پتروگرافی و مینرالوگرافی کانسارهای مس منطقه جنوب کاشمر
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
فرانک فیضی
1
(استادیار گروه مهندسی اکتشاف معدن ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب)
سیداحسان حقیقی بردینه
2
(دانشجوی دکتری زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی)
کلید واژه: کاشمر, بردسکن, پتروگرافی, مینرالوگرافی, کانسار مس,
چکیده مقاله :
کانسارهای دهنهسیاه ، زنگالو ، چشمهگز و اندیس چشمهزلزله در چهارگوش 1:250000کاشمر در شمال گسل درونه و در زون سبزوار قراردارند. مطالعات سنگشناسی منطقه حاکی از وجود سنگهایی از جنس بازالت آندزیتی تا آندزیت بازالتی و آندزیت به عنوان سنگ میزباناست که به شکل همجوار با سنگآهک و توف قرار گرفتهاند. کانهسازی در مرز آندزیت و سنگآهک، به ویژه در اطراف قطعات به دام افتادهآندزیتی رخ داده و به طور پراکنده در شکستگیهای آندزیتها نیز گسترده میشود. در کانسار دهنهسیاه، بافت غالب پورفیریک و بافتهایتراکیتی، حفرهای و بادامکی نیز دیده میشوند. ترکیب پلاژیوکلازها بین الیگوکلاز و آندزین تغییر میکند. بیوتیت و هورنبلندسبز و قهوهایهمراه با یکدیگر و پیروکسنهای درشت اولیه شامل دیوپسید، اوژیت و هیپرستن است. بلورهای شکلدار آپاتیت به شکل انکلوزیون دربلورهای درشت کانیهای فرومنیزین یا در خمیره دیده میشوند. کانیهای فرعی شامل مگنتیت، اسفن و زیرکن است و حفرات با کلسیت،کلریت و کوارتز پر شده است. در کانسار چشمهگز، پلاژیوکلازهای موجود در میزبان آندزیتی اکثراً به کانیهای رسی تبدیل شدهاند. درکانسار زنگالو کانی اصلی پلاژیوکلاز و کانیهای فرعی شامل الیوین و پیروکسن تجزیه شده میباشند. در اندیس چشمهزلزله کانیهای اصلیپیروکسن و پلاژیوکلاز و کانی فرعی الیوینهایی است که به اکسید آهن و سرپانتین تجزیه شدهاند. در مقاطع مربوط به این اندیس کانه فلزییافت نشده است.پاراژنز کانهها در کانسارهای دهنهسیاه، چشمهگز و زنگالو شامل : مگنتیت ← پیریت ← کالکوپیریت ← کالکوسیت ← بورنیت ←هماتیت ← کوولیت ← مس خالص ← مالاکیت ← آزوریت ← کریزوکولا ← لپیدوکروزیت ← لیمونیت میباشد
Dahaneh Siah, Cheshmeh Gaz, Zangalu and Cheshmeh Zelzeleh deposits are located in Kashmar1:250000 geological map in north of Doruneh fault. This area belongs to Sabzevar zone .According tolitho logic studies, the volcanic rocks vary in composition from Basaltic Andesite to Andesitic Basaltand Andesite as host rock and their adjacent rock units are Limestone and Tuffs. The mineralizationare occurred in contraction fractures around the Andesitic clasts and also disseminated in Andesitefractures. Dominant texture in Dahaneh Siah deposit is Porphiritic and Trachytic, Vesicular,Amygdaloidal are distinguished too. Plagioclases vary in composition between Oligoclase andAndesine. Biotite, green and Brown Hornblende have seen together and primary Pyroxenes containDiopside, Augite and Hypersthene. Inclusions of idiomorphic Appetites exist in Fe – Mg minerals orin matrix. Accessory minerals are Magnetite, Esphen and zircon. Vesicles are filled by Calcite,Chlorite and Quartz. Plagioclases altered to Clay minerals in Cheshmeh gaz deposit. The main mineralin Zangalu is Plagioclase and accessory minerals are altered Olivine and Pyroxene. Main minerals inCheshmeh Zelzeleh are Pyroxene and Plagioclase and accessory mineral is the Olivine which isAltered to Ferro oxide and Serpentine. There is no opaque mineral in polished sections of this deposit.Paragenesis of minerals in Dahaneh Siah, Cheshmeh Gaz and Zangalu contain: Magnetite → Pyrite →Chalcopyrite → Chalcocite → Bornite → Hematite → Covellite → Copper → Malachite →Chrysocolla → Lepidocrocite → Limonite.
