بررسی شاخص‌های زیستی شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی، Tuta absoluta Meyrick، روی بوته‌های گوجه‌فرنگی تیمار شده با عناصر غذایی کلسیم و سیلیسیم در شرایط گلخانه‌ای

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

اکبر قاسمی کهریزه ¹ , سعید خوانچه زر ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه گیاه پزشکی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

تاریخ دریافت : 1397/09/17 تاریخ پذیرش : 1398/11/11 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: plant resistance, مقاومت گیاهی, Keywords: Plant nutrition, tomato leaf miner, واژه‌های کلیدی: تغذیه گیاهی, مینوز گوجه فرنگی,

چکیده مقاله :

استفاده بی‌رویه از آفت کش های شیمیایی در دهه های اخیر موجب بروز مشکلاتی در رابطه با محیط زیست، سلامتی انسان، موجودات غیرهدف، آلودگی آب و افزایش مقاومت حشرات شده است. از این رو می‌توان از راهبردهای مختلفی از قبیل استفاده از تغذیه عناصر غذایی جهت مقاومت به آفات استفاده کرد. در تحقیق حاضر شاخص های زیستی شب پره مینوز گوجه فرنگی، Tuta absoluta Meyrick (Lepidoptera: Ghelechiidae)، بر روی بوته های گوجه فرنگی رقم فلات تیمار شده با عناصر غذایی کلسیم، سیلیسیم و مخلوط کلسیم+سیلیسیم در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که در مورد تمامی صفات مورد بررسی به غیر از طول دوره پیش شفیرگی اختلاف بین تیمارها معنی دار بود (05/0˂P). مقایسه میانگین ها نشان داد که کمترین تراکم لارو، شفیره و حشره کامل بر روی تیمار توام کلسیم+سیلیسیم به ترتیب با میانگین 41/0±00/17، 41/0±00/16 و 29/0±50/11 عدد بر بوته مشاهده گردید در حالی که بیشترین تراکم لارو، شفیره و حشره کامل بر روی تیمار شاهد به ترتیب با میانگین 41/0±00/21، 48/0±25/20 و 92/0±00/20 عدد بر بوته مشاهده شد. کمترین و بیشترین طول دوره لاروی به ترتیب بر روی تیمارهای توام کلسیم+سیلیسیم و شاهد با میانگین 29/0±50/13 و 58/0±00/21 روز مشاهده گردید. همچنین کمترین و بیشترین طول دوره شفیرگی به ترتیب بر روی تیمارهای توام کلسیم+سیلسیم و شاهد با میانگین 48/0±75/9 و 63/0±75/12 روز و کمترین و بیشترین طول عمر حشرات کامل به ترتیب بر روی تیمارهای توام کلسیم+سیلسیم و شاهد با میانگین 91/0±00/19 و 82/0±00/38 روز مشاهده شد. کمترین وزن لاروی و شفیرگی بر روی تیمار توام کلسیم+سیلسیم به ترتیب با میانگین 58/0±00/8 و 64/0±50/6 میلی گرم و بیشترین وزن لاروی و شفیرگی بر روی تیمار شاهد به ترتیب با میانگین 85/0±25/23 و 47/1±00/22 میلی گرم مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده محلول‌پاشی کلسیم و سیلیسیم می‌تواند باعث مهار زیستی شب پره مینوز گوجه‌فرنگی و کاهش خسارت آن گردد.

چکیده انگلیسی:

Excessive use of chemical pesticides in recent decades has caused problems in relation to the environment, human health, non-target organisms, water pollution and increased resistance of insects. Therefore, various strategies can be used, such as the use of nutrition for resistance to pests. In this research, the biological indices of tomato leaf miner, Tuta absoluta Meyrick (Lepidoptera: Ghelechiidae), was investigated on tomato plants (Falat cultivar) treated with nutrients calcium, silicon and mixture of calcium+silicon in greenhouse conditions. Significant differences were observed between treatments for all studied traits except pre-pupal period (P˂0.05). Means comparison revealed that the lowest density of larvae, pupae and adults was observed on mixture treatment calcium+silicon with means values of 17.00±0.41, 16.00±0.41 and 11.50±0.29 number per plant, respectively while the greatest density of larvae, pupae and adults was observed on control with means values of 21.00±0.41, 20.25±0.48 and 20.00±0.92 number per plant, respectively. The lowest and greatest larvae periods was observed on mixture treatment calcium+silicon and control with means values of 13.25±0.29 and 21.00±0.58 days, respectively, also, the lowest and greatest pupae periods was observed on mixture treatment calcium+silicon and control with means values of 9.75±0.48 and 12.75±0.63 days, respectively. The lowest and greatest longevity of adults was observed on mixture treatment calcium+silicon and control with means values of 19.00±0.91 and 38.00±0.82 days, respectively. The lowest larvae and pupae weights was observed on mixture treatment calcium+silicon with means values of 8.00±0.58 and 6.50±0.64 mg, respectively. The greatest larvae and pupae weights was observed on control with means values of 23.25±0.85 and 22.00±0.82 mg, respectively. The results showed that calcium and silicon foliar application can be caused biological control of tomato leaf miner and can be reduced its injury.