طراحی الگوی شفافیت سازمانی در سازمان‌های دولتی

محورهای موضوعی : مراکز دفع پسماند ها

محمد امین جمشیدیان ¹ (دانش آموخته دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
ناصر میرسپاسی ² (استاد، گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (عهده‌دار مکاتبات))
کرم اله دانشفرد ³ (استاد، گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/12/25 تاریخ پذیرش : 1400/06/28 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تحلیل مضمون, شفافیت سازمانی, فساد اداری,

چکیده مقاله :

دنیای متغیر امروز ایجاب می کند که سازمان ها برای بقا به دنبال ابزار های نوین باشند. یکی از ابزار هایی که سازمان ها را در تامین اهداف یاری می کند شفافیت سازمانی است. شفافیت سازمانی نفش موثری در بهبود و توسعه امور سازمان ها در دستیابی به مزیت رقابتی پایدار و پیش نیاز عملکرد موثر سازمان دارد. این پژوهش به دنبال ارائه الگوی شفافیت سازمانی در سازمان های دولتی بود. پژوهش حاضر ابتدا در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون و شبکه مضامین آتراید و استرلینگ (2001) صورت گرفته است. مشارکت کنندگان بالقوه اعضای هیئت علمی دانشگاه و کارشناسان می باشند. در این پژوهش با 8 نفر از متخصصان اداری و دانشگاهی با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بر مبنای اشباع نظر، مصاحبه هایی صورت پذیرفت. در بخش کمی تحقیق نیز برای ارزیابی مدل استخراج شده از بخش کیفی با استفاده از روش پیمایشی توصیفی، مدل با استفاده از ابزار پرسشنامهمبتنی بر طیف لیکرت مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری مدیران سازمان های دولتی در شهر اراک می باشند. در این بخش، به دلیل محدود بودن جامعه و عدم نیاز به نمونه گیری، کل جامعه مورد سرشماری قرار گرفت. الگوی شفافیت سازمانی در قالب 2 مضمون فراگیر، 11 مضمون سازمان دهنده و 52 مضمون پایه ارائه گردید. مضامین فراگیر شفافیت سازمانی شامل دو مضمون سازمانی و محیطی است. در مرحله ارزیابی مدل، نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه ای نشان داد که میانگین شاخص های پنج گانه از حد وسط میانگین جامعه (3) بالاتر است و آزمون t با سطح معنی دار پایین تر از 05/0 معنادار است (0001/0 = p.value). بنابراین یافته ها نشان داد که الگوی شفافیت سازمانی از جامعیت، سادگی و سهولت، صحت، قابلیت کاربردی بودن و از نوآوری لازم برخوردار است. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت شفافیت سازمانی از طریق عوامل ساختاری، فرهنگی، رفتاری، اهداف سازمانی و راهبردهای سازمان در بعد سازمانی و عوامل قانونی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تکنولوزیکی در بعد محیطی برقرار و تحقق خواهد یافت.

چکیده انگلیسی:

In this study seeks to provide the model of organizational transparency in government organizations. The present study is conducted within the framework of a qualitative approach and using the method of thematic analysis and thematic network. Potential participants were university faculty members and experts. In this study, interviews were conducted with 8 administrative and academic specialists using targeted sampling method and snowball based on saturation of opinion. In the quantitative part of the research, to evaluate the model extracted from the qualitative part using a descriptive survey method, the model was evaluated using a questionnaire based on the Likert scale. The statistical population is the managers of government organizations in Arak. The model of organizational transparency was presented in the form of 2 comprehensive themes, 11 organizing themes and 52 basic themes. In the model evaluation stage, the results obtained from one-sample t-test showed that the mean of the five indices is higher than the average of the population (3) and the t-test with a significant level lower than 0.05 is significant (p.value = 0.0001). Therefore, the findings showed that the organizational transparency model has comprehensiveness, simplicity and ease, accuracy, applicability and the necessary innovation. According to the research findings, it can be concluded that these findings can be used as a model of organizational transparency in the direction administrative system integrity.

منابع و مأخذ:

1. ایمانی، حسین.، قلی پور، آرین.، آذر، عادل و پورعزت، علی اصغر. (1398). شناسایی مولفه های سیستم تامین منابع انسانیدر راستای ارتقای سلامت نظام اداری، فصلنامه مدیریت دولتی، 11 (2)، 251-284.


2. جعفری، زهرا. (1395). تبیین تأثیر دولت الکترونیک درارتقای سلامت اداری با نقش واسطه ای شفافیت سازمانی درسازمان تأمین اجتماعی شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور مرکز شیراز.


3. دیهیم پور، مهدی.، میانداری، کمال.، نجاری، رضا و عابدی جعفری، حسن. (1397). طراحی مدل افزایش شفافیت سازمانی با رویکرد داده بنیاد در سازمان های دولتی. فصلنامه آموزش علوم دریایی، 12 ، 95-110.


4. رهنورد، فرج اله و مومن کاشانی، نوشین. (1397). مفهوم دولت باز و داده باز و تقش آن در تحول نظام اداری. فصلنامه تخصصی سازمان اداری و استخدامی کشور (تحول اداری)، 2 (56)، 15-32.


5. صحرایی، الهام.، بابکی راد، اعظم و رضایی فر، حمید. (1397). شناسایی عوامل موثر و بازدارنده شفافیت سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، چهارمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در علوم انسانی، چالش ها و راه حل ها، تهران، دانشگاه پیام نور.


6. علوی، مینا.، فقیهی، ابوالحسن.، موسی خانی، مرتضی و نجف بیگی، رضا. (1397). ریشه های فساد اداری در سازما نهای دولتی ایران. فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال 13(29)، 1-36.


7. کاشف، حسنا.، تقوایی یزدانی، مریم و نیاز آذری، کیومرث. (1397). طراحی مدل شفافیت سازمانی به منظور توانمندسازی مدیران دانشگاه آزاد اسلامی. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 12 (2)، 145-158.


8. نوری، حسین و مجید، خلیلی. (1394). نقش فرهنگ اسلامی سازمانی در سلامت اداری سازمان (مطالعه عقیدتی سیاسی فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی). فصلنامه دانش انتظامی آذربایجان شرقی، 5 (4)، 57-94.


9. .Armstrong, Elia. (2005). Integrity, Transparency and Accountability in Public Administration: Recent Trends, Regional and International Developments and Emerging Issues.Economic & Social Affairs, United Nations.


10. Bauhr, D., & Nasiritousi, N. (2012), Resisting Transparency: Corruption, Legitimacy, and The Quality of Global Environmental Policies. Global Environmental Politics, 12(4), 9-29.


11. Bertot, J. C., Jaeger, P. T. & Grimes, J. M. (2010). Using ICTs to create a culture of transparency: E-government & social media as openness & anti-corruption tools for societies. Government information quarterly, 27(3), 271-264.


12. Blomgren, m., & Sunden, E. (2008). Constructing a European healthcare market: The private healthcare company Capio and the strategic aspect of the drive for transparency. Social Science & Medicine, 67, 1512–1520.


13. N. A., Ardron, J. A., & Pendleton, L. H. (2015). Evaluating the basic elements of transparency of regional fisheries management organizations. Marine Policy, 57, 158-166.


14. Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3), 124-130.


15. Dimant, E., & Tosato, G. (2017). Causes and Effect of Corruption: What Has Past Decade’s Empirical Research Taught US? A Survay. Journal of  Economic Surveys, 2(32), 335-356.


16. Holland, D., Krause, A., Provencher, J., & Seltzer, T. (2018). Transparency tested: The influence of message features on public perceptions of organizational transparency. Public Relations Review, 44(2), 256-264.


17. http://www.transparency.org/cpi2019/result


18. Islam, K. A., Wangdi, T., Thinlay, D., Tharchen, S., Sambath, S. A. R., Heng, T. O. N. G. & Nan, W. A. N. G. (2019). ADB/OECD Anti-Corruption Initiative for Asia and the Pacific.


19. Kriger, M. P., & Hanson, B. J. (1999). A value-based paradigm for creating truly healthy organizations. Journal of organizational Change Management, 317-302 ,(4)12.


20. Kuhlmann, T. M. (2008). Understanding Corruption in Organizations -Development And Empirical Assessment of an Action Model. Journal of Business Ethics, 82, 477-495.


21. Kvale, S. (1996). An introduction to qualitative research, softcover publisher: sage publications.


22. Lindstedt, C., & Naurin, D. (2006). Transparency Against Corruption. A Cross-Country Analysis manuscript, Goteborg University. Available at qog.pol.gu.se/research/reports/Lindstedt_Naurin.pdf.


23. Pathak, R.D., Naz, R., Rahman, M.H., Smith, R.F.I & Agarwal, K.N. (2009). E-Governance to Cut Corruption in Public Service Delivery: A Case Study of Fiji, International Journal of Public Administration, 32(5), 415-437.


24. Polanyi


25. Rawlings, B. (2008). Measuring the relationship between organizational transparency and trust. Public Relations Journal, 2(2), 1-21.


26. Stapenhurst, F. and Langseth, P. (1997), "The role of the public administration in fighting corruption", International Journal of Public Sector Management, Vol. 10 No. 5, pp. 311-330.