بررسی ابعاد زیست‌محیطی پراکندگی اراضی قهوه‌ای در نواحی حاشیه‌نشین

محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

ساناز سعیدی مفرد ¹ ( استادیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. )

تاریخ دریافت : 1401/09/17 تاریخ پذیرش : 1401/09/17 تاریخ انتشار : 1400/07/01

کلید واژه: اثرات زیست محیطی, حاشیه‌نشینی, اراضی قهوه‌ای, پراکنده‌رویی, توسعه مجدد,

چکیده مقاله :

امروزه گسترش فیزیکی و پراکنده‌رویی شهری ازجمله ویژگی‌های شناخته‌شده کشورهای درحال‌توسعه است که این توسعه ناموزون شهر به نواحی روستایی پیرامونی، منجر به توسعه بدقواره شهری و تخریب محیط زیست می‌گردد. اراضی قهوه‌ای از جمله محدوده‌های رهاشده، ناکارآمد و نیازمند توسعه مجدد در شهرها هستند، این اراضی به عنوان پهنه‌های ناپایدار شهری منجر به تنزل کیفیت محیطی، جدایی‌گزینی‌های اجتماعی و بروز بی‌هویتی و ناپایداری در شهرها گردیده‌اند. لذا لزوم توجه و شناسایی این پهنه‌ها جهت مداخله پایدار به شدت حائز اهمیت می‌باشد. مسأله اصلی تحقیق حاضر، شناسایی شاخص‌های تعریف اراضی‌قهوه ای و بررسی ابعاد زیست محیطی پراکندگی این اراضی در نواحی پیراشهری می‌باشد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-تحلیلی است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است اگرچه اراضی قهوه‌ای به لحاظ ساختاری با یکدیگر متفاوت هستند اما به لحاظ ماهیتی دارای ویژگی‌های مشترکی می‌باشند، لذا شناسایی این اراضی بعنوان پتانسیل‌های بالقوه شهری فرصتی جهت تحقق توسعه پایدار شهری، حفاظت از محدوده شهری و جلوگیری از رشد بی‌رویه و تخریب اراضی کشاورزی و پهنه‌های سبز پیراشهری خواهد بود.

چکیده انگلیسی:

Today, the physical and sparse urban sprawl is one of the well-known features of developing countries, and this uneven development of the city into the surrounding rural areas leads to poor urban development and environmental degradation. Brown lands are among the abandoned areas, inefficient and in need of redevelopment in cities. There has been instability in cities. Therefore, the need to pay attention and identify these areas for sustainable intervention is extremely important. The main issue of the present study is to identify the criteria for defining brown lands and to study the environmental dimensions of the dispersion of these lands in suburban areas. This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. The results of the study indicate that although brown lands are structurally different from each other, but in nature have common features, so identifying these lands as potential urban potentials is an opportunity to achieve sustainable urban development, protection of urban areas and It will prevent the uncontrolled growth and destruction of agricultural lands and green areas of the suburbs