بسامدسنجی ویژگی‌های سبک هندی در آثار میرمحمّد مؤمن استرآبادی

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

شیما شریف الحسینی ¹ , کبری نودهی ² , وحید رویانی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/04/02 تاریخ پذیرش : 1402/04/02 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: دیوان, سبک هندی, ویژگی های سبکی, میرمحمّد مؤمن استرآبادی,

چکیده مقاله :

نسخه‌های خطّی فارسی به عنوان میراثی ارزشمند، سهم مهمی در حفظ فرهنگ و تمدّن ایران به خود اختصاص داده‌است. میرمحمّد مؤمن استرآبادی، حکیم، معمار، شاعر و ادیب سدة دهم و یازدهم هجری قمری، آثاری از جمله دیوان شعری از خویش به یادگار گذاشته است. این دیوان به صورت تک‌نسخه در کتابخانة سلطنتی کاخ گلستان به شماره 459 نگهداری می‌شود که به دلیل شباهت رباعیاتش با رباعیات خیّام به عنوان نسخة خطّی رباعیات خیام ثبت شده است. دیوان میرمحمّد مؤمن استرآبادی از جمله نسخ خطّی گرانمایه‌ای است که تاکنون ناشناخته مانده و تصحیح این نسخه از جهت شناخت شخصیت و جایگاه وی و آشنایی با سبک شعری و افکار و اندیشه‌هایش بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تحلیل سبک شعری دیوان میرمحمّد مؤمن استرآبادی اختصاص یافته است. محدوده و جامعة آماری مورد مطالعه، نسخة خطّی دیوان وی می‌باشد که توسّط نگارندگان تصحیح شده است. دیوان وی مشتمل بر رباعی، قصیده، غزل و قطعه است که البتّه بخش بیشتر آن، به قالب رباعی اختصاص دارد. طبق نتایج به دست آمده سبک شعری میرمحمّد مؤمن، بسیار به سبک هندی نزدیک است و از لحاظ محتوایی، زبانی و ادبی بسامد ویژگی‌های سبک هندی در شعر او فراوان است.

چکیده انگلیسی:

  As a valuable heritage, Persian manuscripts have made an important contribution to the preservation of Iranian culture and civilization. Mir Mohammad Momin Estrabadi, a sage, architect, poet, and writer of the 10th and 11th centuries AH, has left behind his works including Divan Shaari. This diwan is kept as a single copy in the "Royal Library of Golestan Palace" under number 459, which is registered as a manuscript of "Khayyam's quatrains" due to the similarity of its quatrains with Khayyam's quatrains. Diwan of Mir Mohammad Momen Estrabadi is one of the precious manuscripts that has remained unknown until now, and correcting this manuscript is very important in order to know his character and position and to familiarize himself with his poetic style and thoughts. This research is dedicated to the investigation and analysis of the poetic style of Divan Mir Mohammad Momen Astarabadi with a descriptive-analytical method. The scope and statistical population of the study are the manuscripts of his divan, which has been corrected by the author. His divan consists of quatrains, odes, ghazals, and pieces, of course, most of it is dedicated to quatrains. According to the results, the poetry style of Mir Mohammad Momen Astarabadi is very close to the Indian style, and in terms of content, language and literature, there are many features of the Indian style in his poetry.