نقش واسطه‌ای اجتناب تجربی در ارتباط بین کمال‌گرایی با اضطراب امتحان دانش‌آموزان

محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

عاطفه جنبشی ¹ (دکتری روان شناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران)
خدیجه ابوالمعالی الحسینی ² (استادیار، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/09/17 تاریخ پذیرش : 1396/03/25 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: اضطراب امتحان, اجتناب تجربی, کمال گرایی مثبت, کمال گرایی منفی,

چکیده مقاله :

هدف تعیین برازش مدل مفهومی مبتنی بر نقش واسطه ای اجتناب تجربی در ارتباط بین کمال گرایی با اضطراب امتحان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم در سال 1394 در شهرستان دماوند بود. 450 نفر به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله ای انتخاب و پرسش نامه های اضطراب امتحان ابوالقاسمی، اسدی مقدم، نجاریان و شکرکن (1375)، کمال گرایی مثبت و منفی تری شورت، اوونس، اسلاید و دیوئی (1995) و اجتناب تجربی گامز، چمیلسکی، کتوو، راجرو و واتسون (2011) را تکمیل کردند. جهت تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های گردآوری شده به خوبی برازش دارد. کمال گرایی مثبت اثر مستقیم و منفی (01/0> P، 466/0-=β) و کمال گرایی منفی اثر مستقیم و مثبت (01/0> P، 363/0=β) بر اضطراب امتحان دارد. بعد منفی کمال گرایی با میانجی گری اجتناب تجربی بر اضطراب امتحان اثر دارد (05/0> P، 042/0=β). ابعاد کمال گرایی هر یک به نوبه خود افکار و هیجان های منفی و مثبت را در دانش‌آموزان در مواجه با شرایط برمی انگیزند که این منجر به استفاده از راهبردهایی مانند اجتناب تجربی می شود و دانش‌آموزان در نهایت در موقعیت‌های چالش برانگیز امتحان اضطراب از خود نشان می دهند.