ارزیابی آلودگی فلزّات سنگین (Zn، Cu و Cd) در اندام های گیاهان تالابی گونه Phragmites Australis و Typha Angustifolia در تالاب انزلی
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
فرزین صیّاد قربانی شیرین
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان)
کلید واژه: تالاب انزلی, گیاه Phragmites Australis, گیاه Typha Angustifolia, پایش گیاهی, آلودگی فلزّات سنگین,
چکیده مقاله :
فلزّات سنگین از عوامل مهّم آلاینده محیط زیستی به شمار می روند که از طریق مناطق ساحلی و رودخانه ها وارد دریا شده و از طریق زنجیره غذایی در بدن آبزیان تجمّع میابند (عبادتی و همکاران، 1384). این عناصر در نتیجه عوامل طبیعی و انسانی مخصوصاً فعّالیّت های صنعتی، کشاورزی و فاضلاب های شهری وارد محیط می شوند و از طریق زنجیره غذایی در بدن آبزیان تجمّع میابند (اسماعیلی و همکاران، 1388). فعّالیّت هایصنعتیمنجربهافزایشبارفلزّاتسنگیندررودخانه هامی شود. گیاهان آبزی به دلیل استقرار در محیط آبی و تغذیّه از بستر توانایی بالایی در پایش فلزّات سنگین از طریق فرآیند جذب و انباشت در بافت خود دارند. در این پژوهش اقدام به اندازه گیری غلظت سه عنصر سنگین روی، مس و کادمیم در نمونه های رسوب تالابی و بافت گیاهان تالابی گونه Phragmites Australis و Typha Angustifolia در تالاب انزلی نمودیم. بدین منظور تعداد 3 ایستگاه نمونه برداری در بخش غربی تالاب انتخاب و نمونه برداری از آن در تیر ماه سال 1397 انجام شد. از هر ایستگاه تعداد 1 نمونه رسوب بستری با دستگاه گراپ وان وین استاندارد و یک نمونه گیاه Phragmites Australis و Typha Angustifolia و به صورت رندوم و دست چین برداشت شد. نمونه ها در آزمایشگاه بعد از انجام فرآیند خشک و پودر شدن، توسّط روش هضم اسیدی و بر اساس استاندارد ASTM 2000 مورد آنالیز قرار گرفتند. برّرسی نتایج حاصله حاکی از آن است که میزان متوسّط عنصر روی در بافت های گیاه گونه Phragmites Australis در بین 3 ایستگاه نمونه برداری شده به میزان 08/266 ppm، مقدار متوسّط عنصر مس 08/7 ppm و متوسّط عنصر کادمیم حدود 198/0 ppm می باشد. میزان متوسّط عنصر روی در بافت های گیاه گونه Typha Angustifolia در بین 3 ایستگاه نمونه برداری شده به میزان 06/315 ppm، مقدار متوسّط عنصر مس 06/10 ppm و مقدار متوسّط عنصر کادمیم حدود 49/0 ppm می باشد. همچنین غلظت عنصر روی در نمونه رسوب بستر تالاب حدود 34/226 ppm ، غلظت عنصر مس حدود 5/22 ppm و غلظت عنصر کادمیم حدود 14/1 ppm بدست آمد. شواهد حاکی از ازدیاد غلظت روی نسبت به سایر عناصر سنگین مورد محاسبه در بافت و ریشه گیاهان Phragmites Australis و Typha Angustifolia می باشد.
Heavy metals are among the most important environmental pollutants that enter the sea through coastal areas and rivers and accumulate through the food chain in aquatic organisms (Ebadi et al., 2005). These elements enter the environment as a result of natural and human factors, especially industrial, agricultural and urban wastewater, and accumulate through aquatic food through chain food (Ismaili et al., 2009). Industrial activities increase the burden of heavy metals in the rivers. Aquatic plants have a high ability to measure heavy metals through the process of absorption and accumulation in their tissues due to deposition in the aquatic environment and nutrition from the bed. In this research, we measured the concentration of three heavy metals, Zn, Cu and Cd in sediment samples of wetlands and tissues of wetland Phragmites Australis and Typha angustifolia in Enzily Aziz wetland. For this purpose, three sampling stations were selected in the western part of the wetland and sampled in July 1397. From each station, 1 standard sediment sample was collected with standard van Wang standard and one sample of Phragmites Australis and Typha angustifolia was randomly harvested. Samples in the laboratory after drying and powdering were analyzed by acid digestion method and based on ASTM 2000 standard. The results of this study indicate that the average amount of zinc element in Phragmites Australis tissue from 3 stations was 2266.8 ppm, the average copper element was 8.7 ppm and the average element of cadmium was about 198. ppm. The average amount of zinc element in the tissue of Typha angustifolia was between 3 stations sampled at 315.6 ppm, the average element of copper was 10.66 ppm, and the average element of cadmium was about 49 ppm is. The concentration of zinc in the bedding of the wetland was about 26234 ppm, the concentration of Cozum element was about 22.2 ppm and cadmium was about 1.14 ppm. Evidence suggests increased zinc concentrations compared to other heavy metals found in the root tissues of Phragmites Australis and Typha angustifolia.
_||_
