رابطه‌ی عوامل محافظت کننده و مخاطره آمیز مرتبط با خانواده با گرایش به مصرف مواد در دانش‌آموزان دوم متوسطه: نقش واسطه‌ای ویژگی‌های شخصیت
محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعي
هادی سارانی
1
(گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد . ایران)
کلید واژه: عوامل محافظ و خطرساز, خانواده, نگرش به اعتیاد, شخصیت,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رابطه‌ی عوامل خانواده (باورهای دینی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، باورهای فرهنگی بومی و سبک فرزندپروری) با نگرش به مصرف مواد در دانش‌آموزان دوم متوسطه شهرستان خرم‌آباد با نقش واسطه‌ای ویزگی‌های شخصیت انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود بود. جامعه پژوهش شامل همه‌ی دانش‌آموزان دوم متوسطه دوم شهرستان خرم‌آباد بود که در سال تحصیلی 1400 – 1401 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه 380 دانش‌آموز بود که با روش نمونه گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب گردید. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه‌های استاندارد باورهای دینی (1389)، پایگاه اجتماعی – اقتصادی قدرت‌نما (1993)، سبک‌های فرزند پروری بامریند (2004)، شخصیت کاستا و مک کری (1992)، نگرش به اعتیاد نظری (1380) و پرسشنامه محقق ساخته باورهای فرهنگی بومی بود. در پایان نتایج نشان داد که بین 4 عامل مرتبط با خانواده و نگرش دانش‌آموزان به مصرف مواد رابطه مستقیم و غیرمستقیم معناداری وجود دارد. بنابراین شناسایی عوامل مخاطره آمیز و تقویت عوامل محافظت کننده مرتبط با خانواده می‌تواند، نفش پیشگیری از اعتیاد را میان دانش‌آموزان دوم متوسطه ایفا کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رابطه‌ی عوامل خانواده (باورهای دینی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، باورهای فرهنگی بومی و سبک فرزندپروری) با نگرش به مصرف مواد در دانش‌آموزان دوم متوسطه شهرستان خرم‌آباد با نقش واسطه‌ای ویزگی‌های شخصیت انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود بود. جامعه پژوهش شامل همه‌ی دانش‌آموزان دوم متوسطه دوم شهرستان خرم‌آباد بود که در سال تحصیلی 1400 – 1401 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه 380 دانش‌آموز بود که با روش نمونه گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب گردید. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه‌های استاندارد باورهای دینی (1389)، پایگاه اجتماعی – اقتصادی قدرت‌نما (1993)، سبک‌های فرزند پروری بامریند (2004)، شخصیت کاستا و مک کری (1992)، نگرش به اعتیاد نظری (1380) و پرسشنامه محقق ساخته باورهای فرهنگی بومی بود. در پایان نتایج نشان داد که بین 4 عامل مرتبط با خانواده و نگرش دانش‌آموزان به مصرف مواد رابطه مستقیم و غیرمستقیم معناداری وجود دارد. بنابراین شناسایی عوامل مخاطره آمیز و تقویت عوامل محافظت کننده مرتبط با خانواده می‌تواند، نفش پیشگیری از اعتیاد را میان دانش‌آموزان دوم متوسطه ایفا کند.
Research objective: The present study was conducted, aiming to investigate the relationship of family-related factors (religious beliefs, socio-economic status, local beliefs, and parenting style) by considering the drug use in middle school students of Khorramabad along with the intermediate role of personality traits. Method: The research method was correlation from the structural equations type. The research population consists of all the middle school students of Khorramabad in the academic year 2021-2022. The sample size included 380 students, selected by the relative stratified sampling method. The standard questionnaires of religious beliefs (2010), the Socio-Economic status by Ghodratnama (1993), the parenting styles by Baumrind (2004), the personality by Costa and McCrae (1992), attitude towards addiction by Nazari (2009) and the researcher-made questionnaire of cultural beliefs were the measuring tools. Findings: By the end of the research, it was found out that there is a significant direct and indirect relationship between the four family-related factors and students' attitudes toward drug use. Conclusion: Identifying the risky factors and strengthening family-related protective factors can prevent addiction in middle school students. Research objective: The present study was conducted, aiming to investigate the relationship of family-related factors (religious beliefs, socio-economic status, local beliefs, and parenting style) by considering the drug use in middle school students of Khorramabad along with the intermediate role of personality traits. Method: The research method was correlation from the structural equations type. The research population consists of all the middle school students of Khorramabad in the academic year 2021-2022. The sample size included 380 students, selected by the relative stratified sampling method. The standard questionnaires of religious beliefs (2010), the Socio-Economic status by Ghodratnama (1993), the parenting styles by Baumrind (2004), the personality by Costa and McCrae (1992), attitude towards addiction by Nazari (2009) and the researcher-made questionnaire of cultural beliefs were the measuring tools. Findings: By the end of the research, it was found out that there is a significant direct and indirect relationship between the four family-related factors and students' attitudes toward drug use. Conclusion: Identifying the risky factors and strengthening family-related protective factors can prevent addiction in middle school students.
