تعیین میزان خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در استان کرمان
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستمحمود سالاری 1 , اصغر طیبیان 2
1 - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان
2 - شرکت آب منطقهای کرمان
کلید واژه: کرمان, خشکسالی هواشناسی, خشکسالی هیدرولوژیکی, حوضههای آبریز, رودخانه شاخص,
چکیده مقاله :
منطقه کرمان گرچه در مجموع به عنوان بخشی از فلات ایران ، اقلیم خشک تا فراخشک دارد ولی با این وجود عواملی از قبیل ارتفاع،رطوبت و جبهه های هوایی ورودی به منطقه موجب تغییراتی نه چندان زیاد می گردند و اقلیم های خشک و ندرتأمدیترانهای درارتفاعات کوههای جبال بارز و لاله زار قابل رویت می باشند. به منظور تعیین خشکسالی هواشناسی استان کرمان به زیر حوضههایآبریز مناسب تقسیم واز روش توزیع آماری ارزیابی نقطه ای انجام میگیرد و همچنین ارزیابی منطقه ای نیز با روشهای شاخص توزیعاستاندارد ،میانگین حسابی و میانه نسبتها بررسی شده است. بدین منظور در این تحقیق ضمن انتخاب ایستگاههای بارانسنجی باتوزیع مناسب و دارای آمار بلندمدت ، دوره های خشکسالی هواشناسی برای 39سال 1347-86تعیین شده است. بررسیها نشان داددر منطقه طول دوران خشکسالی بیشتر از دوران ترسالی میباشد.همچنین با انتخاب 4ایستگاه هیدرومتری شاخص دارای آمار قابلقبول وتعمیم آمارآنها به چهارحوضه آبریزکویرلوت ،جازموریان،کویر درهانجیر و کویر ابرقو سیرجان، مشخص شد. از سال 1378-79منطقه کرمان وارد خشکسالی هیدرولوژیکی شده که تا سال 1386-87همچنان ادامه داشته ودر این مدت کمبودتولید جریان سطحینسبت به متوسط بلندمدت معادل 18میلیارد مترمکعب تعیین شده است.وسالهای 84-85، 78-79 ، 47-48و 86-87خشکترین سالهابوده اند ودر اکثر سالها بخشی از استان، خشکسالی با دوره باز گشت های متفاوت را نیز ، تحمل نموده است
Although kerman, as a part of Iran Plateu, has a dry to very dry climate, few changeshappen in its climate due to some factors including height, humidity and weather frontsenter this region; in this case, dry and rarely mediterianian climates can be seen inheights of Lalehzar and Jabalbarez Mountains. To determine metropoligical drought,Kerman Province has been divided into suitable sub-basins and Regional EvaluationStatistical Distribution Method has been used. Moreover, Regional Evaluation has beenexamined using Standard Distribution Index, arithmetical mean and ratio median.In thissurvey Rainfall stations with suitable distribution with a long period of meteorologicaldrought statistics between 1968-2007 for 39 years are selected.the surveys showed thatthe drought period in Kerman is longer that wet year period.More over by selecting 4index hydrometry stations with acceptable statistics and generalizing to four region ofKavir lut,Jazmorian,Daranjir desert,Sirjan Abarghoo desert were determined.Since the1999-2000 Kerman region entered drought hydrological situation that continued till2007-08 and the surface runoff production inadequancy rate to the long period.averagewere determined to 18 billion cubic meters, and the years of 1968-69, 1999-2000, 2005-06, 2007-08 were the driest years and in most years, some portious of state had bearedsome drought with different return period.
