شناسایی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا

محورهای موضوعی : مدیریت دانش

رضا مقدم ¹ , فرشاد امامی ² , محمد سنایی ³ , سعید امیرنژاد ⁴

1 - دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، واحد آیت اله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
2 - گروه مدیریت ورزشی، واحد آیت اله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
3 - گروه مدیریت ورزشی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
4 - استادیار دانشگاه هنر، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/02/07 تاریخ پذیرش : 1402/06/30 تاریخ انتشار : 1402/12/01

کلید واژه: پایداری", پاندمی کرونا", کسب و کارهای ورزشی", ",

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا اجرا شده است. این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق اکتشافی میباشد که در آن پس از مطالعه ادبیات نظری، به صورت کیفی و با استفاده از طرح نظام مند نظریۀ داده‌بنیاد انجام گرفت. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش اشتراس و کوربین و مدل پارادایمی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل افراد دارای سابقه مدیریت در سطوح مختلف ورزش کشور، اقتصاددانان حتی الامکان آشنا به مسائل ورزش، اساتید مدیریت ورزشی دانشگاه های کشور، دانشجویان دکتری بازاریابی، مدیریت ورزشی و خبرگان و فعالان حوزه اقتصاد ورزشی بودند که تعداد 15 نفر برای انجام مصاحبه به شکل غیراحتمالی و با بهره گیری از تکنیک های هدفمند نظری و گلوله برفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید. یافته ها نشان داد 142 گزاره مفهومی اولیه با 10 مقوله و در قالب ابعاد 6 گانۀ مدل پارادایمی، شامل عوامل علی (2 مقوله)، پدیدۀ اصلی (عوامل موثر بر چابکی استراتژیک)، راهبرد (3 مقوله)، ویژگی‌های زمینه‌ای (2مقوله)، شرایط مداخله گر (3مقوله) و پیامد (2مقوله) شناسایی شدند. در نتیجه، توسعه راهکارهای مبتنی بر این عوامل می‌تواند به تقویت پایداری و عملکرد موفقتر این کسب و کارها در شرایط پاندمی کرونا کمک کند.

چکیده انگلیسی:

The present study was conducted with the aim of identifying the effective factors of strategic agility based on business sustainability in the conditions of the COVID-19 pandemic for sports businesses. This research is an exploratory study in terms of its objective, in which after reviewing the theoretical literature, a qualitative study was conducted using a systematic theoretical framework. Semi-structured interviews were used to collect information, and data analysis was performed using the Strauss and Corbin method and the paradigm model. The statistical population of the study included individuals with management experience at various levels of the country's sports, economists familiar with sports issues, sports management professors at universities, doctoral students in marketing and sports management, and experts and stakeholders in the sports economy. Fifteen people were selected for interviews using non-probability sampling and targeted theoretical and snowball sampling techniques. Open, axial, and selective coding were used for data analysis. The findings showed 142 primary conceptual propositions with 10 concepts and 6 dimensions of the paradigm model, including causal conditions (2 concepts), the main phenomenon (factors affecting strategic agility), strategy (3 concepts), contextual features (2 concepts), intervention conditions (3 concepts), and outcome (2 concepts). As a result, developing solutions based on these factors can help strengthen the stability and more successful performance of these businesses in the conditions of the Corona pandemic.

متن کامل:



شناسایی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا

 

 

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا اجرا شده است. این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق اکتشافی میباشد که در آن پس از مطالعه ادبیات نظری، به صورت كيفي و با استفاده از طرح نظام مند نظریۀ داده‌بنیاد انجام گرفت. براي گردآوري اطلاعات از مصاحبه های مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تجزيه و تحليل اطلاعات به روش اشتراس و كوربين و مدل پارادايمي انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل افراد دارای سابقه مدیریت در سطوح مختلف ورزش کشور، اقتصاددانان حتی الامکان آشنا به مسائل ورزش، اساتید مدیریت ورزشی دانشگاه های کشور، دانشجویان دکتری بازاریابی، مدیریت ورزشی و خبرگان و فعالان حوزه اقتصاد ورزشی بودند که تعداد 15 نفر برای انجام مصاحبه به شکل غیراحتمالی و با بهره گیری از تکنیک های هدفمند نظري و گلوله برفي انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید. یافته ها نشان داد 142 گزاره مفهومی اولیه با 10 مقوله و در قالب ابعاد 6 گانۀ مدل پارادایمی، شامل عوامل علی (2 مقوله)، پدیدۀ اصلی (عوامل موثر بر چابکی استراتژیک)، راهبرد (3 مقوله)، ویژگی‌های زمینه‌ای (2مقوله)، شرایط مداخله گر (3مقوله) و پیامد (2مقوله) شناسایی شدند. در نتیجه، توسعه راهکارهای مبتنی بر این عوامل می‌تواند به تقویت پایداری و عملکرد موفقتر این کسب و کارها در شرایط پاندمی کرونا کمک کند.

 

واژه های کلیدی: چابکی استراتژیک، کسب و کارهای ورزشی، پاندمی کرونا، پایداری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Identifying Factors Affecting Strategic Agility based on the Sustainability of Sports Businesses in the Conditions of the Corona Pandemic

 

 

Abstract:

The present study was conducted with the aim of identifying the effective factors of strategic agility based on business sustainability in the conditions of the COVID-19 pandemic for sports businesses. This research is an exploratory study in terms of its objective, in which after reviewing the theoretical literature, a qualitative study was conducted using a systematic theoretical framework. Semi-structured interviews were used to collect information, and data analysis was performed using the Strauss and Corbin method and the paradigm model. The statistical population of the study included individuals with management experience at various levels of the country's sports, economists familiar with sports issues, sports management professors at universities, doctoral students in marketing and sports management, and experts and stakeholders in the sports economy. Fifteen people were selected for interviews using non-probability sampling and targeted theoretical and snowball sampling techniques. Open, axial, and selective coding were used for data analysis. The findings showed 142 primary conceptual propositions with 10 concepts and 6 dimensions of the paradigm model, including causal conditions (2 concepts), the main phenomenon (factors affecting strategic agility), strategy (3 concepts), contextual features (2 concepts), intervention conditions (3 concepts), and outcome (2 concepts). As a result, developing solutions based on these factors can help strengthen the stability and more successful performance of these businesses in the conditions of the Corona pandemic.

 

Keywords: Strategic Agility, Sports Businesses, Corona Pandemic, Sustainability

 

 

مقدمه

پاندمی کرونا به‌عنوان یکی از بزرگترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در قرن بیست و یکم، به‌طور قابل‌توجهی تأثیرات منفی بر بسیاری از صنایع ورزشی و بازار کسب‌وکارهای ورزشی داشته است. این وضعیت منجر به تغییرات زیادی در رفتارهای مصرف‌کنندگان، فرهنگ ورزشی، تغییرات ساختار سازمانی و به‌طور کلی شیوه کارکرد کسب‌وکارهای ورزشی شده است. به‌دنبال پاندمی کرونا، کسب‌وکارهای ورزشی با چالش‌های بسیاری مواجه شده‌اند، همه این چالش‌ها و تغییرات نشان‌دهنده اهمیت بیشتری برای انعطاف‌پذیری و چابکی استراتژیک در کسب‌وکارهای ورزشی است تا بتوانند به‌صورت پایداری در مقابل شرایط ناپیش‌بینی و تغییرات سریع عمل کنند (Mohammadi & Shafei, 2023).

پاندمی کرونا یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در دهه گذشته بوده است. صنعت ورزش نیز به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر این بحران قرار گرفته است. بسته شدن و محدودیت‌های اجتماعی، لغو رویدادها و مسابقات، کاهش تقاضا، و تغییر عادات مصرف مشتریان، از جمله تحولاتی هستند که بر صنعت ورزش در ایران اثر گذاشته‌اند. این شرایط نیازمند بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر چابکی استراتژیک کسب‌وکارهای ورزشی در این شرایط است (Naghib Hoseini et al, 2023). پایداری به‌عنوان هدف اصلی کسب‌وکارها به‌خصوص در شرایط بحرانی بسیار حائز اهمیت است. کسب‌وکارهای ورزشی نیز باید بتوانند به‌صورت پایدار در معرض تحولات موجود در بازارها باقی بمانند و مواجهه با موقعیت‌های ناگهانی را مدیریت کنند. شناخت و ارتقاء چابکی استراتژیک به‌عنوان یک ویژگی کلیدی می‌تواند به کسب‌وکارهای ورزشی کمک کند تا به صورت پایدار در بازارهای پویا و تغییراتی که پاندمی کرونا ایجاد کرده است، باقی بمانند (Vishlaghi et al, 2021). با تغییراتی که در عادات مصرف مشتریان و بازارها در دوران پاندمی کرونا اتفاق افتاده است، نیاز به استراتژی‌های نوین در بازاریابی، تبلیغات و مدیریت کسب‌وکارهای ورزشی احساس می‌شود. از این رو، شناخت و بررسی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک می‌تواند به کسب‌وکارهای ورزشی امکان ایجاد راهبردهای به‌روزتر و هوشمندانه را برای جذب مشتریان و ایجاد ارزش افزوده بیشتر در شرایط جدید فراهم آورد (Ghamkhari, 2021). اجرای موثر استراتژی‌ها و تصمیم‌گیری‌های سریع و مؤثر در کسب‌وکارهای ورزشی نیازمند داشتن قابلیت‌های اجرایی و ساختاری مناسب است. شناسایی و بهینه‌سازی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک می‌تواند به مدیران و مدیریت کسب‌وکارهای ورزشی کمک کند تا به‌طور اثربخش‌تری در مواجهه با تحولات و تغییرات مدیریت کنند و به سرعت به شرایط موجود واکنش نشان دهند(Rashnavadi et al, 2021).  

اصطلاح چابکی استراتژیک به ویژگی‌ها و توانمندی‌هایی اشاره دارد که یک سازمان را قادر می‌سازد به تغییرات در محیط خارجی و بازارها به‌طور سریع و انعطاف‌پذیر پاسخ دهد. این الگو به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبود‌های لازم را در فرآیندها و ساختارها ایجاد کنند تا به سرعت به شرایط جدید و ناگهانی واکنش نشان دهند و از فرصت‌ها استفاده کنند (Elali, 2021). صنعت ورزش از نظر تحولات و تغییرات بازاری بسیار پویا و پیچیده است. بازارهای ورزشی با رقابت شدید و تغییرات فوری مواجه هستند، بنابراین داشتن چابکی استراتژیک به‌عنوان یک عامل کلیدی برای موفقیت در این صنعت اهمیت زیادی دارد (Amuka et al, 2021). چابکی استراتژیک به کسب‌وکارهای ورزشی امکان می‌دهد به سرعت به تغییرات موجود در بازارها و تقاضا واکنش نشان دهند و به‌طور مؤثری برنامه‌ریزی کنند  (Gerald et al, 2020). چابکی استراتژیک در کسب‌وکارهای ورزشی در دوران پاندمی کرونا اهمیت بیشتری پیدا کرده است. پاندمی کرونا باعث ایجاد تغییرات شدیدی در بازارهای ورزشی شده و کسب‌وکارها را مجبور به تغییر سریع و تطبیق با شرایط جدید کرده است. با استفاده از چابکی استراتژیک، کسب‌وکارهای ورزشی می‌توانند به صورت سریع و هوشمندانه به شرایط پاندمی و نیازهای مشتریان واکنش نشان دهند و راهکارهای مؤثری برای مواجهه با چالش‌ها و ایجاد فرصت‌های جدید ارائه کنند (Muthuveloo & Koay, 2023).

برای داشتن چابکی استراتژیک در کسب‌وکارهای ورزشی، توانمندی‌های لازم باید ایجاد شود. این شامل توانمندی در فناوری‌ها، توانمندی در مدیریت منابع انسانی، توانمندی در بازاریابی و تبلیغات و توانمندی‌های مالی است (Nematpour et al, 2022). ایجاد توانمندی‌های لازم به کسب‌وکارهای ورزشی امکان می‌دهد بهبود‌های لازم را در ساختارها و فرآیندها ایجاد کنند تا به سرعت به شرایط موجود واکنش نشان دهند (Escamilla-Fajardo et al, 2021). یکی از عواملی را که می توان بر چابکی کسب و کارها تاثیرگذار باشد عوامل درون‌سازمانی هستند، این عوامل شامل بازطراحی سازمانی و هدایت سازمان به سمت پایداری و چابکی استراتژیک هستند. بازطراحی سازمانی، اصلاح ساختارها و فرآیندها را به‌طوری که کسب‌وکار به شکل مؤثر واکنش‌پذیر به تغییرات بتواند عمل کند، شامل می‌شود. همچنین، هدایت سازمان به سمت پایداری و چابکی نیز نقش مهمی در ایجاد توانمندی‌های لازم برای مواجهه با تحولات و تغییرات ایجاد می‌کند (Abusalma, 2021). همچنین عوامل فردی نیز یکی دیگر از این عوامل محسوب می شود این عوامل شامل مدیران چابک و توانمند و نیروی انسانی خلاق، نوآور و آشنا به فناوری‌های نوین هستند. مدیران با داشتن ویژگی‌های چابک و توانمند، می‌توانند به‌صورت سریع و مؤثر در مواجهه با تحولات ورزشی عمل کنند و استراتژی‌های مناسب را اجرا کنند. همچنین، نیروی انسانی خلاق و نوآور می‌تواند ایده‌های نوین و بازارپسند را برای کسب‌وکارهای ورزشی ایجاد کند و به‌عنوان عاملی کلیدی در چابکی استراتژیک عمل کند (Ehiorobo, 2020). به‌طور کلی، چابکی استراتژیک در کسب‌وکارهای ورزشی از ویژگی‌های اساسی برای مواجهه با تحولات ناگهانی مانند پاندمی کرونا برخوردار است و به‌طور مستقیم به حفظ پایداری و بقاء کسب‌وکارها کمک می‌کند. همچنین، با توجه به محدودیت‌ها و فرصت‌هایی که پاندمی ایجاد کرده است، چابکی استراتژیک به‌عنوان یک عامل کلیدی در موفقیت کسب‌وکارهای ورزشی در دوران پس از پاندمی نیز اهمیت دارد (Muthuveloo & Koay, 2023). 

رابطه بین چابکی استراتژیک و پایداری در کسب‌وکارهای ورزشی از اهمیت بسیاری برخوردار است و این دو مفهوم به‌طور مستقیم به‌یکدیگر وابسته هستند (Golmohammadi et al, 2022). چابکی استراتژیک به‌عنوان قابلیتی است که به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد به سرعت و انعطاف‌پذیری به تغییرات محیطی و شرایط بازار پاسخ دهند، از اهمیت زیادی در مواجهه با تحولات ناگهانی مانند پاندمی کرونا برخوردار است. از طرف دیگر، پایداری در کسب‌وکارهای ورزشی به‌معنای بقاء بلندمدت و مداومت در بازارها و حفظ ارتباط مؤثر با مشتریان، عاملی حیاتی برای موفقیت بلندمدت است (Alshawabkeh, 2021). پاندمی کرونا نشان داد که شرایط بازار به‌صورت ناگهانی و به‌طور کامل تغییر کردند و کسب‌وکارهای ورزشی باید با تغییرات فوری و شدید مواجهه کنند. این تغییرات ممکن است شامل کاهش تقاضا، محدودیت‌ها در اجرای فعالیت‌های ورزشی، تغییر در الگوی مصرف مشتریان و غیره باشد. در این شرایط، چابکی استراتژیک به عنوان یک ویژگی مؤثر در کسب‌وکارهای ورزشی می‌تواند به‌صورت سریع و مؤثر به تغییرات واکنش نشان دهد و برنامه‌ریزی‌های مناسب را اجرا کند تا بازارها را مدیریت کند (Zahoor et al, 2022). همان‌طور که پاندمی کرونا نشان داد، تغییرات پویا در بازارها و صنعت ورزش به‌طور مداوم اتفاق می‌افتد. به همین دلیل، پایداری در کسب‌وکارهای ورزشی به‌منزله حفظ تعادل مالی، انعطاف‌پذیری سازمانی و توانمندی برای تطبیق با شرایط متغیر بسیار مهم است. چابکی استراتژیک می‌تواند به کسب‌وکارهای ورزشی کمک کند تا به‌صورت هوشمندانه با این تغییرات سازگار شوند و به بقاء در بلندمدت دست یابند (Hamilton, 2020).

به‌اجمال، انجام تحقیق با موضوع "شناسایی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا" در ایران به دلیل تأثیر بزرگ پاندمی کرونا بر صنعت ورزش و نیازمندی‌های حیاتی کسب‌وکارهای ورزشی برای بقای در بازارها، ارتقاء قابلیت‌های مدیریتی و اجرایی، و نیاز به استراتژی‌های جدید در مواجهه با شرایط پاندمی، بسیار حائز اهمیت است. این تحقیق می‌تواند به نحوی به مسیر رشد و توسعه صنعت ورزش کمک کند که کسب‌وکارهای ورزشی بتوانند با ایجاد چابکی استراتژیک، به صورت پایدار در بازارها حضور داشته باشند و موقعیت‌های ناگهانی را به فرصت‌هایی برای رشد و توسعه تبدیل کنند. همچنین می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در اختیار مدیران و تصمیم‌گیران صنعت ورزش قرار دهد تا بتوانند به‌طور بهینه به تحولات بازار و نیازهای مشتریان واکنش نشان دهند. از طریق این تحقیق، مدیران می‌توانند عوامل موثر بر چابکی استراتژیک را شناسایی کنند و به مناسبت‌سازی ساختارها و فرآیندها برای دستیابی به چابکی استراتژیک پرداخت. علاوه‌براین، این تحقیق می‌تواند به دستاوردهای علمی در زمینه مدیریت و کسب‌وکارهای ورزشی افزوده شود و به نوعی در سنجش و بهبود عملکرد صنعت ورزش نقش ایفا کند. از طرفی، پیشنهادات و نتایج این تحقیق می‌تواند به عنوان مبنای انجام تحقیق‌های آتی و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی برای کسب‌وکارهای ورزشی در دوران پس از پاندمی کرونا مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت، انجام این تحقیق می‌تواند به توسعه دانش و تکنیک‌های مدیریتی در صنعت ورزش کمک کند و بهبود روند برنامه‌ریزی‌ها و استراتژی‌ها در کسب‌وکارهای ورزشی را امکان‌پذیر سازد. این تحقیق به‌عنوان یک مطالعه کاربردی و مفهومی در حوزه مدیریت ورزش با ارتباط مستقیم با موضوع پاندمی کرونا، به‌ویژه با توجه به اهمیت ورزش و تاثیرات آن بر سلامت و روحیه افراد، می‌تواند به مدیران و تصمیم‌گیران در این حوزه‌ها کمک کند تا بهترین تصمیمات را در مواجهه با چالش‌های فراگیر پاندمی کرونا اتخاذ کنند و صنعت ورزش را به بهترین نحو اداره کنند. از این رو، این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا کدامند؟

 

روش شناسی تحقیق

روش انجام پژوهش حاضر، از نوع کیفی که از نظر هدف، جزء مطالعات توسعه‌ای بود که برای ساخت مدل مفهومی پژوهش از روش نظریۀ داده بنیاد¹ استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل افراد دارای سابقه مدیریت در سطوح مختلف ورزش کشور، اقتصاددانان حتی الامکان آشنا به مسائل ورزش، اساتید مدیریت ورزشی دانشگاه های کشور، دانشجویان دکتری بازاریابی ومدیریت ورزشی و خبرگان و فعالان حوزه اقتصاد ورزشی بودند که از این مجموعه تا جایی که نسبت به موضوع پژوهش اشباع نظری حاصل گردید، 15 نفر برای انجام مصاحبه و کسب اطلاعات لازم در ارتباط با موضوع مورد نظر به صورت کاملاً غیراحتمالی انتخاب شدند. با توجه به استفاده از روش داده‌بنياد و انجام مصاحبه براي گردآوري داده‌ها، نمونة تحقيق به صورت تركيبي از روش نمونه گيري نظري² و گلوله برفي³ انتخاب شد.

قبل از مصاحبه با اساتید، پروتکل اجرایی برای تحقیق به آن‌ها ارسال شد و پس از هماهنگی، مصاحبه‌ها به صورت مجازی و غیرحضوری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام شدند. هر مصاحبه حدود 30 الی 45 دقیقه طول کشید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش استراوس و کوربین که بر مبنای فرآیند سه مرحله‌ای مصاحبه‌ها بود، انجام گرفت. در مرحله اول، محقق با کدگذاری باز مصاحبه‌های صورت گرفته، مضامین توصیفی را به هر قطعه از جملات نسبت داد. در مرحله دوم، محقق با مقایسه مستمر و چندین‌باره کدهای بازتولید شده در مرحله قبل، کدهای محوری را شناسایی نمود و در مرحله سوم نیز کدگذاری انتخابی (مقوله‌های محوری، شرایط علی، شرایط مداخله‌گر، بسترها، راهبردها و پیامدها) را ایجاد و مدل نهایی تحقیق ارائه شد.

به منظور اعتبار بخشی نتایج تحقیق از معیار اعتماد پذیری با قابلیت اعتماد استفاده شد که شامل چهار معیار قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تایید پذیری است. این موارد در جدول زیر ارائه شده است.

جدول 1- موارد تأییدکننده روایی و پایایی در روش تحقیق کیفی

قابلیت اعتبار	نمونه گیری تا رسیدن داده‌ها به حد اشباع ، درگیر شدن طولانی مدت در میدان، چندجانبه‌نگری داده‌ها
قابلیت اطمینان	بازرسی، مستندسازی پژوهشگر درخصوص داده‌ها، روش‌ها و تصمیمات، چندجانبه‌نگری پژوهشگر
تایید پذیری	بررسی موازی نتایج و انعکاسی بودن
قابلیت انتقال پذیری	وصف مفصل محیط و شرکت‌کنندگان و تنوع دیدگاه ها و تجارب گوناگون مصاحبه شوندگان

 

 

یافته ها

فرآیند تحلیل داده‌های کیفی مصاحبه زمانی آغاز می‌شود که محقق گزاره‌های معنادار را که به لحاظ ارتباط با موضوع تحقیق جذابیت دارند، مورد بررسی قرار می‌دهد. در این مرحله، با بررسی و مطالعه مکرر بین مجموعه داده‌های مصاحبه‌ها، گزاره‌های معنادار مرتبط با موضوع تحقیق تشخیص داده می‌شوند و سپس کدگذاری می‌شوند.

 

جدول 2- مشخصات مصاحبه شوندگان

تعداد مصاحبه شوندگان	زن	مرد	سابقۀ پژوهشی یا اجرایی		محل اشتغال			تحصیلات
			5 تا 10 سال	11 تا 15 سال	مراکز آموزش عالی	وزارت ورزش و جوانان	سایرمراکز مرتبط با ورزش	ارشد	دکتری
15	5	10	4	11	7	2	6	2	13

 

در مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها، ابتدا 367 عبارت معنایی توسط محققان استخراج شد و بعد از ویرایش، تعداد 142 کد باز به عنوان مفاهیم نهایی استخراج شدند. در مرحله کدگذاری محوری، مقوله‌های عمده بر اساس ابعاد دسته‌بندی شدند و مفاهیم به صورت منطقی و تحلیلی به دنبال هم فهرست‌وار آورده شدند. همچنین، مفاهیمی که در مرحله کدگذاری باز استخراج شده بودند، جهت تشکیل مقوله‌های عمده در مرحله کدگذاری محوری، مجدداً مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نتیجه، در این مرحله 10 کد محوری شامل عوامل درون سازمانی، عوامل فردی، عوامل ساختاری و سازمانی، فناوری اطلاعات، عوامل قانونی، ویژگی‌های مدیریتی و زیرساختی سازمان، تغییرات ساختاری و استراتژیک سازمانی، چابک سازی منابع انسانی، مقوله درون سازمانی و بیرون سازمانی برای دستیابی به چابکی استراتژیک استخراج شدند (جدول شماره2).

 

 

 

 

جدول 3- مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با شرایط علی

کدهای باز	فراوانی کدهای باز	کدهای محوری	مقوله اصلی
عدم داشتن ساختار سازمانی بلند، ایجاد ارتباط بین سطوح سازمانی، هدایت سازمان به سمت چابک بودن، توانایی سازمان در مقابله با شرایط دشوار، پاسخ انعطاف‌پذیر به فشارهای روزانه، استفاده از دانش روز در سازمان، وجود فناوری‌های جدید، آگاهی داشتن از شرایط سازمان، شناخت و آگاهی داشتن از شرایط محیط و رقبا، آگاهی داشتن از منابع موجود و نحوه بهره‌برداری مطلوب از آن‌ها، توجه داشتن به منابع و امکانات جایگزین	11	عوامل درون سازمانی	شرایط علی
قدرت بالای پاسخگویی کارمندان، نیروی انسانی خلاق، وجود نیروی انسانی توانمند، وجود مدیران چابک، به‌کارگیری افراد درجاهای که تخصص دارند، بهره‌گیری از نیروها و تکنولوژی‌های به‌روز، بالا بردن انعطاف‌پذیری و قدرت پاسخگویی کارکنان، افزایش نوآوری و خلاقیت نیروی انسانی، افزایش تاب آوری در کارکنان، ارتقای مهارت‌ها و آموزش مداوم نیروی انسانی ، وجود افراد زبده و ماهر در تصمیم‌گیری‌ها، غنی‌سازی شغلی سرمایه انسانی، افزایش شایستگی کارکنان	13	عوامل فردی
مجموع	24	2	-

 

همانگونه که در جدول (3) مشاهده می‌شود برای عوامل فردی 11 کد و برای عوامل درون سازمانی 13 کد و در مجموع 24 کد باز در مقوله شرایط علی قرار گرفتند.

 

جدول 4- مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با شرایط زمینه‌ای

کدهای باز	فراوانی کدهای باز	کدهای محوری	مقوله اصلی
تقویت ساختار، مدیریت و کارکنان، شناسایی مبانی رقابت در سازمان(سرعت، انعطاف‌پذیری، نوآوری، کیفیت و سودآوری)، انسجام منابع و ایجاد تغییرات سریع به وسیله فراهم کردن محصولات و خدمات مشتری‌پسند، آگاهی  از موقعیت سازمان، مدیریت آسیب‌پذیری و ظرفیت ساختار برای انطباق‌پذیری، توانایی فائق آمدن بر چالش‌های غیرمنتظره، توانایی رویارویی با تهدیدهای بی‌سابقه محیط کاری ،کسب مزیت و سود از تغییرات به عنوان فرصت‌های رشد و پیشرفت(تبدیل تهدید به فرصت)، توانایی رونق و شکوفایی در محیط دارای تغییر مداوم و غیرقابل‌پیش‌بینی و تغییر، فرصتی برای کسب مزیت رقابتی در محیط بازار، کاهش نفرات اضافی در سازمان، استفاده از ظرفیت‌های سازمانی، ایجاد انعطاف در سازمان، توانایی تغییر جهت در برابر مشکلات، تناسب اختیار با مسئولیت، انعطاف‌پذیری ساختاری، واکنش‌های سریع سازمان در برابر انحراف از راهبرد، عملکرد سازمانی بالا، فرهنگ‌سازمانی، ساختار سازمانی مناسب.	21	ساختاری و سازمانی	شرایط زمینه‌ای
واردکردن فناوری‌های نوین، ورود دانش‌های نو و به‌روز، استفاده از فناوری‌های به‌روز برای داشتن توانایی تغییر در برابر بحران‌ها، تجهیز سازمان به دستگاه‌های پشتیبان، تقویت فناوری، فناوری اطلاعات در سازمان، به‌کارگیری فناوری اطلاعات و تکنولوژی، دسترسی آسان و راحت کارکنان به اطلاعات، به‌کارگیری فناوری‌های ارتقادهنده دانش و مهارت کارکنان، تسهیم اطلاعات، کاربست فناوری‌های جدید	11	فناوری اطلاعات
مجموع	32	2	-

 

همانگونه که در جدول (4) مشاهده می شود برای دو مولفه ساختاری و سازمانی 21 کد و فناوری اطلاعات 11 کد و در مجموع 32 کد باز در مقوله عوامل زمینه ای قرار گرفتند.

 

جدول 5- مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با شرایط مداخله‌گر

کدهای باز	فراوانی کدهای باز	کدهای محوری	مقوله اصلی
قوانین و مقررات، عدم بروز رسانی قوانین و مقررات، عدم فرهنگ مشارکت بین کارکنان، افزایش بروکراسی در سازمان، تعداد نیروی انسانی زیاد محدودیت‌های قانونی برای استفاده از فناوری اطلاعات، ارائه راهکارهای کاهش بروکراسی سازمانی	6	قانونی	شرایط مداخله‌گر
عدم‌تغییر در ساختار سازمانی، عدم استفاده از اتوماسیون، علاقه مدیران به حفظ شرایط موجود، ، نیروی انسانی، توانایی تطبیق با شرایط و محیط سازمان، اراده مدیران و سازمان برای ایجاد چابکی، استفاده از تجربیات سایر سازمان‌های موازی با سازمان؛	7	ویژگی‌های مدیریتی و زیرساختی سازمان
مجموع	13	2	-

 

همانگونه که در جدول (5) مشاهده می شود برای دو عامل قانونی 6 کد و ویژگی‌های مدیریتی و زیرساختی سازمان 7 کد و در مجموع 13 کد باز بیانگر مفاهیم و نشانه‌های شرایط مداخله گر هستند.

 

جدول 6- مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با راهبردها

کدهای باز	فراوانی کدهای باز	کدهای محوری	مقوله اصلی
اعتقاد داشتن مدیران به بحث چابکی، توسعه و بهسازی منابع انسانی بادانش و شایسته، کمک و آماده کردن کارکنان برای تعامل سازنده با استرس، بهبود ظرفیت کارکنان برای ایجاد تغییرات لازم در خود باهدف هماهنگی با تغییرات محیطی، تبیین چشم‌انداز روشن و آینده‌نگری برای کارکنان، ایجاد فضای مناسب برای کارکنان برای بروز نقش‌های رفتاری متنوع در شرایط متفاوت، به وجود آوردن فضای همکاری و کار گروهی، اعطای اختیار و مسئولیت لازم به کارکنان در انجام وظیفه، بالا بردن سرعت کسب مهارت‌های نرم‌افزاری و فناورانة، فراهم‌سازی و ایجاد آموزش به‌موقع کارکنان، زمینه لازم برای کاهش قوانین و مقررات دست و پاگیر، تنظیم و تعریف واضح نقش‌ها و وظایف نیروی انسانی، ارتقای فضای همکاری درون سازمانی و برون‌سازمانی، ایجاد فضای خوشایند و توأم با رضایت برای کارکنان، بهبود و بالا بردن توان کارکنان در خلق ایده‌های نوآورانه، تفویض قدرت و اختیار کافی به نیروی انسانی ، ارائه پاداش‌های مناسب فراخور شخصیت افراد، ایجاد حمایت و پشتیبانی سازمانی از گروه‌های مجازی، مرزبندی بین وظایف و واحدها، ایجاد اختیارات گره خورده با وظایف و مسئولیت، اعتقاد مدیریت به پیشرفت و کسب دانش سازمانی، کسب یادگیری سازمانی، ایجاد ارتباطات سازمانی جدید	23	تغییرات ساختاری و استراتژیک	راهبردها
جذب نیروی پر پتانسیل برای سازمان، درگیر کردن کارکنان در مسئولیت‌ها و تصمیمات سازمانی، افزایش استقلال کاری نیروی انسانی در وظایف و فعالیت‌ها، توسعه قابلیت منابع انسانی در پاسخگویی به نیازهای متغیر بازار، ارتقای قابلیت‌های منابع انسانی برای پذیرش مسئولیت‌های جدید، توسعه و ارتقای منابع انسانی چند وظیفه‌ای، افزایش وسعت مهارت‌ها و قابلیت‌های کارکنان، ارتقا و توسعه دانش فنی منابع انسانی، کمک به منابع انسانی برای پیش‌قدم شدن در حل مسائل، افزایش دانش کارکنان نسبت به محیط و مسیر حرکت سازمان، توانایی در ایجاد تعهد و وفاداری منابع انسانی به پروژه و سازمان، ایجاد تمایل، انگیزه و علاقه در کارکنان، توانایی ترغیب تمایل و انگیزه یادگیری در کارکنان، توانمندسازی کارکنان باهدف حرکت سریع از نقشی به نقش دیگر، توسعه و بهسازی مهارت‌ها و آموزش‌های مختلف منابع انسانی، ارتقای قابلیت و ظرفیت کارکنان برای ارائه پاسخ راهبردی در نبود قطعیت، توسعه و اشاعه صبر و شکیبایی در منابع انسانی برای رسیدن به هدف، ترویج نگرش و تفکر مثبت و بدون ترس نسبت به تغییرات، توانایی برای تغییر قابلیت‌ها و ظرفیت‌های نیروی انسانی، توانایی‌ها، مهارت‌ها و صلاحیت‌های کلیدی منابع انسانی، افزایش توان نیروی انسانی در راستای پیش‌بینی و انتخاب راه‌حل مناسب با تغییرات	22	چابک سازی منابع انسانی
مجموع	45	2	-

 

همانگونه که در جدول (6) مشاهده می شود راهبرد در قالب دو مقوله ی تغییرات ساختاری و استراتژیک با 23 کد و چابک سازی منابع انسانی با 22 کد و در مجموع با 45 کد باز شناسایی گردید.

 

جدول 7- مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با پیامدها

کدهای باز	فراوانی کدهای باز	کدهای محوری	مقوله اصلی
ایجاد فضای مشارکتی در سازمان، افزایش تفویض اختیار، افزایش تاب آوری، افزایش ماندگاری سازمان، توانایی ایجاد هوشمندی در کارکنان، توانمندسازی کارکنان، توانایی ایجاد ظرفیت‌های روانی در کارکنان، خود سازمان‌دهی، ترویج مهارت‌های گوناگون، اشاعه انعطاف‌پذیری رفتاری، کارآمدی منابع انسانی، پیشگامی در حل مسائل، آگاهی و دانش سطح توسعه کارکنان، سطح پایین مقررات رسمی، سیال و روشن بودن تعریف نقش‌ها، توسعه متنوع و متفاوت مهارت‌ها، قابلیت توسعه و ترویج ظرفیت‌های جدید، توسعه آینده‌نگری و آینده سازی در کارکنان، توسعه ایده‌های نوین، توانایی تغیر سریع اهداف	20	درون سازمانی	پیامدها
توانایی رقابت با سازمان‌های رقیب، ایجاد مزیت رقابتی، دست‌یابی به مزیت رقابتی، پیدا کردن بازارهای جدید،توانایی ایجاد افق روشن،کارایی بالای سازمان، بقای خود در شرایط متلاطم محیط، بهبود کیفیت خدمات	8	برون‌سازمانی
مجموع	28	2	-

 

همانگونه که در جدول (7) مشاهده می شود پیامدها در قالب دو مقوله ی، عوامل درون سازمانی با 20 کد و برون سازمانی با 8 کد و در مجموع با 28 کد باز شناسایی گردید.

در نهایت کدگذاری های محوری به صورت ترکیبی و محتوای هر یک از آن‌ها در قالب کدهای گزینشی قرار داده شدند؛ بنابراین براساس ترکیب مقوله‌های ارائه شده، الگوی پارادایمی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا ارائه‌شده است. 

 

شکل 1- الگوی پارادایمی عوامل موثر بر چابکی استراتژیک مبتنی بر پایداری کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا

در مدل پارادایمی اشتراوس و کوربین از دیدگاه‌های چندگانه به موضوع پدیده نگریسته می‌شود. این مدل شامل شش عنصر اصلی (عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، محوری، پیامدها و راهبردها) است و هر کدام از این عناصر به نوعی دیدگاه خاص به پدیده ارائه می‌دهند. با تحلیل هر یک از این عناصر، پژوهش‌گران می‌توانند پدیده را از زوایای مختلفی مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار دهند و به نتایج چندگانه‌ای دست یابند. این به تنوع و عمق تحلیل تحقیق کمک می‌کند و از محدودیت درک پدیده اجتناب می‌شود:

1.       عوامل علی: در این قسمت، پژوهش‌گر به بررسی عوامل پیشین یا علی پدیده می‌پردازد. این عوامل علی شامل مفاهیم، وقایع، فرآیندها، و شرایطی هستند که منجر به پدیدار شدن مسئله یا پدیده مورد مطالعه شده‌اند (عوامل درون سازمانی و عوامل فردی).

2.       عوامل زمینه‌ای: در این بخش، پژوهش‌گر به بررسی زمینه‌ای می‌پردازد که پدیده در آن قرار دارد. این زمینه‌ای ممکن است شامل محیط اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و سیاسی باشد (ساختاری و سازمانی و فناوری اطلاعات).

3.       مداخله‌گرها: در این مرحله، پژوهش‌گر به بررسی مداخله‌گرها یا فرآیندهایی می‌پردازد که بر پیشرفت پدیده تأثیر می‌گذارند. این مداخله‌گرها ممکن است به عنوان عوامل واسطه‌ای مورد استفاده قرار گیرند (قانونی و ویژگی های مدیریتی و زیرساختی سازمان).

4.       عوامل محوری: در این قسمت، پژوهش‌گر به تحلیل محوری پدیده می‌پردازد. این محوری مرکزی‌ترین جنبه یا بعد پدیده است که مورد مطالعه قرار دارد و درک آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

5.       پیامدها: در این مرحله، پژوهش‌گر به بررسی پیامدها یا اثرات پدیده می‌پردازد. این پیامدها ممکن است مستقیم یا غیرمستقیم باشند و معمولاً در ارتباط با محوری پدیده قرار می‌گیرند (درون سازمانی و برون سازمانی).

6.       راهبردها: در این بخش، پژوهش‌گر به تبیین راهبردها یا راهکارهایی می‌پردازد که می‌تواند بهبود در مورد پدیده مورد مطالعه ایجاد کند یا مشکلات موجود را حل نماید (تغییرات ساختاری و استراتژیک و چابک سازی منابع انسانی).

این مدل به پژوهش‌گران کمک می‌کند تا پدیده‌های پیچیده را به شکل سیستماتیک و جامع‌تری تحلیل کنند و از دیدگاه‌های چندگانه به موضوع بنگرند. 

 

نتیجه گیری

در حال حاضر، تدوین و پیاده‌سازی استراتژی‌هایی که موفقیت و بقای سازمان‌ها را در شرایط متحول و پیچیده محیطی تضمین کنند، به عنوان مهم‌ترین دغدغه سازمان‌ها محسوب می‌شود. بنابراین، با توجه به اینکه اکثریت سازمان‌ها در هزاره سوم پژوهش محور هستند، برای برطرف کردن نیازهای خود در شرایط فعلی بازارهای پویا و پرمخاطره، سازمان‌ها باید توانایی تولید محصولات و خدمات جدید، منحصربه‌فرد و قابل‌رقابت در بازارهای متغیر را داشته باشند. این امر تنها با داشتن منابع انسانی خلاق، ساختارهای سازمانی منعطف، مدیران خلاق و دارای تفکرات چابک و فناوری‌های به‌روز و مناسب ممکن است. در دوران شیوع و پاندمی کرونا، سازمان‌های ورزشی با شرایط بحرانی متفاوتی نسبت به قبل مواجه شدند و برای ایجاد جامعه‌ای سالم و ارائه خدمات مطلوب به شهروندان، نیاز بود خود را با این شرایط بحرانی هماهنگ کنند. در این راستا، چابکی استراتژیک می‌تواند به سازمان‌های ورزشی کمک کند. رعایت سه اصل اساسی چابکی استراتژیک، شامل تصمیمات استراتژیک سریع، برآورده کردن نیازهای مشتریان و تمایل به تناسب با محیط پویای کسب‌وکار، می‌تواند به سازمان‌های ورزشی این امکان را بدهد که فرصت‌های جدیدی را برای پیشی گرفتن از رقبا به دست آورند.

بر اساس مدل طراحی‌شده بخش شرایط علی شامل عوامل درون سازمانی و عوامل فردی بودند. این یافته ها با برخی از نتایج پیشینه های محققین دیگر همراستا می باشد. (Mohammad Karimi et al, 2020) بر این باورند که برقراری چابکی استراتژیک به وجود چشم‌انداز مشترک و وجود مأموریت سازمانی شفاف برای تحقق اهداف سازمانی نیاز دارد. (Shehab, 2019) نیز در نتایج تحقیق خود بیان داشت در صورتی که باشگاه بتواند به سرعت به تغییرات محیطی و نیازهای مشتریان خود واکنش نشان دهد و استراتژی‌های جایگزینی را برای سازگاری با این تغییرات پیاده کند، می‌تواند بهبود و ایجاد چابکی در باشگاه خود تحقق بخشد. همچنین (Ghobadi et al, 2020) نتیجه گرفتند که داشتن خلاقیت در کارکنان به عنوان یکی از عوامل فردی می‌تواند بر روی چابکی استراتژیک تأثیرگذار باشد. به طور کلی 4 عنصر قدرت پاسخگویی، رقابت، انعطاف‌پذیری و سرعت پاسخگویی توسط کارکنان برای ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها مهم هستند. علاوه بر این، در سازمان‌ها به علت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم عوامل مختلف، از جمله شرایط خارجی مانند شرایط اقتصادی و اجتماعی، تکنولوژی‌ها، افراد و فرایندها، به دلیل تغییرات متنوع و پیوسته، نیاز به واکنش سریع و پاسخگویی به این تغییرات وجود دارد. در واقع، چابکی استراتژیک به معنای توانایی سازمان برای سازگاری با تغییرات محیطی و انعطاف‌پذیری در برابر این تغییرات است. با در نظر گرفتن شرایط علی، که شامل شرایط دوره کرونا و تغییرات محیطی مرتبط با آن است، با توجه به اینکه تمام حوزه‌های سازمان نیاز به داشتن حامیان چابکی و نیروهای چابک دارند، ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها بسیار حائز اهمیت است. در این راستا، توانمندسازی نیروی انسانی، ارتقای سازمان به سازمان یادگیرنده، به کارگیری مدیریت دانش پیشرو در بهره‌گیری از پیشرفت تکنولوژی و کاهش مؤلفه‌های انسانی، می‌تواند به عنوان راهکارهای موثر برای ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها مطرح شود. به عنوان مثال، با ایجاد فرهنگ یادگیری در سازمان و ترویج ارتباطات بین اعضای سازمان، می‌توان افراد را ترغیب به به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات خود کرد تا سازمان بتواند سریعا به تغییرات محیطی و نیازهای مشتریان خود واکنش نشان دهد و با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، به عملکرد بهتری دست یابد.

در شرایط زمینه‌ای برای توسعه مدل چابکی استراتژیک، شرایط ساختاری و سازمانی و فناوری اطلاعات به عنوان زمینه‌های لازم شناسایی شده‌اند. این یافته ها با برخی از نتایج پیشینه های محققین دیگر همراستا می باشد. (Ghamkhari, 2021) در مورد ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها، چشم‌انداز واضح و روشن، انتخاب اهداف استراتژیک و شناسایی قابلیت‌های کلیدی را به عنوان مهم‌ترین عوامل برای ایجاد چابکی استراتژیک معرفی شدند. همچنین در پژوهش (Issazadeh et al, 2021) به بررسی عوامل مؤثر بر چابکی استراتژیک پرداخته شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که فرهنگ‌سازمانی، ساختار سازمانی و چابکی سازمانی از پیش‌آیندهای مهم در برقراری چابکی استراتژیک هستند. در مورد شرایط ساختاری و سازمانی، با توجه به اینکه ساختار سازمانی باید قابل تطبیق باشد و برای پاسخ به تغییرات محیطی بهبود یابد، سازمان‌ها باید ساختاری انعطاف‌پذیر و آماده ایجاد تغییرات باشند. به علاوه، سازمان‌هایی که برای ایجاد چابکی استراتژیک توانایی‌هایی مانند ارتباطات بین بخش‌ها، تعاملات سازمانی، هماهنگی بین بخش‌ها و حمایت از تصمیم‌گیری‌های سریع را دارند، می‌توانند به راحتی با تغییرات محیطی سازگار شوند و بهبود و ایجاد چابکی در سازمان را تسهیل کنند. در مورد فناوری اطلاعات، این فناوری‌ها می‌توانند در ایجاد چابکی استراتژیک بسیار مؤثر باشند. با استفاده از فناوری‌های پیشرفته سازمان‌ها می‌توانند از داده‌های خود استفاده کنند و تصمیم‌گیری‌های بهتر و سریعتری را در مورد تغییرات محیطی و نیازهای مشتریان خود اتخاذ کنند. همچنین، با استفاده از فناوری‌های روباتیک و هوش مصنوعی، سازمان‌ها می‌توانند فرآیندهای خود را بهبود داده و به عملکرد بهتری دست یابند. در نتیجه، فناوری اطلاعات به عنوان یکی از زمینه‌های لازم برای ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها بسیار مهم است.

در بخش راهبردها نیز عوامل مؤثر بر چابکی استراتژیک بررسی شده است. دو عامل تغییرات ساختاری و استراتژیک و چابک سازی منابع انسانی به عنوان راهبردهای مهم برای ایجاد چابکی استراتژیک در سازمان‌ها مطرح شده‌اند. این یافته ها با برخی از نتایج پیشینه های محققین دیگر همراستا می باشد. نتایج پژوهش (Dirani et al, 2020) به نقش استراتژیک منابع انسانی در دوران همه‌گیری کرونا اشاره شده است. در این مقاله، تأکید شده است که به دلیل شیوع کرونا و تغییراتی که در سطح جهانی رخ داده است، سازمان‌ها باید از استراتژی‌های منابع انسانی مناسبی استفاده کنند تا بتوانند با شرایط جدید روبرو شده و به بهترین شکل ممکن پاسخگوی نیازهای کارمندان و مشتریان خود باشند. برای مدیریت کردن چابکی استراتژیک باید سعی شود مکانیسم‌ها و ابزارهای تکنولوژی و اطلاعات مدرن و همچنین نیروی انسانی چابک و نوآور شناسایی شود و شرایط استفاده از آن‌ها را افزایش داد. استفاده از راهکارهایی مانند زنجیره تأمین و پشتیبانی پیشرو، هوشمند سازی منابع انسانی و ارتقای مدیریت بهره‌وری، می‌تواند به ایجاد چابکی استراتژیک کمک کند. همچنین، تغییر دادن مسیر و فرایند تصمیم‌گیری‌های کلان سازمان یکی از راهکارهای مناسبی است که می‌توان در زمینه تغییرات ساختاری و استراتژیک و چابک سازی منابع انسانی در سازمان‌ها با آن توجه کرد. در حالت کلی و عادی، تصمیمات در بالاترین سطح سازمان گرفته می‌شد و برای اجرا به پایین سازمان انتقال داده می‌شد. اما در شرایط کرونا، سازمان‌ها برای غلبه بر این بحران باید خود را با شرایط انطباق دهند و برخی ساختار و اصول خود را تغییر دهند. تغییر در فرایند تصمیم‌گیری می‌تواند نیروی انسانی سازمان را درگیر فرایندهای اصلی سازمان کند و به طبع آن چابکی را در آن‌ها ایجاد کند.

برای پیامدهای ایجاد چابکی استراتژیک نیز دو عامل درون سازمانی و برون‌سازمانی شناسایی شدند. این یافته ها با برخی از نتایج پیشینه های محققین دیگر همراستا می باشد. (Lebda, 2022) در نتایج پژوهش خود بیان داشت چابکی استراتژیک به عنوان یکی از اجزای مهم رابطه بین مکانیسم‌های یادگیری سازمانی و تعالی سازمانی به حساب می‌آید. اگر چابکی استراتژیک در سازمان به شدت کمبود داشته باشد، می‌تواند توانایی یادگیری سازمانی را کاهش داده و در نتیجه تعالی سازمانی را تحت تأثیر قرار دهد. شناسایی و استفاده از چابکی استراتژیک در سازمان‌ها می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا ارزش‌های زیادی را خلق کنند که در نهایت به مزیت رقابتی، بقای بلندمدت سازمان و ایجاد بازارهای جدید منجر می‌شود. در این باره می توان بیان داشت استفاده از تبلیغات استراتژیک می‌تواند به سازمان کمک کند تا محصولات و خدمات خود را به مخاطبان و حامیان موردنظرشان معرفی کند و در نتیجه، بازار خود را گسترش دهد. همچنین، برون‌سپاری قابلیت‌ها و عملکرد جانبی سازمان می‌تواند به سازمان کمک کند تا به بهبود عملکرد خود بپردازد و به نوآوری‌های جدید و بهتر دست یابد.

چابکی استراتژیک می‌تواند به سازمان‌ها، به خصوص سازمان‌های ورزشی، در شرایط و بحران‌های خاص کمک کند تا نیازهای مشتریان و سناریوهای توسعه‌ی قابل‌قبول آینده را تشخیص داده و با شناسایی چالش‌ها و محدودیت‌های موجود، به بهبود عملکرد خود بپردازند. بنابراین، استفاده از چابکی استراتژیک در شرایط محیطی نامطمئن، مانند شرایط پاندمی کرونا، می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا به رونق پایدار دست یابند و برای مواجهه با چالش‌های جدید آماده شوند. برای بازطراحی ساختار سازمانی و سازماندهی فعالیت‌ها در قالب چابک‌تر، لازم است مفاهیمی مانند سازماندهی تیمی، شبکه‌سازی سازمانی و اتحادهای استراتژیک به جای مفاهیم سلسله‌مراتبی، متمرکز و پیچیده در نظر گرفته شوند. همچنین، باید توجه داشت که بازطراحی ساختار سازمانی تنها برای حل مشکلات چابکی کافی نیست و برای ایجاد یک سازمان چابک، نیاز به اصلاحات ساختاری، فرهنگی و رویه‌های کاری است. به علاوه، ساختار سازمانی باید به گونه‌ای طراحی شود که به مانعی در برابر چابکی تبدیل نشود. هوشمندسازی و به کارگیری فناوری‌های نوین، از جمله متغیرهای مهم در زمینه چابکی استراتژیک در سازمان‌های ورزشی هستند. با استفاده از فناوری‌های نوین، می‌توان در سازمان‌های ورزشی به بهبود عملکرد، افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود روابط با مشتریان و قراردادها دست یافت. همچنین، با بازتعریف ماموریت واحدها و ادارات ورزشی با رویکرد تحول دیجیتال و تغییر تکنولوژی، می‌توان واحدهایی که هم‌افزایی محسوسی را ایجاد نمی‌کنند یا امکان ادغام آنها با دیگر واحدها وجود دارد را بهره ور و کارآمد نمود. به عنوان مثال، با استفاده از سامانه‌های مدیریت داده‌ها و اطلاعات، می‌توان در سازمان‌های ورزشی به بهبود فرآیندهای مدیریتی و تصمیم‌گیری دست یافت. همچنین، با استفاده از فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا، می‌توان به بهبود مدیریت تجهیزات و بازیکنان، بهبود عملکرد و کاهش خطاها در فرآیندهای مختلف سازمان دست یافت.

به منظور دستیابی به چابکی استراتژیک، سازمان ها باید ساختاری کاملاً تعریف شده داشته باشند که امکان فرآیندهای تصمیم گیری سریع را فراهم کند. که شامل خطوط روشن ارتباط و اختیارات تصمیم گیری، و همچنین توانایی تفویض کارها و مسئولیت ها به طور موثر است. همچنین، عوامل فردی نقش مهمی در تعیین چابکی سازمان دارند. اقدامات و تصمیمات افراد کلیدی، مانند مدیران و مدیران، می تواند به میزان زیادی بر توانایی سازمان در سازگاری و واکنش به تغییرات تأثیر بگذارد. پیروی از مقررات قانونی برای حفظ چابکی استراتژیک ضروری است، زیرا عدم انطباق می‌تواند منجر به اختلالات و عواقب قانونی شود که مانع از توانایی سازمان برای اقدام سریع و مؤثر می‌شود. که شامل به روز ماندن در مورد تغییرات قانونی و اطمینان از اینکه همه کارکنان از مسئولیت های خود در پایبندی به آنها آگاه هستند. در نهایت، فرهنگ یادگیری و بهبود مستمر برای حفظ چابکی حیاتی است. سازمان‌هایی که توسعه حرفه‌ای مستمر را در اولویت قرار می‌دهند و ذهنیت نوآوری و سازگاری را تشویق می‌کنند، احتمالاً در محیط‌های پویا و غیرقابل پیش‌بینی رشد می‌کنند. با ترکیب این عوامل مختلف، سازمان ها می توانند چابکی استراتژیک خود را افزایش دهند و خود را برای موفقیت در یک چشم انداز تجاری به سرعت در حال تغییر قرار دهند. این شامل بازبینی و به‌روزرسانی منظم استراتژی‌ها و فرآیندهای آن‌ها برای جلوتر ماندن از رقبا و برآورده کردن نیازهای در حال تحول مشتری است. همچنین، ایجاد یک محیط کاری مشارکتی و فراگیر که در آن ایده‌ها ارزش قائل می‌شوند و کارکنان احساس قدرت می‌کنند که ریسک کنند و خارج از چارچوب فکر کنند، ضروری است. با پذیرش این اصول، سازمان‌ها می‌توانند با اطمینان از عدم اطمینان عبور کنند و فرصت‌های جدید را به‌موقع استفاده کنند.

برای تضمین چابکی استراتژیک و پایداری در کسب و کارهای ورزشی در شرایط پاندمی کرونا، مدیران باید به توازن بین این عوامل دقت کنند. این اقدامات می‌توانند به سازمان‌ها کمک کنند تا در مقابل چالش‌ها و تغییرات زیرساختی و بازاری پاندمی کرونا قرار گیرند و به موفقیت و بقای کسب و کارهای خود دست یابند لذا بازطراحی ساختار و فرایندهای سازمانی به منظور افزایش انعطاف‌پذیری و سرعت عمل در واکنش به تغییرات محیطی و همچنین تقویت مهارت‌ها و دانش کارکنان از طریق برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی آنها برای مقابله با عدم قطعیت، تشویق نوآوری و اشتراک دانش در سراسر سازمان و نیز برقراری ارتباط مؤثر با مشتریان و ذی‌نفعان کلیدی و همکاری با شرکای بیرونی به منظور شناسایی سریع فرصت‌ها و تهدیدها و واکنش به موقع میتواند از جمله راهکارهای اجرایی در این زمینه باشد. 

 

 

Reference

-       Abusalma, A. (2021). The role of strategic innovation for sustainability of businesses during the covid-19 pandemic. Management Science Letters, 11(7), 1991-1998.

-       Alshawabkeh, Z. A. E. (2021). The Influential Relationship of Strategic Flexibility in Business Sustainability in the Pharmaceutical Companies’ Sector in Jordan. International Journal of Economics & Business Administration (IJEBA), 9(3), 79-98.

-       Amuka, I., Uzochukwu, O., & Anyachebelu, N. C. (2021). Business Challenges of Covid-19 Pandemic and Potential Strategies of Sustainability in Nigeria Maritime Sector. European Journal of Economic and Financial Research, 5(1).

-       Dirani, K. M., Abadi, M., Alizadeh, A., Barhate, B., Garza, R. C., Gunasekara, N., ... & Majzun, Z. (2020). Leadership competencies and the essential role of human resource development in times of crisis: a response to Covid-19 pandemic. Human Resource Development International, 23(4), 380-394.

-       Ehiorobo, O. A. (2020). Strategic agility and AI-enabled resource capabilities for business survival in post-COVID-19 global economy. International Journal of Information, Business and Management, 12(4), 201-213.

-       Elali, W. (2021). The importance of strategic agility to business survival during corona crisis and beyond. International Journal of Business Ethics and Governance, 1-8.

-       Escamilla-Fajardo, P., Alguacil, M., & García-Pascual, F. (2021). Business model adaptation in Spanish sports clubs according to the perceived context: impact on the social cause performance. Sustainability, 13(6), 3438.

-       Gerald, E., Obianuju, A., & Chukwunonso, N. (2020). Strategic agility and performance of small and medium enterprises in the phase of Covid-19 pandemic. International Journal of Financial, Accounting, and Management, 2(1), 41-50.

-       Ghamkhari, S. M. (2021). Providing a Model of Strategic Agility Determining its Status in Knowledge-Based Industries. Public Organizations Management, 9(2), 137-152. (Persian).

-       Ghamkhari, S. M. (2021). Providing a Model of Strategic Agility Determining its Status in Knowledge-Based Industries. Public Organizations Management, 9(2), 137-152. (Persian).

-       Ghobadi, P., Saboonchi, R., Foroghipour, H. (2020). Determining the Mediating Role of Human Capital in the Effect of Strategic Agility on the Creativity of Employees of Gymnastics Federation of Iran. New Trends in Sport Management, 8(29), 105-116. (Persian).

-       Golmohammadi, E., Mohammadi, E., & Tolabi, Z. (2022). Identifying the Antecedents and Consequences of Strategic Agility with a Dynamic Capabilities Approach in The Active Banks in Ilam province. Science and Technology Policy Letters, 12(1), 23-42. (Persian). 

-       Hamilton, J. (2020). The strategic change matrix and business sustainability across COVID-19. Sustainability, 12(15), 6026.

-       Issazadeh, H., Bagheri Ragheb, Gh., Kordanaij, A., Karimi, A., & Soltani, M. (2021). Designing and developing a model of strategic agility in small and medium-sized sports businesses (precedents and futures). Journal of Sports Management. (In press). (Persian).

-       Lebda, Sh. E. (2022). Investigating the mediating effect of strategic agility in the relationship between organizational learning mechanisms and organizational excellence: A case of Kafr Sheikh University staff. Scientific Journal for Studies, Research and Finance, 3 (1), 285-314.

-       Mohammad Karimi, P; Naghavi, P; Salavati, M.R. (2020). Identification of dimensions, components and indicators of strategic agility in Bank Melli Iran. Strategic Management Research, 78 (26), 37-72. (Persian).

-       Mohammadi, S., & Shafei, R. (2023). Factors affecting the acceptance and use of electronic commerce among the members of the faculty of physical education and sports sciences. Knowledge Management in Sport Journal, 2(4), 28-42. (Persian)

-       Muthuveloo, R., & Koay, H. G. (2023). The Influence of Strategic Agility on Organisational Performance. International Journal of Business and Technology Management, 5(1), 411-423.

-       Naghib Hoseini, S. M., Hoseini, S. E., & Emami, F. (2023). Provide the Effect of Social Networks on Creating Sports Businesses in Metrocity. Urban Management Studies, 15(54), 1-12. (Persian).

-       Nematpour, R., Razavi, S. M. H., Emami, F., & Amirnejad, S. (2022). Identifying Factors Affecting the Continuation of Sports Businesses with An Emphasis on Educational Dimensions, Creativity, Innovation, And Personal Management. Journal of Positive School Psychology, 6(7), 1577-1585. (Persian).

-       Rashnavadi, Y., Sadeghvaziri, F., & Nosrat Panah, R. (2021). Improve company performance through knowledge management capabilities, strategic flexibility and strategic agility; The mediating role of business model innovation. Innovation Management in Defensive Organizations, 4(1), 79-106. (Persian).

-       Shehab, R. A. H. (2019). Organizational Ambidexterity Practices to Achieve Strategic Agility in Sports Clubs. International Journal of Sports Science and Arts, 3(02), 36-58.

-       Vishlaghi, M., Zarei, A., & Feiz, D. (2021). Designing Strategic Agility Model for Sustainable Manufacturing Boom Based on Grounded Theory (Case Study: Automotive Industry). Journal of Improvement Management, 15(2), 127-153. (Persian).

-       Zahoor, N., Golgeci, I., Haapanen, L., Ali, I., & Arslan, A. (2022). The role of dynamic capabilities and strategic agility of B2B high-tech small and medium-sized enterprises during COVID-19 pandemic: Exploratory case studies from Finland. Industrial Marketing Management, 105, 502-514.

 

---

[1] . Grounded Theory

[2] . Theoretical sampling

[3] . Snowball sampling

---