تاثیر نسبت اختلاط هورمون اکسین به سالیسیلیک اسید و فواصل آبیاری بر تثبیت بیولوژیکی نیتروژن و مولفه‌های تولیدی لوبیا چشم بلبلی

محورهای موضوعی : Other related sciences

رضا آلبوکردی ¹ , طیب ساکی نژاد ²

1 -
2 -

تاریخ دریافت : 1396/12/08 تاریخ پذیرش : 1397/02/25 تاریخ انتشار : 1397/03/11

کلید واژه: عملکرد دانه, اکسین, لوبیا چشم بلبلی, نسبت اختلاط, تثبیت بیولوژیکی,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تاثیر نسبت اختلاط هورمون اکسین به سالیسیلیک اسید و فواصل آبیاری بر تثبیت بیولوژیکی نیتروژن و مولفه‌های تولیدی لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار به مرحله اجرا در آمد. تیمار اصلی شامل فواصل آبیاری در 3 سطح ( 5، 9 و 13 روز یک بار) و تیمار فرعی شامل 3 سطح مقادیر مختلف نسبت اختلاط هورمون اکسین (پی پی ام) به سالیسیلیک اسید (میلی‌گرم بر گرم) بصورت (صفر، و ) می‌باشد. نتایج نشان داد سطوح مختلف فواصل آبیاری و سطوح اختلاط هورمون‌ها از نظر تعداد گره، قطر گره، نیتروژن گره، نیتروژن کل بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار بود. اثر متقابل بین تیمارها از نظر وزن هزار دانه در سطح 5% و در عملکرد دانه در سطح 1% معنی‌دار بود. بیشترین تثبیت بیولوژیکی نیتروژن در فواصل آبیاری 5 روز یکبار با 28/5 درصد و نسبت اختلاط اکسین به سالیسیلیک اسید با 61/4 درصد و کمترین تثبیت بیولوژیکی نیتروژن در فواصل آبیاری 13 روز یکبار با 17/3 درصد و عدم کاربرد اکسین به سالیسیلیک اسید با 76/3 درصد حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به اثر تیمار آبیاری 5 روز یکبار و نسبت اختلاط اکسین به سالیسیلیک اسید با 3895 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری هر 13 روز یکبار و بدون محلول پاشی اکسین به سالیسیلیک اسید با 637 کیلوگرم در هکتار حاصل شده بود.

چکیده انگلیسی:

به منظور بررسی تاثیر نسبت اختلاط هورمون اکسین به سالیسیلیک اسید و فواصل آبیاری بر تثبیت بیولوژیکی نیتروژن و مولفه‌های تولیدی لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار به مرحله اجرا در آمد. تیمار اصلی شامل فواصل آبیاری در 3 سطح ( 5، 9 و 13 روز یک بار) و تیمار فرعی شامل 3 سطح مقادیر مختلف نسبت اختلاط هورمون اکسین (پی پی ام) به سالیسیلیک اسید (میلی‌گرم بر گرم) بصورت (صفر،    و  ) می‌باشد. نتایج نشان داد سطوح مختلف فواصل آبیاری و سطوح اختلاط هورمون‌ها از نظر تعداد گره، قطر گره، نیتروژن گره، نیتروژن کل بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار بود. اثر متقابل بین تیمارها از نظر وزن هزار دانه در سطح 5% و در عملکرد دانه در سطح 1% معنی‌دار بود. بیشترین تثبیت بیولوژیکی نیتروژن در فواصل آبیاری 5 روز یکبار با 28/5 درصد و نسبت اختلاط   اکسین به سالیسیلیک اسید با 61/4 درصد و کمترین تثبیت بیولوژیکی نیتروژن در فواصل آبیاری 13 روز یکبار با 17/3 درصد و عدم کاربرد اکسین به سالیسیلیک اسید با 76/3 درصد حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به اثر تیمار آبیاری 5 روز یکبار و نسبت اختلاط   اکسین به سالیسیلیک اسید با 3895 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری هر 13 روز یکبار و بدون محلول پاشی اکسین به سالیسیلیک اسید با 637 کیلوگرم در هکتار حاصل شده بود.           

منابع و مأخذ:

آذرنیا، م.، بیابانی، ع.، قلی زاده، ع.، عیسوند، ح، ر.، و غلامعلی پور علمداری، ا. (1395). بررسی اثر تلقیح میکوریزی و پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات کمی و کیفی عدس. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). شماره 30(3)، ص 828-817.

پور‌یوسف میان دوآب، م.، و اسماعیل زاده، ف. (1395). تأثیر محلول‌پاشی و پرایمینگ بذر با محرک‌های رشد بر عملکرد و میزان روغن دانه کتان. نشریه علمی  پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، جلد دهم، شماره 4(40)، ص 874-857.    

تاجیک خاوه، م.، اله دادی، ا.، دانشیان، ج.، و آرمند پیشه، ا. (1390). بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر گرهزایی و رشد سویا تحت تنش کم آبی بذر. نشریه بوم شناسی کشاورزی، شماره 3( 3). ص 346- 337. 

حسینی، س، م.، و امینی، ز. (1396). اثر دور آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام لوبیا چیتی در استان فارس، پانزدهمین کنگره علوم خاک ایران، اصفهان، انجمن علوم خاک ایران- دانشگاه صنعتی اصفهان.

خسته‌بند، ن.، امیری، ا.، و محمدیان روشن، ن. (1392). تاثیر آبیاری و کود سبز بر کارایی مصرف آب در لوبیا معمولی، اولین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیط زیست و و انجمن حمایت از طبیعت ایران.

خلیلی، ع.، ساکی نژاد، ط.، و بابایی نژاد، ت. (1396). بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ماش تحت تاثیر محلول پاشی کود هیومیک اسید آهن و سالیسیلیک اسید. پژوهشنامه کشاورزی، شماره9(3)، ص121-106.

رضازاده، س. (1390). بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات زراعی، اجزای عملکرد و تثبیت بیولوژیکی ازت در گیاه نخود تحت شرایط تنش خشکی. پایان نامه کارشناسی ارشد. رشته علوم و تکنولوژی بذر. دانشگاه بیرجند.

روستایی، خ.، موحدی دهنوی، م.، خادم، س.، و اولیایی، ح. (1390). اثر نسبت‌های مختلف پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر خواص کمی و کیفی سویا تحت تنش خشکی. مجله به زراعی کشاورزی،  شماره 14 (1)، ص 43-3.

زعفرانچی، ش.،صفاری، م.، صفاری، و.، و محمدی نژاد، ق. (1389). بررسی تاثیر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی، نفتالین استیک اسید و بنزیل آمینو پورین بر عملکرد و برخی صفات چهار ژنوتیپ کنجد. علوم زراعی، شماره 2(3و4)، ص 142-130.  

فرنیا، ا.، نورمحمدی، ق.، و نادری، ا. (1386). تاثیر تنش خشکی بر گره بندی و تثبیت نیتروژن نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم ژاپونیکوم در سویا. یافته های نوین کشاورزی. شماره2(6)، ص147-133.

کوچکی. ع.، و بنایان اول، م. (1386). زراعت حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 236 صفحه.

Bayat, A.A., Sepehri, A., Ahmadvand, G. and Dorri, H.R. (2010). Effect of water deficit stress on yield and yield components of pinto bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes. Iranian Journal of Crop Sciences, 12(1), pp: 42-54 (In Farsi).  

Boyer, J. S. and Mcpherson, H. G. (1998). Physiology water deficit in cereal crops.  Advances in Agronomy, 27, pp: 1-23.

Eisvand, H. R., Tavakkol-Afshari, R., Sharifzadeh, F., Madah Arefi, H. and Hesamzadeh Hejazi, S.M. (2010). Effects of hormonal priming and drought stress on activity and isozyme profiles of antioxidant enzymes in deteriorated seed of tall wheatgrass (Agropyron elongatum Host). Seed Science and Technology, 38, pp:280-297. 

Emam, Y. and  Ranjbar, Gh. (2000). Effect of plant density and drought stress in vegetative growth on yield, traits of yield and water use efficiency in grain corn. Iranian Journal of Crop Science, 2 (3), pp: 510- 562. 

Fariduddin, Q., Hayat, S. and Ahmad, A. (2003). Salicylic acid influences net photosynthetic rates carboxylation efficiency, nitrate reeducates activity, and seed yield in Brassica Juncea Photosynthetica. Agronomy,41(2), pp: 281-284.

Farooq, M., Wahid, A., Kobayashi, N., Fujita, D.  and Basra, S.M.A. (2009). Plant drought stress, effects, mechanisms and management. Agronomy for Sustainable Development, 29, pp: 185–212.

Ghorbani Javid, M., Sorooshzadeh, A., Modarres Sanavy, S. A. M., Allahdadi, I. and Moradi, F. (2011). Effects of the exogenous application of auxin and cytokinin on carbohydrate accumulation in grains of rice under salt stress. Plant Growth Regulation, 65, pp: 305-313.

Hansen, H. and Grossmann, K. (2000). Auxin-induced ethylene triggers abscisic acid biosynthesis and growth inhibition. Plant Physiology, 124, pp: 1437-1448.

Hashemi Dezfuli, A., Kocheki, A. and Banaian Aval, M. (1999). Increasing Crop Yield. Mashhad University Press, 284 p. (In Farsi with English Summary).

Jalota, S.K., Sood, A. and Harman, W.L., (2006). Assessing the response of chickpea (Cicer arietinum L.) yield to irrigation water on two soils in Punjab (India): A simulation analysis using the CROPMAN model. Agricultural Water Management, 79, pp:312-320. 

Jounoobi, P. and J. Daneshian. (2006). Effects of phosphorus application on growth and agronomic characteristics of soybean under drought stress condition. Agriculture Research, 1, pp:16-31.  

Kalamian, S., Modarres Sonavy, S. A. M. and Sepehri, A. (2005). Effect of water deficit stress on reproductive and vegetative growth in commercial and leafy hybrids of corn. Agricultural Research, Water, Soil and Plant in Agriculture. 5, pp: 38- 53.

Kawai, M. and Uchimiga, H. (2000). Coleoptile senescence in rice (Oryza sativa L.). Annals of Botany, 86, pp:405–14.

  

Mahdy, H. and El-RheemKh, M. (2015). Effect of Indole Acetic Acid on Growth, Yield, Nutrients Content and Some Physiological Compositions of Bean under Different Rates of Compost. Journal of Agriculture and Food Technology, 5(5), pp:5-9.

Mardfar, H. (2006). The effects of water restriction on growth, yield and grain filling in three varieties of beans. MSc dissertation, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran.

Mendham, N. J. and Salisbury, P. A. (1995). Physiology. Crop development. Growth and yield in: D.S. Kimber and D. I. Mcgreagor, Eds., Bmssica Oilseeds, Centre for Agricultural Bioscience International, Wallingford, 1995, pp. 11-64.

Mervat, Sh. S., Mona, G.D., Bakry, B.A.  and  El-Karamany, M.F. (2013). Synergistic effect of indole acetic acid and kinetin on performance, some biochemical constituents and yield of faba bean plant grown under newly reclaimed sandy soil. World Journal of Agricultural Sciences, 9(4), pp: 335-344.  

Mohtashami, M,. Naderi, A., Ghanbari, A. A,. Alavifazel, M. and Lak, S. (2016). Effect of Seed Pre-treatment with growth regulators on seed yield and yield componenents of common beans. Turkish journal of field crops, 21(2),  pp:313-317.

Pessarakli, M. (2001). Handbook of Plant and Crop Physiology. Second Edition, Marcel Dekker Inc., New York, 997. 

Sadak,   M., Dawood, M. Bakry, B. A.  and  El-Karamany, M. F. (2013). Synergistic Effect of Indole Acetic Acid and Kinetin on Performance, Some Biochemical Constituents and Yield of Faba Bean Plant Grown under Newly Reclaimed Sandy Soil. World Journal of Agricultural Sciences, 9 (4), pp: 335-344.

Sadeghipour, O. and Aghaei, P. (2012). Response of common bean to exogenous application of salicylic asid under water stress conditions. Environmental Biology, 6, pp: 1160-1168.

Senaranta, T., Ouchell, D., Bunn, E. and Dixon, K. (2000). Acetyl salicylic acid (aspirin) and salicylic acid induce multiple stress tolerance in bean and tomato plants.plant Growth Regulator, 30, pp: 157-161.

Shakirova, F. M. and Bezrukova, M. V. (1997). Induction of wheat resistance against environmental salinization by salicylic acid. Biology Bulletin, 24, pp:109–112.

Singh, G. (1980). Effect of growth regulators on podding and yield of mung bean (Vigna radiate L. Wilczek) . Indian.J. plant physiol, 23, pp:366- 370.

Sprent, J. I. (1976). Nitrogen fixation by legumes subjected to water and light stresses. In Nutman, P.S (ED). Symbiotic Nitrogen Fixation in plants. Cambridge university press, London pp: 405-420.    

Walker, M. A. and Dumbroff, B. (1981). Effect of Salt Stress on Abscisic and Cytokinin Levels,  Zeitschrift für Pflanzen Physiologie, 101, p. 661.

Yang, J., Zhang, J., Wang, Z. and Zhu, Q. (2003). Hormones in the grains in relation to sink strength and postanthesis development of spikelets in rice. Plant Growth Regulation, 41, pp: 185-195.  

Yazdanpanah, S., Abasi, F. and Baghzadeh, A. (2010). Effect of salicylic acid and ascorbic acid on proline, sugar and protein content in Satureja hortensis L.  under aridity stress. Proceeding of the First National Conference of Environmental Stress in Agricultural Science 28-29 Juan 2010. The University of Birjand. (In Persian)

Zarei, I., Mohammadi, G., Sohrabi, Y., Kahrizi, D., Khah, E.M. and Yari, K., (2011). Effect of different hydropriming times on the quantitative and qualitative characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.). African Journal of Biotechnology, 10, pp:14844-14850.