عوامل اجتماعی موثر بر نگرش افراد به مقوله طلاق (مورد مطالعه زنان متأهل اسلام‌آباد غرب)

محورهای موضوعی : زن و خانواده

ماندانا فرخی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد ،جامعه شناسی واحد اسلام آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آبادغرب، ایران)
علی مرادی ² (دانشیار گروه جامعه شناسی واحد اسلام آبادغرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آبادغرب، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail])

تاریخ دریافت : 1398/04/21 تاریخ پذیرش : 1399/07/20 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: برآورده نشدن انتظارات, نگرش به مقوله طلاق, تغییر معیارهای ازدواج, دخالت دیگران,

چکیده مقاله :

در این پژوهش به عوامل اجتماعی موثر بر نگرش افراد به مقوله طلاق (مورد مطالعه زنان متأهل اسلام آباد غرب) پرداخته ایم. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و با توجه به کمی بودن پژوهش و ماهیت موضوع مورد مطالعه روش پیمایش به عنوان روش اصلی این پژوهش با رعایت اصول متدولوژیک انتخاب گردیده است. جامعه پژوهش شامل 22215 نفر از زنان متآهل شهرستان اسلام آباد غرب می باشد. که از این میان 190 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده‌ها استفاده شده است. مهمترین نتایج بدست آمده از این پژوهش عبارت بودنداز: تفاوت عقاید زمینه ی تغییر نگرش به طلاق را مهیا می سازد. همسانی های فکری و عقیدتی بین زوجین لازمه بقا و تداوم زندگی را فرض می کند و بالعکس، وجود برخی ناهمسانی ها باعث وجود اختلاف و گسست روابط در زندگی تلقی نموده که بتدریج زمینه را برای وقوع طلاق فرام می آورد. با افزایش (یاکاهش) سن شاهد تغییر نگرش افراد به مقوله طلاق هستیم. درآمد بیشتر زنان، احتمال بی ثباتی ازدواج را افزایش می دهد. اشتغال زنان نقش قابل توجهی را در توصیف نگرش به طلاق بازی می کند. نتایج نشان داد دخالت دیگران با نگرش به طلاق ارتباط معنی داری دارد. براساس نظریه شبکه قوی بودن شبکه خویشاوندی و دخالت دیگران در زندگی زوجین، می تواند از طریق سلب قدرت تصمیم گیری از زوجین، سبب بروز اختلافات خانوادگی گردیده، احتمال جدایی و طلاق را افزایش دهد.

چکیده انگلیسی:

In this research, Social factors affecting the attitude of individuals towards divorce (Case study: married women in Islamabad gharb) have been investigated. It was an applied research. Due to the quantitative nature of the research and the nature of the subject, the method of Survey has been used as the main method of the present study and the methodological principles have been observed. The population of the study consisted of 22215 married women in Islamabad gharb. From among them, 190 people were selected as sample using simple random sampling method and a questionnaire was used to collect data. The most important results of this study were: the difference between the ideas Changes the attitude toward divorce in attitudes toward divorce. The assumptions of thought and beliefs between couples presuppose the survival and continuity of life, and vice versa, the existence of some inequalities leads to the divorce and division of relationships in life, which gradually leads to divorce.  By increasing (or decreasing) of the age, we are witnessing a change in the attitude of individuals towards divorce. More income More income of the women increases increase the probability of marital instability. Women's employment plays a significant role in describing the attitude toward divorce. Also, the results showed that the involvement of others has a significant relationship with a attitude towards divorce . According to the network theory, the strength of the kinship network and the involvement of others in the life of couples can lead to family disputes by eliminating the decision-making power of couples, increasing the likelihood of separation and divorce.

منابع و مأخذ:

احمدی،‌ حبیب(1377) نظریه های انحرافات اجتماعی،‌ شیراز، انتشارات زر.

اعزازی، شهلا. (1389). جامعه‌شناسی خانواده با تاکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: روشنگران و مطالعات زنان، چاپ هفتم.

بخشی، حامد. (1383). نگرش به طلاق و عوامل مؤثر بر آن در شهر مشهد، پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، رشته جامعه شناسی.

بستان، حسین و همکاران. (1389). اسلام و جامعه شناسی خانواده، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ پنجم.

توسلی، غلام عباس (1373). نظریه های جامعه شناسی، تهران: انتشارات سمت.

جعفری سدهی، رضا و آقاجانی مرساء، حسین و امیرمظاهری، امیرمسعود. (1395). تبیین جامعه شناختی تأثیر سبک زندگی بر نگرش به طلاق بین زوجین مراجعه کننده به مراکز بهزیستی گیلان، فصلنامه مددکاری اجتماعی، سال دوم، شمارة هفتم، صص 39-76.

حیدری بیگوند، داریوش و حامد بخشی (1384). نگرش جمعیت 18 تا 65سالة ساکن شهر مشهد به طلاق و عوامل اجتماعی ـ فرهنگی مؤثر بر آن، مجلة علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، سال دوم، شمارة  اول، صص. 45 -74.

روستا، لهراسب. (1389). بررسی علل اجتماعی گرایش طلاق در بین زنان مراجعه کننده به دادگاه خانواده شیراز، فصلنامه زن و جامعه، سال اول، شماره 3.

ریاحی، محمداسماعیل، علیوردی نیا، اکبر و بهرامی کاکاوند، سیاوش. (1386). تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق، فصلنامه پژوهش زنان، دوره پنجم، شماره سوم، صص. 109 - 140.

ساروخانی، باقر. (1385). طلاق: پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

سعیدی پور، بهمن (1388). بررسی زمینه ها و عوامل موثر بر طلاق در شهرستان اسلام آبادغرب، دانشگاه پیام نور، گزارش طرح پژوهشی.

شیخی، محمدتقی (1388). توسعه اقتصادی اجتماعی طلاق، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

صادقی فسایی، سهیلا و ایثاری، مریم. (1391). تحلیل جنسیتی از زندگی پس از طلاق: مطالعه کیفی، زن در سیاست و توسعه، دوره اول، شماره سوم، صص. 5 -30.

صدراشرافی، مسعود؛ خنکدار طارسی، معصومه؛ شمخانی، اژدر و یوسفی افراشته، مجید (1391). آسیب شناسی طلاق (علل و عوامل) و راهکارهای پیشگیری از آن، فصلنامه مهندسی فرهنگی، سال هفتم، شماره 73 و 74، صص 26-53.

عمرانی، سیده نرجس و امیر موسوی، سیده فاطمه. (1397). تجربه زیستی زنان متاهل در مواجهه با طلاق عاطفی، ششمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی،آسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران.

فلاحی، روح االله و روشنفکر، پیام و پورکسمایی، مریم. (1379). بررسی بین نسلی نگرش به طلاق: مطالعه ای در استان زنجان، راهبرد اجتماعی و فرهنگی، سال اول، شمارة دوم، صص 139-156.

قطبی، مرجان، هلاکویی نایینی، کوروش، جزایری، سیدابوالقاسم، رحیمی، عباس. (1386). وضعیت طلاق و برخی از عوامل مؤثر بر آن در افراد مطلقه ساکن در منطقه دولت آباد، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال 12، شماره سوم.  

گیدنز، آنتونی (1389)، جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.

محبی، سیده فاطمه. (1380). تبیین جامعه‌شناختی طلاق، اندیشه‌های راهبردی زن و خانواده، شماره دوازدهم، صص 961- 984.

مرادی، گلمراد و صفاریان، محسن (1391). عوامل اجتماعی و اقتصادی مرتبط با افزایش سن ازدواج جوانان: مطالعه موردی شهر کرمانشاه، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال سوم، شماره هفتم، صص 81-108.

مرکز آمار ایران. (1385). تحلیلی بر ویژگی های ازدواج در ایران. تهران

مرکز آمار ایران. (1390). تحلیلی بر ویژگی‌های ازدواج در ایران. تهران.

ملتفت، حسین. (1381). بررسی عوامل مؤثر به گرایش زوجین به طلاق در شهرستان داراب، دانشگاه شیراز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه‌شناسی.

ملکشاهی، سجاد؛ صوری، اشکان؛ فتاح آباد، جواد و سلطانی، محمدرضا (1395) در مطالعه ای تحت عنوان علل طلاق و راهکارهای جلوگیری از آن، اولین همایش ملی آینده پژوهی، علوم انسانی و امنیت اجتماعی، لرستان، دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان لرستان، موسسه عدالت گستر بارکه افلاک

ویلیام، جی، گود، (1353)، خانواده و جامعه، ترجمه ویدا ناصحی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

Ackerman, N. W (1990), The Psychodynamics of family life, New York, Norton, Vol. 23; PP 17- 20.

Diaz, N. Molina O. MacMillan, T. Duran, L & Swart, E. (2013), Attitudes toward Divorce and Their Relationship with Psychosocial Factors among Social Work Students, Journal of Divorce and Remarriage, Vol. 54: pp. 505-518.

Edwards, J. N., Fuller, T. D., Vorakitphokatorn, S., & Sermsri, S. (1992). Female employment and marital instability: Evidence from Thailand. Journal of Marriage and the Family, Vol. 54, No. 1, pp. 59-68.

Heaton, T.B. (2002), Factors Contributing to Increasing Marital Stability in the United States, Journal of Family, Vol. 23: pp. 392-409.

Kalmjin, M. & W. U (2007), "Regional Differences in Europe and the Social Consequences of Divorce: A Test of the Stigmatization Hypothesis", Journal of Social Science Research, Vol. 36: pp. 447-468.

Kapinus, C. A. Flowers, D. R (2008), An Examination of Gender Differences in Attitudes toward Divorce", Journal of Divorce and Remarriage, Vol. 49: pp. 239-257.

Kwan, L., L. Mellor, D. Rizzuto, L. Kolar, C. Mamat, Norul Hidayah Bt. (2013), "The Relationship between Perceived Interparental Conflict and Malaysian Young Adults' Attitudes toward Divorce", Journal of Divorce and Remarriage, Vol. 54: pp. 596-607.

Miles, N. J. Servaty-Seib, H. L. (2010), "Parental Marital Status and Young Adult Offspring's Attitudes about Marriage and Divorce", Journal of Divorce and Remarriage, Vol. 51: pp. 209-220.

Rootalu, K. & Kasearu, K. (2016), "Adolescents’ Attitudes toward Divorce: Does Parental Influence Matter in a Changing Society?" Journal of Divorce and Remarriage, Vol. 57: pp. 195-211.

Schoen, R., Astone, N.  M., Kim, Y.  J., Rothert, K., & Standish, N.  J. (2002) “Women's employment, marital happiness, and divorce”, Journal of Social forces, Vol. 81, No. 2, pp. 643-662.

Science, E. (2015), Gene-environment interplay, Divorce, Journal of Personality and Individual Differences, Vol. 72, pp. 135-140.

Teachman, J.  (2010)  “Wives’ economic resources and risk of divorce”, Journal of Family Issues, Vol. 31, No. 10, pp. 1305-1323.

Whitton, Sarah W. Stanley, Scott M. Markman, Howard J. Johnson, Christine A. (2013), "Attitudes Toward Divorce, Commitment, and Divorce Proneness in First Marriages and Remarriages", Journal of Remarriage and family, Vol. 75, No. 2, pp276-287.