P<0/001). یافته های پژوهش نشان داد که آموزش هوش معنوی بطور معنی دار موجب افزابش نمرات مربوط به واکنش به استرس، خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری اجتماعی می شود.

منابع و مأخذ:

-  برغندان، سپیده؛ ترخان، مرتضی؛ قائمی خمامی، نیما(1391)، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستانی شهر رشت. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. پاییز. شماره 8. 166-139.

-  بهرامی دستکی، هاجر(1392)، معنا و معنویت از دیدگاه روانشناسان. فصلنامه ی در عرصه ی فرهنگ و تربیت اسلامی، سال 2، شماره ی 4، 160-144.

-  حجازی موغاری، الهه و یاسمین عابدینی. هوش عملی در زندگی روزمره. انتشارات آگاه، 1385.

-  حسین دخت، آرزو؛ فتحی آشتیانی، علی؛ تقی زاده، محمد احسان(1392)، رابطه هوش معنوی و بهزیستی معنوی با کیفیت زندگی و رضایت زناشویی. روانشناسی و دین، سال 6، شماره2 ,57-74.

-  عبداله زاده، حسن؛ کشمیری، مهدیه؛ عرب عامری، فاطمه(1388)،آزمون هوش معنوی، انتشارات روان سنجی

-  گودرزی، کورش؛ سهرابی، فرامرز؛ فرخی،نورعلی؛ جمهری، فرهاد(1389)، اثربخشی تعاملی هوش معنوی و آموزش مهارتهای زندگی بر سلامتروانی دانشجویان. فصلنامه ی مطالعات روانشناسی بالینی، سال اول، شماره ی اول، 41-15.

-  هدایتی، مهرنوش؛ زریباف، مژگان(1391)، پرورش هوش معنوی از طریق    برنامهی فلسفه برای کودکان. تفکر و کودک، سال3، شماره ی 1، 166-135.

 

-  Abraham, A& Varghese, A.(1986), Eysenek personality Inventory and Bell’s Adjustment Inventory. Indian journal of clinical psychology 13, 125-126.

-  Bandura, A. (1997), Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman.

-  Bandura, Albert. (2001), Guide for Constructing Self-Efficacy Scales. Stanford, CA, USA: Stanford University.

-  Dorman, J.P. (2001), Assoclations Between classroom Environment and Academic Efficacy. Learning Environrnents Research, 4: 243-257.

-  Hains A.A. (2001), A Stress Inculcation Training Program for Adolescents in a High School Setting: a Multiple Baseline Approach. Journal of Adolescence; 15: 163-75.

-  Hoveyzavy z, Enayati MD.(2010), Effectiveness of Emotional Intelligence Training onMethods to Deal with Stress among High School Students in Ahwaz. New Findings in the Journal of Psychology;5(14): 95-109. (Persian)

-  Shafi Abadi A. (2010), Effectiveness in Rreducing Somatic Symptoms ofAnxiety and Stress Management Skills of Students. Journal of Social and Psychological Study of Women; 7 (3): 139-63. (Persian)

-  Singh,MP; Sinha.H.(2013), Impact of spiritual intelligence on quality o life. Journal of Sientific and Reserch Publication. 3(5),1-5.

-  Yeung,WJ; Chan,Y.(2007),The positive effects of religiousness on mental health in psysically vulnerable populations: A review on recent empirical studies and related theories. Journal of Psychosocial Rehabilitation. 11(2),33-52.