بررسی اثر چند قارچ‌کش و ترکیب غیر شیمیایی بر کنترل بیماری لکه قهوه‌ای نواری جو بر روی چند ژنوتیپ جو با سطوح مختلف مقاومت

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

مهناز رجبی ¹ (دانشجوی ارشد رشته بیماریهای گیاهی مؤسسه آموزش عالی جهاددانشگاهی کاشمر،کاشمر ، ایران)
رضا اقنوم ² (دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران)
احمد درخشان ³ (مربی پژوهش، پژوهشکده بیوتکنولوژی قارچ‌های صنعتی، سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، مشهد، ایران)
مجید طاهریان ⁴ (استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کاشمر، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/06/03 تاریخ پذیرش : 1400/06/03 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: خردل, سرکه, لکه نواری, ژنوتیپ جو, رورال تی‌اس, نیم‌آزال,

چکیده مقاله :

بیماری لکه قهوه‌ای نواری جو با عامل قارچی Pyrenophora graminea یکی از مهم ترین و شایع‌ترین بیماری‌های جو در اکثر نقاط جهان و ایران می‌باشد. این تحقیـق با هدف بررسـی مزرعه‌ای عملکرد چنـد قارچ‌کش و ترکیب غیر شیمیایی در کنترل بیماری لکه نواری روی چنـد ژنوتیپ جـو با سطـوح مختلف مقاومت طی سال‌ زراعی 1397-1398 در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور و طرق (مشهد) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با فاکتور های آزمایش شامل ژنوتیپ جو در 5 سطح (یوسف، گوهران، صحرا، جلگه و یک لاین ABY-C95-12) و قارچ‌کش‌ در 4 سطح (شاهد، رورال تی اس یک در هزار ، نیم آزال یک و نیم درهزار، ترکیب سرکه (5/1 در هزار) + خردل 35 گرم در کیلوگرم) انجام شد. درصد گیاهان آلوده در زمان برداشت محاسبه و تجزیه و تحلیل با آزمون دانکن در سطح احتمال 05/0 درصد انجام شد. در تجزیه مرکب درصد آلودگی تحت تأثیر منطقه، ژنوتیپ، قارچ کش و اثر متقابل ژنوتیپ در قارچ کش قرار گرفت. لاین ABY-C95-12 با دارا بودن آلودگی 86/3 درصد در رتبه اول و ژنوتیپ یوسف و گوهران در رتبه دوم قرار گرفتند. بررسی مقایسات میانگین نشان داد درصد آلودگی در گیاهان شاهد و کاربرد قارچ کش آزادیراختین در بالا ترین میزان و معادل 95/2 و 10/3 درصد بود. کاربرد سرکه و خردل این صفت را تا 59/2 درصد کاهش داد. در بین تمام ژنوتیپ‌ها زمانی که رورال تی اس استفاده شد، درصد آلودگی تا سطح معنی داری کاهش یافت. درصد کاهش بیماری تحت تأثیر قارچ کش قرار گرفت و ژنوتیپ تأثیری بر این صفت نشان نداد.

چکیده انگلیسی:

Barley brown spot disease by the infecting agent of Pyrenophora graminea is one of the most important and common barley diseases in most parts of the world and Iran. The aim of this study was to investigate the field yield of several fungicides and non-chemical composition in the control of spotting disease on several barley genotypes with different levels of resistance during the crop year 2018-2019 in two Agriculture and Natural Resources Research Centers in Neishabour and Torogh (Mashhad). Factorial experiment in the form of a randomized complete block design with experimental factors including barley genotype in 5 levels (Yousef, Goharan, Sahra, Jolgeh and one line ABY-C95-12) and fungicide in 4 levels (control, oral TS one per thousand, half azalea one and a half per thousand, vinegar (1.5 /1000) + mustard (35 g / kg) were combined. Percentage of infected plants at harvest time was calculated and analyzed by Duncan test at 0.05% probability level. In combined analysis, the percentage of infection was affected by region, genotype, fungicide and genotype interaction in fungicide .ABY - C95-12 line with 3.86% contamination were in the first place and Yousef and Gohran genotype were in the second place. The study of mean comparisons showed that the percentage of infection in control plants and free-ranging treatment was at the highest rate and was equal to 2.95 and 3.10%. The use of vinegar and mustard reduced this trait to 2.59%. Among all genotypes, the percentage of infection decreased to a significant level when oral TS was used.