تاثیر واحد‌های ژئومورفولوژیکی و ویژگی‌های آن بر عیار اقتصادی محصول بادام درختی(نمونه موردی: منطقه بهارستان سبزوار)

محورهای موضوعی : مقالات تحلیلی جغرافیایی و محيطي

ابراهیم تقوی مقدم ¹ (دکترای ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیط دانشکده جغرافیا و علوم محیطی دانشگاه حکیم سبزواری. سبزوار. ایران)
محمد علی زنگنه اسدی ² (دانشیار گروه ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا و علوم محیطی دانشگاه حکیم سبزواری.سبزوار. ایران)
ابراهیم امیری ³ (استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان بجنورد، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/11/22 تاریخ پذیرش : 1400/11/22 تاریخ انتشار : 1400/11/01

کلید واژه: بادام, بهارستان, واحد های ژئومورفولوژیکی, عیار اقتصادی,

چکیده مقاله :

منطقه بهارستان سبزوار در دامنه جنوبی ارتفاعات کوه میش سبزوار واقع شده و از کانون های تولید بادام و انگور درشهرستان سبزوار است. عدم اطلاع از وضعیت ژئومورفولوژیکی واحد های این منطقه و تاثیر آن در بهره وری محصولات باغی می تواند باعث فرسایش خاک، کاهش تولید وتبعات جبران ناپذیر اقتصادی و اجتماعی در این ناحیه را موجب گردد. این پژوهش از نوع تجربی و آزمایشگاهی با هدف ارزیابی رابطه لندفرم های ژئومورفولوژیکی با عیار اقتصادی مغز بادام انجام شد. در این تحقیق ابتدا Geodatabase اطلاعاتی تحقیق با استفاده نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و مدل رقومی ارتفاعی(DEM) از منطقه در نرم افزار Arc MAP نسخه 5/10 ساخته و منطقه مورد مطالعه تعیین و نقشه زمین شناسی و لندفرم های منطقه تولید شد سپس با استفاده از دستگاه موقعیت یاب (GPS) در هر لندفرم نمونه هایی تعیین و طی بازدید از منطقه از محصول بادام و نوع خاک منطقه نمونه برداری شد و با انتقال به آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. طبق یافته های تحقیق نمونه های4، 2 و 10بالاترین عیار اقتصادی را دارند که منطبق بر نواحی با بافت لومی و سیلت- لومی هستند این نمونه در قسمت های حاصلخیز کوه های کم ارتفاع جنوبی منطقه و در پایین دست مخروطه افکنه های منطقه قرار دارند جایی که خاک تکامل یافته با بافت مناسب و هوادهی عالی و دسترسی به آب مورد نیاز فراهم است در مقابل اندازه بادام در نواحی بالادست مخروطه افکنه ها به خصوص حوالی روستا های گرزگ و خوشمردان، ریزتر و دارای پوست زرد تر نسبت به مناطق پایین دست می باشند. لذا پیشنهاد می شود هر گونه عملیات کشت و توسعه بادام در مناطق پایین دست مخروطه افکنه های منطقه صورت گرفته و با توجه به کمبود آب از روش های سنتی ومدرن آبرسانی و آبیاری استفاده شود. همچنین ازگونه های اصلاح شده و پر بازده برای افزایش راندمان بهره برده و برای جلوگیری از سرمازدگی ارقام با گل دهی دیرس و یا تغییر هورمون داده شده کشت شود.