بررسی پتانسیل تولید میکروتیوبر از گیاه‌چه های ارقام مختلف Solanum tuberosum L در شرایط آزمایشگاهی

محورهای موضوعی : کاربرد شیمی در محیط زیست

مصطفی جهانی جلودارلو ¹ , محمد علی ابراهیمی ² , داود حسن پناه ³

1 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه پیام‌نور تهران.
2 - دانشیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه پیام‌نور تهران، تهران، ایران.
3 - دانشیار اصلاح نباتات، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی. ایران.

تاریخ دریافت : 1401/07/27 تاریخ پذیرش : 1401/09/03 تاریخ انتشار : 1401/02/01

کلید واژه: رقم, گیاهچه, Solanum tuberosum, میکروتیوبر,

چکیده مقاله :

این تحقیق به‌منظور بررسی پتانسیل تولید میکروتیوبر از گیاه‎چه‌های ارقام مختلف سیب‌زمینی در شرایط آزمایشگاهی اجراء شد. گیاه‌چه‌های پنج رقم سیب‌زمینی (آگریا، سانته، مارفونا، ساوالان و کایزر) حاصل از کشت مریستم درشرایط درون شیشه-ای به روش قلمه‌های تک جوانه تکثیر شدند و از این گیاه‎چه‌ها برای تولید میکروتیوبر استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس حاصل از اندازه‌گیری صفات نشان داد که ارقام سیب‌زمینی از نظر صفات تعداد، وزن و قطر میکروتیوبر در گیاه‌چه، تعداد برگ در گیاهچه، ارتفاع گیاهچه دارای اختلاف معنی‌دار بودند. بیشترین قطر میکروتیوبر در گیاه‌چه مربوط به ارقام مارفونا و کایزر، وزن میکروتیوبر در گیاهچه مربوط به ارقام سانته و مارفونا، تعداد میکروتیوبر در گیاه‌چه مربوط به ارقام سانته، مارفونا، آگریا و ساوالان، تعداد برگ در گیاه‌چه مربوط به ارقام سانته، ساوالان، مارفونا و کایزر و ارتفاع گیاه‌چه مربوط به ارقام کایزر، ساوالان و مارفونا بود. ضرایب همبستگی خطی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که وزن میکروتیوبر تولیدی در هر گیاه‌چه با تعداد میکروتیوبر در هر گیاه‌چه و تعداد برگ در هر گیاه‌چه و قطر میکروتیوبر با تعداد برگ در هر گیاه‌چه رابطه مثبت و معنی‌دار داشتند. براساس نتایج تجزیه خوشه‌های گروه دوم با ارقام سانته، ساوالان، کایزر و مارفونا به‌عنوان ارقام برتر انتخاب شدند.

چکیده انگلیسی:

This research were conducted to evaluate micro-tubers production potential in plantlets different potato cultivars under in vitro condition in the tissue culture laboratory of Bahparvar Sabalan Company during 2013. The plantlets of five potato cultivars (Agria, Sante, Marfona, Savalan and Caesar) from meristem culture under in vitro condition by single nod cuttings method were amplified and from these plantlets were used to production micro-tubers. Analysis of variance for measured traits showed that potato cultivars in micro-tuber number, weight and diameter per plantlet, number of leave per plantlet and plantlet height had significant difference. The maximum of micro-tuber diameter per plantlet belonged to Marfona and Caesar cultivars, micro-tuber weight per plantlet belonged to Sante and Marfona cultivars, micro-tuber number per plantlet belonged to Sante, Marfona, Agria and Savalan cultivars, leave number per plantlet belonged to Sante, Savalan, Marfona and Caesar cultivars and plantlet height belonged to Caesar, Savalan and Marfona cultivars were. Linear correlation coefficients between traits showed that micro-tuber weight produced per plantlet with micro-tuber number per plantlet and number of leave per plantlet, and micro-tuber diameter with number of leave per plantlet had significant positive relationship. Based on the results of cluster analysis, the second group with Sante, savalan, Caesar and Marfona cultivars were selected the better cultivars.