واکاوی نقش زنان در تحولات سیاسی- اجتماعی عصر قاجار
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
محمّد اسماعیلی
1
,
ابوالحسن مبین
2
,
امید سپهری
3
1 - دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، گروه تاریخ، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران
2 - استادیار گروه تاریخ
دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد
3 - استادیار گروه تاریخ واحد بجنورد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد. ایران
کلید واژه: زنان, دورة قاجار, تحولات- سیاسی- اجتماعی,
چکیده مقاله :
اوضاع سیاسی اجتماعی- عصر قاجار نشان می‌دهد که زنان در سراسر کشور دوشادوش مردان در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی حضور داشته‌اند و گاهی در برخی امور پیش‌قدم بوده و عاملی محرّک شناخته می‌شدند، به دلیل حضور در جامعه‌ای مردسالار کمتر دیده شده و یا دیده نشده‌اند؛ لذا هدف از پژوهش حاضر که به شیوة توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است واکاوی نقش زنان در تحولات سیاسی- اجتماعی عصر قاجار است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که زنان به عنوان یکی از قطب‌های اصلی حکومت قاجار در بسسیاری از تحولات سیاسی- اجتماعی صورت گرفته در دورة قاجار تأثیرگذار بوده‌اند که از جملة آن‌ها می‌توان به بلوای نان، تحریم تنباکو، مقابله با دخترفروشی در دوره آصف الدوله، ترویج بابیت، تأسیس آموزشگاه و تشکیل انجمن‌های ویژة زنان، اعتراض زنان مشهدی به مسئلة اعتیاد و نهضت مشروطه اشاره کرد. در میان موارد ذکر شده زنان در ماجرای بلوای نان و تحریم تنباکو نقش بسیار پررنگ‌تری داشتند. انقلاب مشروطه نیز یکی دیگر از مهم‌ترین تحولات اواخر قاجاریه است که زنان بسیاری را از اندرونی‌ها بیرون کشید و در رشد مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان تأثیر بسزائی داشتند.
The socio-political situation of the Qajar era shows that women were present side by side with men in social and political activities all over the country and sometimes they were pioneers in some matters and were known as a motivating factor. Therefore, the purpose of the current research, which was carried out in a descriptive-analytical manner, is to analyze the role of women in the political-social developments of the Qajar era. The results of the present research show that women as one of the main poles of the Qajar government have been influential in many political and social developments that took place during the Qajar period, including the bread riot, tobacco embargo, and the fight against the sale of girls in the period of Asif al-Dawlah. Babbit, the establishment of a school and the formation of special women's associations, the protest of Mashhad women pointed to the issue of addiction and the constitutional movement. Among the mentioned cases, women played a much more prominent role in the story of the bread riot and tobacco ban. The constitutional revolution is also one of the most important developments of the late Qajar period, which brought out many women from insiders and had a great impact on the growth of women's political and social participation.
