تأثیر چای ورمی‫ کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر در مقایسه با آفت‌کش تاکومی روی پروانه مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

مهدی احمدی ¹ ( دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران )
علیرضا جلالی زند ² ( گروه گیاهپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران )
اسماعیل محمودی ³ ( دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران )

تاریخ دریافت : 1402/04/26 تاریخ پذیرش : 1402/04/26 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: کنترل بیولوژیکی, مبارزه شیمیایی, مدیریت تلفیقی آفات, مینوز گوجه‌فرنگی,

چکیده مقاله :

پروانه مینوز Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae) از مهمترین آفات گوجه‌فرنگی بوده و استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی از مهمترین روش‫های مبارزه با این آفت می‌باشد. به دلیل اثرات سوء این ترکیبات بر محیط‌ زیست و انسان، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثر ‌گذاری چای ورمی‌کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر روی پروانه مینوز گوجه‌فرنگی در مقایسه با آفت‫کش تاکومی انجام شد. آزمایش در دو مرحله با پنج تیمار (چای ورمی‫ کمپوست، چای ورمی کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر، سم تاکومی، ازتو باکتر و شاهد) در چهار تکرار در قالب طرح کاملاٌ تصادفی در گلخانه انجام شد. سه روز پس از اعمال تیمار ها، تعداد دالان‌های لاروی و سی روز بعد، تعداد حشرات کامل مینوز گوجه‌فرنگی شمارش شدند. نتایج نشان داد که در آزمایش اول، گوجه‌فرنگی‌های تیمار شده با چای ورمی‫ کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر و سم تاکومی، کمترین میانگین تعداد پروانه‌های بالغ (به ترتیب با میانگین 35/9 و 75/13 حشره در هر بوته) را داشتند. در آزمایش دوم، تیمار چای ورمی‫ کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر و تیمار سم تاکومی همچنان بهترین تأثیر را در کاهش تعداد حشرات بالغ T. absoluta نشان دادند و تیمار ازتو باکتر که عملکرد بهتری نسبت به آزمایش اول داشت، توانست تا 50 درصد نسبت به شاهد در کاهش حشرات بالغ مؤثر باشد. نتایج حاصل از شمارش تعداد دالان‌های فعال لاروی نیز نشان داد که بین تیمار های مختلف اختلاف معنی‌دار وجود داشت. میانگین دالان‌های فعال لاروی شمارش شده در هر بوته بعد از آزمایش اول برای تیمار های چای ورمی‫ کمپوست غنی‌شده با ازتو باکتر و سم تاکومی به ترتیب 50/19 و 75/26 دالان بود که نسبت به سایر تیمار ها، بهترین تأثیر را در کاهش خسارت آفت مینوز گوجه‌فرنگی روی برگ‌ها داشتند.

چکیده انگلیسی:

The effectiveness of Azotobacter-enriched vermicompost tea and non-chemical treatments were investigated on the control of tomato leafminer, Tuta absoluta. The experiment was performed in greenhouse with five treatments (vermicompost tea, azotobacter-enriched vermicompost tea, takumi pesticide, Azotobacter and control) in four replications under a completely randomized design. Three days after spraying, the numbers of larval tunnels on leaf and thirty days later, the numbers of adult moths of T. absoluta were counted. The results revealed that tomatoes treated with Azotobacter enriched vermicompost tea and Takumi had the lowest number of adult moths (9.35 and 13.75 per plant respectively). As well as, azotobacter treatment was able to reduce the adults moth by up to 50% compared to the control. The results of the number of larval tunnels showed that the mean number of larval tunnels/plant for Azotobacter enriched vermicompost tea was 19.50, which compared to other treatments, had the best effect in reducing the damage of tomato leaf miner. Vermicompost tea and Azotobacter as biological fertilizers, besides being able to increase the yield of tomatoes, have an effective role in reducing the population and damage of the tomato leaf miner pest, and they can be used in sustainable agriculture as an alternative with pesticides.