ارزیابی ریخت زمین ساخت تاقدیس های منطقه قیر و کارزین )جنوب شرق شیراز
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستاسما طالبی 1 , محمد علی گنجویان 2 , علی مفاخریان 3 , ضیاءالدین هاشمی 4 , مهدی رمضانی 5
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد تکتونیک، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
2 - استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
3 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زمین شناسی و محیط زیست زمین کاو
4 - دانشجوی کارشناسی ارشد آب زیرزمینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
5 - دانش آموخته کارشناسی ارشد تکتونیک، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
کلید واژه: شاخص های ریخت زمین ساختی, تاقدیس چنگال, پلنگ, افزر, گسل قیر,
چکیده مقاله :
شهرستان قیر و کارزین در جنوب شرقی استان فارس واقع شده است. در ایـن پـژوهش بـا بـه دسـت آوردن مقـدار شـاخص هـایرخ دار شدن پیشانی کوهستان )% ،(Facetپیچ و خم پیشانی کوهستان ) (Smfو شاخص طـول - گرادیـان جریـان ) (SLبـر رویسه تاقدیس چنگال، پلنگ و افزر واقع در شهرستان قیر و کـارزین، میـزان فعالیـت زمـین سـاختی ایـن تاقـدیس هـا مـورد بررسـیقرار گرفته است. نتایج حاصل از این شاخص ها بـرای تحلیـل هرچـه بهتـر، بـه صـورت مـدل رقـومی و نمـودار نیـز نمـایش دادهشده است، سپس به منظور بررسی درستی نتایج حاصل از این شاخص ها، نقشه کانون زمین لرزه ها نیز تهیه شـده اسـت، بـا تلفیـقداده های حاصل از مدل رقومی شاخص ها، نمودار آبراهه ها و نقشه کانون زمین لرزه ها نتیجه می شـود کـه تاقـدیس هـای منطقـهاز نظر زمین ساختی فعال می دناشب یعنی سرعت بالا آمدگی در منطقه بیش از فرسایش است، در نهایت پس از بررسی نتایج حاصـلهدلیل بالا بودن نرخ فعالیت زمین ساختی در بخش شرقی تاقدیس چنگال را تمایل این تاقدیس به سـمت جنـوب غـرب و در نتیجـهفراوانی میزان درزه و شکستگی ها بر اثر تنش های کششی در یال شمالی و ایجـاد تـنش هـای فشارشـی در یـال جنـوبی تشـخیصداده شد، در بخش غربی این تاقدیس نیز فعالیت زمین ساختی نسبتاً بالا را می توان به وجود گسل دره سیاه نسبت داد، فعالیت بالایزمین ساختی تاقدیس افزر نیز به دلیل وجود گسل فعال قیر در شمال شرق این تاقدیس است
Ghir-Karzin city is in the southeastern Fars province. In this research by using satellite images, length ongestionmap, cross section, and number of lineation and map of the earthquakes focus in the region were prepared andthen by obtaining indices of mountain’s Facet outcrop amount (in percentage), mountain’s facet meander (Smf),and length-stream index (SL) on the three anticlines Changal, Palang and Afzar, of tectonic activities rates ofthese anticlines have been investigated. The results obtained from these indices, in addition to being presented inthe tables, for much better representation and analysis, have been shown as a numerical model and a profile aswell. . Combination of the obtained data from the map of fractures, indices’ numerical model, map of epicenters,and drainage profiles indicates that the region’s anticlines are active, i.e. uplifting rate in the region is higher thanerosion rate. Finally, after study of the obtained results, the reason for high rate of tectonic activity in the easternsection of Changal anticline was found to be this anticline’s vergency towards south-west and increase of thefissure and fractures as a result of extensity in the northern top chord and pressure production in the southern topchord. In the western section of this anticline too, the high tectonic activity can be attributed to presence of theDarre siah Fault. High tectonic activity of Afzar anticline is due to presence of the active fault Ghir in north-eastof this anticline and the anomaly map of the fractures and epicenters confirm these results as well.
