ارزیابی هیدروژئوشیمیایی، کیفیت آب زیرزمینی و غلظت ارسنیک دشت سیرجان با استفاده از نرم افزار هایGIS وAqQa

محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

فهیمه ابراهیمی مقدم ¹ , احمد عباس نژاد ²

1 - گروه زمین شناسی
2 - هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

تاریخ دریافت : 1399/10/26 تاریخ پذیرش : 1399/10/26 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: GIS, SPSS, کیفیت آب زیرزمینی, ارسنیک, AqQa,

چکیده مقاله :

بررسی کیفیت آب گامی مهم در جهت استفاده بهینه و مناسب از منابع آب برای شرب و همچنین انتخاب الگوی کشت مناسب و سازگار با کیفیت آب است. از این رو ضرورت مطالعه ویژگی های کیفی آب در برنامه های مدیریتی منابع آب به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه، به منظور بررسی کیفیت آب دشت سیرجان، داده های کیفیت آب، که در سالهای 81 تا 94 جمع آوری شده بودند، توسط نرم افزارهای AqQA و SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و سپس به کمک نمودارهای شولر، ویلکاکس و استیف مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند، در مرحله بعد داده های سال 94در سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) با استفاده از روش درون یابی(IDW) جهت تهیه نقشه های پهنه بندی کیفیت آب استفاده گردید. نتایج تجزیه و تحلیل کیفی آب نشان دادند نمودار پایپرآبهای زیرزمینی منطقه مورد مطالعه دارای رخساره غالب Na- Cl بوده و در گروه آبهای شور قرار می گیرد، براساس نمودار ویلکاکس آب کشاورزی بطور غالب در گروه آب شور و خیلی شور(C3 ,C4)، با توجه به نمودار شولر آب شرب درکیفیت متوسط تا کاملاً نامطبوع و براساس نمودار استیف آب های زیرزمینی در تیپ کلرید سدیم و آب کلروره قرار دارند. غلظت ارسنیک در بسیاری از مناطق این دشت بالای حد استاندارد است .داده های مطالعه حاضر نشان می دهد یکی از مشکلات منابع آبی در دشت سیرجان مقدار بالای نمک و مواد محلول بوده، که نشان دهنده تاثیر بسزای سازندهای زمین شناسی (تبخیری) بر منابع آب زیرزمینی و کاهش کیفیت منابع آب است.

چکیده انگلیسی:

Water quality assessment is an important step for optimal and proper use of water resources for drinking and selection of suitable and consistent water quality patterns. Therefore, the necessity of studying water qualitycharacteristics in water resource management programs has been highly considered. in this study, the water quality dada of Sirjan Plain, were gathered water quality data from 2002 to 2015, were analyzed by AqQA and SPSS software, and then evaluated using Schuler,Wilcox, and Stiff charts,in the next step by the data 2015 from(GIS) system,Interpolation method(IDW)was used to provide water quality zoning maps. The analysis results showed that the water quality, The groundwater piper diagram of the study area has the dominant Na-Cl facies and is grouped to saline waters. According to the Wilcox chart, agricultural water is predominantly saline and highly saline (C3 ,C4), According to the Schuler diagram, drinking water is of medium to completely unpleasant quality, And in terms of stiff diagrams, groundwater is in the type of sodium chloride and chlorinated water. The concentration of arsenic in many areas of this plain is above the standard .The data of the present study show One of the problems of water resources in Sirjan plain is the high amount of salt and soluble substances, Which shows the great influence of geological formations (evaporation) on groundwater resources and reducing the quality of water resources.