سنجش مخاطرات طبیعی شهر ایلام با رویکرد تاب آوری اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی شهری

علیمحمد میرزایی ¹ , محمدرضا زند مقدم ² , سعید کامیابی ³

1 - دانشجوی دکتری،جغرافیا وبرنامه ریزی شهری،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد سمنان،سمنان،ایران.
2 - دانشیارگروه جغرافیا ، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
3 - دانشیار مرکز تحقیقات گردشگری دامنه جنوبی البرزمرکزی ،واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/04/05 تاریخ پذیرش : 1402/06/31 تاریخ انتشار : 1402/06/31

کلید واژه: اقتصادی, زیست محیطی, تاب آوری, ایلام, مخاطرات طبیعی,

چکیده مقاله :

شهر به عنوان پیچیده ترین سیستم، با دامنه وسیعی از مخاطرات ازجمله مخاطرات طبیعی همچون زلزله، سیل، آتشفشان، خشکسالی و ... روبرو است. این مطالعه، با هدف بررسی سنجش مخاطرات طبیعی شهر ایلام با رویکرد تاب آوری اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی انجام شد. پژوهش حاضر به لحاظ جمع آوری داده و اطلاعات پیمایشی و از نوع تحلیلی است. همچنین این تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری شهروندان شهر ایلام تعداد 384 نفر و مسئولین برنامه‌ریزی شهری به تعداد 30 نفر می باشند. با توجه به هدف اصلی پژوهش، برای دریافت اطّلاعات کمی پژوهش، پرسشنامه ای بر اساس نظرات نخبگان و اساتید برنامه ریزی شهری طراحی شده است. برای تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. با توجه به اینکه نواحی مناطق شهری ایلام در این پژوهش مورد ارزیابی قرار می گیرند، مناطق شهری ایلام از مدل تصمیم گیری چند معیاره ویکور براساس میزان تاب آوری از ابعاد اقتصادی، سازمانی (نهادی) و زیست محیطی رتبه بندی می شوند. نتایج بررسی تاب آوری اقتصادی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر ایلام است و 50 درصد از مناطق از نظر اقتصادی نسبتاً تاب آور بوده و از نظر تاب آوری اقتصادی وضعیت بهتری دارند. نتایج بررسی تاب آوری سازمانی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر است و 75 درصد از مناطق از نظر سازمانی نسبتاً تاب آور بوده است. در میان این مناطق، تنها منطقه دو از نظر سازمانی (نهادی) تاب آوری پایینی دارد. نتایج بررسی تاب آوری زیست محیطی نشان داد که منطقه 3 تاب آورترین منطقه شهر است و 50 درصد از مناطق از نظر زیست محیطی نسبتاً تاب آور بوده است. در میان این مناطق، تنها منطقه یک از نظر زیست محیطی فاقد تاب آوری هست

چکیده انگلیسی:

As the most complex human-made system, the city faces a wide range of risks, including natural risks such as earthquakes, floods, volcanoes, droughts, etc. This study was conducted with the aim of evaluating the natural hazards of Ilam city with the approach of economic, organizational (institutional) and environmental resilience. The current research is survey and analytical in terms of collecting data and information. Also, this research is based on the purpose of applied type. The statistical population of the citizens of Ilam city is 384 people and the urban planning officials are 30 people. According to the main purpose of the research, to get quantitative research information, a questionnaire was designed based on the opinions of the elites and urban planning professors. One-sample t-test was used for data analysis in SPSS software. Considering that the urban areas of Ilam are evaluated in this research, the urban areas of Ilam are ranked using the multi-criteria decision-making model of Vicor based on the level of resilience from economic, organizational (institutional) and environmental dimensions. The results of the economic resilience survey showed that region 3 is the most resilient region of Ilam city and 50% of the regions are relatively resilient economically and have a better situation in terms of economic resilience. The results of the organizational resilience survey showed that Region 3 is the most resilient region of the city and 75% of the regions were relatively resilient in terms of organization. Among these regions, only region two has a low organizational (institutional) resilience. The results of the environmental resilience survey showed that region 3 is the most resilient region of the city and 50% of the regions were relatively resilient in terms of environment. Among these regions, only region one lacks resilience from an environmental point of view