نقش رسانه‌های جمعی در گسترش فرهنگ حجاب و عفاف زنان
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
مهرداد متانی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر، گروه مدیریت، قائم شهر، ایران.)
کلید واژه: زنان, حجاب, رسانه های جمعی, فرهنگ, عفاف,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش بررسی نقش رسانه‌های جمعی در گسترش فرهنگ حجاب و عفاف زنان بود. جامعه آماری پژوهش شامل، اعضاء هیأت علمی، دانشجویان و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر است، تعداد آزمودنی ها681 نفر از جامعه مذکور بود (370 نفر دانشجو، 175 نفر هیات علمی و 136 نفر کارمند)، که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. طرح پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته است. روایی ابزار سنجش از نوع صوری محتوایی انجام شد ، پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 84% به دست آمد. برای آزمون فرضیه‌ها از تی تک نمونه‌ای و تحلیل عاملی تاییدیبا استفاده از نرم افزارآماریSPSS16 مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که رسانه‌های جمعی می‌توانند از طریق اطلاع رسانی و آموزشهای سازنده، ترویج مدلها و الگوهای مناسب پوشش، ارزش نهادن به مسئله حجاب، همگن سازی و جریان سازی افکار عمومی، جامعه پذیری وفرهنگ پذیری، در گسترش فرهنگ حجاب و عفاف زنان موثر واقع شوند.
This study aimed to investigate the role of the mass media in promoting the culture of hijab and chastity among women. The statistical population of the study included faculty members, students, and employees at Azad University of Qaemshahr. A total of 681 subjects (370 students, 175 faculty members, and 136 employees) were selected using stratified random sampling. This study was practical in terms of objective and a descriptive survey in terms of nature and methodology. The study Data collection tools included a researcher-developed questionnaire. Face validity and content validity of the measurement tool were ensured, and the reliability of the questionnaire was reported to be 84% using Cronbach’s alpha. To test the hypotheses of the study, one-sample t-test and confirmatory factor analysis (CFA) were carried out using SPSS 16. The results showed that the mass media can be effective in promoting the culture of hijab and chastity by transmission and provision of constructive information and training, promotion of appropriate fashion styles for women’s clothing, honoring the value of hijab, homogenization of public opinion and creation of an atmosphere, socialization, and acculturation.
- آذری، غلامرضا. (1390). مخاطب$شناسی رادیو، تهران: اداره کل آموزش دانشگاه صدا و سیما.
- پیشوایی، فریده، رضایی، مریم. (1386). حجاب و عفاف در سیما: آسیب$ها و راهکارها. قم: مرکز پژوهش$های اسلامی صدا و سیما.
- حسنی فر، عبدالرحمن، ابوالحسنی، الهه. (1390). بررسی نقش تلویزیون در حوزه نقد و شیوه مناظره، مجله رسانه و فرهنگ، پاییز و زمستان، شماره 2: 21- 48.
- خالد، امیررستگار، محمدی، میثم، نقی$پور، سحر. (1393). کنش$های اجتماعی زنان و دختران نسبت به حجاب و رابطه آن با مصرف اینترنت و ماهواره، مطالعات راهبردی زنان، سال چهاردهم، شماره 56.
- خدادادی، جواد، احمدی، خدابخش. (1394). نقش عوامل فرهنگی و رسانه$ای در پیشگیری حجاب زنان: مطالعه$ای ملی، فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، سال دهم، شماره 33.
- خراسانی، احمد. (1386). سنجش نگرش جوانان بیینده ماهواره شهر تهران درباره نقش ماهواره در مدگرایی و تغییر رفتار اجتماعی، پایان$نامه کارشناسی ارشد ارتباطات، تهران: دانشکده صدا و سیما.
- خوانچه سپهر، شیرزاد، ناصری، عرفان. (1389). نقش باز نمایی رسانه ای الگوهای مصرف در شکل گیری نگرش ها و رفتارهای مصرفی مخاطبان، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال هفدهم، شماره 1،پیاپی 61: 119-147.
- خوشخویی، منصور، یوسف$زاده، محمدرضا، آذرگون، پریسا. (1392). بررسی رابطه میزان استفاده از رسانه$های ارتباطی و گرایش دانشجویان دختر دانشگاه بوعلی$سینا به حجاب، فصلنامه علمی- پژوهشی دین و ارتباطات، سال بیستم، شماره اول، پیاپی 43: 65-43.
- دهقان، علیرضا، غفاری، غلامرضا. (1384). تبیین مشارکت اجتماعی- فرهنگی دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران، مجله جامعه شناسی ایران، دوره ششم:67-98.
- زین$آبادی، مرتضی. (1386). جامعه$پذیری حجاب. مجله کتاب زنان، شماره 38: 218-180.
- زروندی، نفیسه. (1386). بررسی تطبیقی حجاب در اقوام و ادیان الهی، فصلنامه مطالعات فرهنگی دفاعی زنان، دوره3، شماره 10 و 11.
- سلطانی رنانی، مهدی. (1383). حجاب و امنیت اجتماعی، مجله درسهایی از مکتب اسلام، شماره 583: 62-68.
- شارع$پور، محمود، تقوی، سیده زینب و محمدی، مهدی. (1391). تحلیل جامعه$شناختی عوامل موثر بر گرایش به حجاب، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره 5، شماره 3.
- محبوبی منش، حسین. (1386). تحلیل اجتماعی مساله حجاب. مجله کتاب زنان. شماره 38: 134-88.
- مطهری، مرتضی. (1382). مسئله حجاب، تهران: انتشارات صدرا.
- معتمدنژاد، کاظم. (1385). وسایل ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- مکارم شیرازی، ناصر. (1381). اخلاق در قرآن. چاپ دوم، قم: مدرسه امام علی ابن ابیطالب.
- مولایی، جابر، یوسف$وند، شهلا. (1393). بررسی جامعه$شناختی عوامل موثر در گرایش به حجاب مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور شهر آبدانان، فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، سال پنجم، شماره سوم.
- مهدی$زاده، حسین. (1381). حجاب$شناسی؛ چالش$ها و کاوش$های جدید. قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه.
- وبستر، فرانک. (2002). نظریه$های جامعه اطلاعاتی، ترجمه اسماعیل قدیمی. (1383). تهران: آگه، چاپ دوم.
- هوور، استوارت ام. ولاند بای، نات. (1993). رسانه، دین و فرهنگ، ترجمه مسعود آریایی نیا. (1381). تهران: سروش.
- Carlsson, U. Tayie, Samg. Jacquinot- Delaunay, Genevieve. (2008). Empowerment through education: an intercultural dialogue, Sweden: Gotenberg university.
- Deraye, M. (2010). Depiction of woman in Iranian cinema, 1970 s to present. women s studies informational forum 33. 151-158.
- Lull, J. (ed). (1988). world families watch television, Newburg park, CA: Stage.
- Ruby, T. F. (2006). Listening to the voice of Hejab, womens studies international forum 29: 54-66.
_||_