اثر بازدارندگی اسانس‌های آویشن و زنیان روی رشد قارچ Rhizoctonia solani عامل شانکر ساقه سیب‌زمینی درشرایط آزمایشگاه و گلخانه

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

داریوش شهریاری ¹ , نازنین علی‌بیک طهرانی ² , مژده ملکی ³

1 - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیع استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ورامین، ایران
2 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد ، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین –پیشوا، ورامین، ایران
3 - استادیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین –پیشوا، ورامین، ایران

تاریخ دریافت : 1399/02/17 تاریخ پذیرش : 1399/02/17 تاریخ انتشار : 1396/07/01

کلید واژه: بازدارندگی, سیب‌زمینی, آویشن, Rhizoctonia solani, زنیان, اسانس‌,

چکیده مقاله :

سیب زمینی یکی از محصولات مهم غذایی و اقتصادی در جهان است، ولی قارچRhizoctonia solani عامل بیماری شانکر ساقه هر ساله خسارت زیادی به کیفیت و کمیت محصول وارد می کند. در این مطالعه، اثر اسانس گیاه آویشن و زنیان در آزمایشگاه روی سرعت رشد پرگنه قارچ و بازدارندگی رشد در غلظت های 100، 200، 300، 400 و 500 ppm در محیط کشت PDA بررسی گردید. در آزمایشات گلخانه‌ای، اسانس‌های آویشن و زنیان با دو غلظت 5/0 و75/0 در هزار، ترکیب آویشن 25/0 + زنیان 25/0 در هزار و قارچ کش روال تی اس به غلظت 5/1 در هزار در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار بررسی شدند. اسانس‌ها و قارچکش به بستر غده های سیب زمینی در خاک آلوده به قارچ در گلدان‌ها افزوده شدند. آماربرداری از شدت بیماری مطابق الگوی Das شش هفته بعد از مایه زنی انجام شد. نتایج نشان داد سرعت رشد در غلظت 500 پی پی ام اسانس آویشن (63/21)، زینان (7/17) و آویشن توأم با زنیان (14) میلی متر/روز بوده است. در مقایسه بازدارندگی از رشد میسلیومی، اسانس‌ آویشن (88/70 درصد)، آویشن توأم با زنیان (85/67 درصد) بیش از50 درصد بازدارندگی از رشد قارچ داشتند. نتایج شدت شاخص بیماری در گلخانه مشخص کرد، اسانس آویشن و زنیان به ترتیب با 1/28 و 92/35 درصد و قارچ کش روال تی اس با 17/17 درصد در کنترل قارچ موفق بودند و همچنین، میانگین وزن تر و خشک قسمت هوایی در تیمار آویشن با افزایش نسبی همراه بوده است.

چکیده انگلیسی:

Potato is one of the most important food and economic crops in all over the world, Rhizoctonia solani, the causal agent of stem canker causes high loss of the product quality and quantity annually. In this study, the effects of two essential oils of Thyme and Carum, were investigated on the colony growth rate and inhibitory growth in concentrations of 100, 200, 300, 400 and 500 ppm on PDA medium. In vitro tests, essential oils of thyme and Carum in two concentrations of 0.5 and 0.75, the combination of thyme 0.25+ Carum 0.25 and Rovral-Ts fungicide at 1.5 at 1000 were evaluated in a completely randomized block design in four replications. The tubers substratum cultivated in soil contaminated by R. solani that planted in pots were inoculated by essential oils and fungicides. The disease severity data were recorded and scored six weeks after inoculation using Das scale. The results demonstrated that fungal growth rate under treatment by Thyme at 500 ppm (21.63 mm /day) and Carum (17.7 mm/day) and thyme + Carum (67.85) essences were more than 50 percent growth inhibitory. The results of disease severity index in greenhouse revealed that Thyme and Carum essences and Rovral-Ts fungicide respectively by 28.1, 35.92 and 17.17 percent were successful in disease control as well as the mean of fresh and dry weight of shoot area under Thyme treatment increased relatively.