تاثیر عملکرد خانواده و باورهای هوشی بر خلاقیت دانش آموزان

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)

محمد صالحی ¹ , سیده زهرا حسینی درونکلایی ² , هرمز نازک تبار ³

1 - دانشیار گروه مدیریت آموزشی واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.
2 - استادیار گروه مدیریت آموزشی واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
3 - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/12/14 تاریخ پذیرش : 1398/06/25 تاریخ انتشار : 1398/06/28

کلید واژه: عملکرد خانواده, خلاقیت, دانش آموزان, باورهای هوشی,

چکیده مقاله :

زمینه : امروزه جامعه ما بیش از هر زمان دیگری به افراد نوآور و خلاقی نیاز دارد که برای ساختن آینده به آن ها نیازمندیم و در این میان خانواده و مدرسه به عنوان دو نهاد اجتماعی، نقش اصلی را در شکوفایی این امر ایفا می کنند. هدف: پژوهش حاضر با هدف شناخت تاثیر عملکرد خانواده و باورهای هوشی بر خلاقیت دانش آموزان انجام‌ شده است. روش پژوهش: رروش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر بابل در بخش بندپی غربی که تعداد آن‌ها 785 نفر در سال تحصیلی 96-95 بوده که از این تعداد 260 نفر به‌ صورت نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای بر حسب پایه تحصیلی و با استفاده از فرمول کوکران انتخاب‌ شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس های استاندارد عملکرد خانواده(FAD) (۱۹۸۰)، باورهای هوشی دوپی را و مارینه (2005) و خلاقیت تورنس (1979) استفاده شدند که روایی و پایایی آن ها مورد تایید قرار گرفت. داده‌ ها با استفاده از آزمون‌های کولموگروف اسمیرنف، رگرسیون تک متغیره و چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها: ییافته ها حاکی از تاثیر مثبت و معنادار عملکرد خانواده بر خلاقیت (۳9/0=β، 15/0= R2)، باورهای هوشی بر خلاقیت (۵2/0=β، 27/0= R2) و عملکرد خانواده بر باورهای هوشی(18/0=β، 03/0= R2) می باشد. مطابق یافته های رگرسیون چند متغیره، مقدار R2 نشان داد که حدود ۳۵ درصد از تغییرات نمره خلاقیت دانش‌آموزان توسط عملکرد خانواده و باورهای هوشی تبیین شده است و باورهای هوشی با ضریب بتا 460/0=β بیشترین تاثیر را بر خلاقیت دانش‌آموزان دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد عملکرد خانواده و باورهای هوشی بر خلاقیت دانش آموزان و عملکرد خانواده بر باورهای هوشی تاثیر مثبت و معناداری دارد و در جهت ارتقا خلاقیت دانش آموزان، بایستی به دو مقوله مهم عملکرد خانواده و باورهای هوشی توجه گردد.

چکیده انگلیسی:

Background: Today, our society needs Innovative and creative people who build the future more than ever. Aim: This study aimed to investigate the impact of family performance and intelligence beliefs on creativity among students. Methods: The research method was descriptive and survey. The study population included all 785 Secondary school students in Babol, western part of Bandpay in 2016-2017 academic years. 260 students were selected based on Cochran formula by classified sampling based on grade. Standard questionnaires of family performance (FAD, 1980), intelligence Beliefs (Dupeyrat & Marian, 2005) and creativity (Torrance, 1979) that their validity and reliability have been confirmed, were used. Data were analyzed using K-S, regression and multiple regressions. Results: Findings indicate a positive and significant effect of family performance on creativity (R2= 0.15, β= 0.39) and intelligence beliefs on creativity (R2= 0.27, β= 0.52) and family performance on intelligence beliefs (R2= 0.03, β= 0.18). Based on the results of the multivariate regression analysis, the value of R2 showed that about 35% of the changes in the student's score of creativity were explained by family performance and intelligence beliefs. Intelligence beliefs (with β =0.460) had the highest standardized regression coefficient effect on the creativity Conclusion: Results showed that the effect of family performance and intelligence beliefs on creativity and family performance on intelligence beliefs was significant. Also, in order to enhance the creativity of students, we must focus on two important issues family performance and intelligence beliefs.

منابع و مأخذ:

پورآتشی، مهتاب؛  موحد محمدی، حمید؛ رضوانفر، احمد و حسینی، سید محمود. (1393). بررسی تأثیر باورهای هوشی و انگیزه پیشرفت بر رویکردهای یادگیری و عملکرد تحصیلی دانشجویان رشته کشاورزی. فصلنامه علمی – پژوهشی تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 45 (2): 363-372.

پیری، موسی و اسدیان،  سیروس. (۱۳۹۰). رابطه بین عملکرد خانواده و کفایت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس. فصلنامه علوم رفتاری. ۹(۳): ۲۵-۴۱.

خلعتبری، جواد و سهیلی پور، فاطمه زهرا. (۱۳۹۶). بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با خلاقیت دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان اصفهان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. ۷(۲): ۱۶۷-۱۸۸.

زارع، حسین و رستگار، احمد. (1393). پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان آموزش مجازی: نقش باورهای هوشی، اهداف پیشرفت و هیجان های تحصیلی. فصلنامه شناخت اجتماعی. 3(2و6): 19-32.

ذبیحی حصاری، نرگس خاتون و غلامعلی لواسانی، مسعود. (۱۳۹۳). رابطه باورهای هوشی و اهداف پیشرفت با خودکارآمدی در دانشجویان دانشگاه پیام نور. فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. ۱(۴): ۹-۱۷.

قنبری زرندی، زهرا؛ غفاری مجلج، محمد و هاشمی رزینی، سعدالله. (1388). بررسی رابطه هوش هیجانی و باورهای معرفت شناختی با خلاقیت دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه شهرستان کرج. فصلنامه روانشناسی تربیتی. 1(1): 59- 74.

سیف، علی اکبر .(۱۳۹۲). روان شناسی نوین تربیتی. تهران: نشر آگاه.

کاندگون، پان (۲۰۰۵). ضرورت شناسایی کودکان تیزهوش. یزدانی. مجله استعداد درخشان (۱۳۸۹) ۷۱ (۴): ۲۱-۳۸.

مقدمی، معصومه و رشیدی، ذوالفقار. (۱۳۹۶). رابطه بین سبک های یادگیری با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی روان شناسی و علوم اجتماعی واحد رودهن. فصلنامه علمی- پژوهشی خلاقیت و ابتکار در علوم انسانی.(۲)۷: ۱-۳۸.

محمدیان معصومه صالحی عمران ابراهیم و پاشا رضا (۱۳۹۶). بررسی مشکلات اجرایی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از نظر مدیران. فصلنامه مطالعات سیاست گذاری و آینده پژوهی. ۳(۱): ۵۹-۷۶.

Adkins, K.L. (2003). Predicting self-esteem based on perceived parental favoritism and birth order, from

     http://submitetsu.edu/etd/theses.available/etd-0326103-094946/unrestricted/Adkins KD40803f.pdf.

Aigerim, M., Anastassiya, V. & Zukhra, S. (2016). Experimental Study of Developing Creativity of University Students. Social and Behavioral Sciences, 217, 407 – 413.

Asoodeha , Mohammad Hosein , Manijeh Daneshpour, Shiva Khalili, Masoud (2011) , Iranian Successful Family Functioning: Communication, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 30 , Pp. 367 – 371.

Baron, R. (2003). Giftedness According the Theory of successful intelligence. In N. colonel 8 G Davis (Eds).Handbook of Gifted Education (88-99). Boston MA: Allyn and Bacon.

Damavandi, M. E., Bagherzadeh, Z. & Shahmir, S. (2013).The analysis of correlation between Information Technology (IT) and educational planning. Procedia Computer Science, 3, 1517–1519.

Dupeyrat, C. & Marian, C. (2005). Implicit theories of intelligence, goal orientation, cognitive engagement and achievement: A test of Dweck’s model with returning to school adults. Contemporary Educational psychology, 30, 43-59.

Dweck, C.S. (2011). Self-theories. In P. Van Lange, A. Kruglanski, & E. T. Higgins (Eds.). Handbook of theories in social psychology.

Erdoğan, U. &, Çiğdem, A. (2015). Investigating Scientific Creativity Level of Seventh Grade Students. Social and Behavioral Sciences, 191, 1408 – 1415.

Jalongo, M. R. (2003). The child's Right to creative though and Expression. From: www.questia.com/pm.qstga=08se=ggisc8d=5002531296.

Marina M., Dragana J.& Milena I. (2015) Patterns of Family Functioning and Parenting Style of Adolescents with Depressive Reactions, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 185 , Pp. 234 – 239.

Moor, K.A., Guzman, L. Hair, E., Lippman, L., & Garrett, S (2004). Parent teen relationships and interactions. From

     http://www.childtrend.org.

Salavera, C., Pablo U., Irene, Cha. Nerea, G., Paula, A. & Mercedes, D. (2017). Emotional intelligence and creativity in first and second year primary school children. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237, 1179 – 1183.

Shu-Y.L. & Chak-Keung S, W. (2014). The creativity level of Taiwan hospitality undergraduate students. Social and Behavioral Sciences, 144, 54 – 59.

Sternberg. R, J. (1989). A Theree fact model of creativity in Sternberg, R, J., The nature of creativitycontemporary psychological perspectives Cambridge University Press.

 Zargar, T. & GhorbanJahromi, R. (2011). Presenting a model for predicting computer anxiety of Tehran Islamic Azad Universities’ physical education students in terms of intelligence beliefs and achievement goals, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 1339-1344.

Zare, Gh. Jamshidi, A., Rastegar, A. & Jahromi, R. (2011). Presenting a model of predicting competitive anxiety based on intelligence beliefs and achievement goals. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 1127 – 1132.