بررسی اثر اسانس هجده گیاه دارویی بر شاخص های تغذیه ای لارو شب پره هندی (Plodia interpunctella Hubner (Lep., Pyralidae

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

زهرا رفیعی کرهرودی ¹ (گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک)
سعید محرمی پور ² (گروه حشره شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران)
حسین فرازمند ³ (موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران)
جواد کریم زاده اصفهانی ⁴ (مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان)

تاریخ دریافت : 1388/06/14 تاریخ پذیرش : 1388/09/23 تاریخ انتشار : 1388/09/30

کلید واژه: Essential Oil, اسانس, شب پره هندی, شاخص های تغذیه ای, plodia interpunctella, nutritional indices,

چکیده مقاله :

اسانس های گیاهی به عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی قلمداد می شوند. شب پره هندی Plodia interpunctella Hubner یکی از آفات مهم محصولات انباری است. در این تحقیق اثر اسانس 18 گیاه دارویی بر شاخص های تغذیه ای لارو 15 روزه این آفت بررسی شد. شاخص های نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ مصرف نسبی، کارآیی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضد تغذیه ای اسانس در مدت سه روز تعیین شدند. در این آزمایش ها هر تیمار شامل 20 میکرولیتر از محلول های 3، 12 و 24 پی پی ام روی یک گرم غذا بود. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد اسانس ها بر شاخص های رشد نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده نسبت به شاهد اثر معنی داری نداشتند. نرخ مصرف نسبی در همه اسانس ها به جز آویشن برگ باریک (Ziziphora clinopodioides Lam.) به طور معنی داری کاهش یافت. در مورد هر چهار شاخص با افزایش غلظت اسانس اثر معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان می دهد که کاهش نرخ مصرف نسبی در تیمارها به دلیل وجود بازدارندگی تغذیه ایجاد شده توسط اسانس ها می باشد. بازدارندگی تغذیه در همه اسانس ها مثبت بود و آویشن برگ باریک کمترین میزان بازدارندگی تغذیه را داشت. بیشترین میزان بازدارندگی تغذیه در گیاهان نعنا فلفلی (Mentha piperata L)، دارچین (Cinnamomum zelanicum Bl.)، گل آروونه (Salvia multicaulis Vahl.)، بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، بومادران گل سفید (Achillea millefolium L.) و زیره (Carum carvi L.) مشاهده شد. این اسانس ها در غلظت های بسیار پایین یعنی 06/0، 24/0 و 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم غذا اثر بازدارندگی تغذیه را نشان دادند که بیانگر کارآیی بسیار بالای این ترکیبات در کنترل شب پره هندی می باشد

چکیده انگلیسی:

Essential oils are suitable components as alternate for chemical pesticides. Indian meal moth Plodia interpunctella Hubner is one of the most important stored product pests. In this research, effects of essential oils of 18 medicinal plants were studied on nutritional indices of 15 days-old larvae of this pest. Nutritional indices determined in this study were Relative Growth Rate (RGR), Relative Consumption Rate (RCR), Efficacy of Conversion of Ingested Food (ECI) and Feeding Deterrence Index (FDI). In this study, 20 µl from 3, 12 and 24 ppm of the oil solution was mixed with one gram of the food. The experiment was conducted using a completely randomized design in a factorial experiment with three replications. The results showed that essential oils had not any significant effect compare with control on RGR and ECI. The index of RCR was significantly decreased except in Ziziphora clinopodioides Lam. Decreasing RCR in treatments might be due to feeding deterrency of the essential oils. FDI was positive in all treatment except in              Z. clinopodioides with the least FDI. Nutritional indices were significantly not affectd by increasing concentration. The highest deterrency was observed by Mentha piperata L., Cinnamomum zelanicum Bl., Salvia multicaulis Vahl., Melissa officinalis L., Achillea millefolium L. As these essential oils at low concentration of 0.06, 0.24 and 0.5 µg/kg caused the high deterrency, therefore these essential oils could be applicable on the management of Indian meal moth in storage.