تاثیر آفت‌کش‌های کلرپایریفوس و آبامکتین بر زنده‏مانی و باروری حشرات کامل کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri Mulsant

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

وحیده مصطفی لو ¹ , علی افشاری ² , محسن یزدانیان ³ , محمدحسن سرایلو ⁴

1 - گروه حشره شناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تاریخ دریافت : 1390/11/05 تاریخ پذیرش : 1391/08/12 تاریخ انتشار : 1392/06/01

کلید واژه: آبامکتین, Abamectin, Chlorpyrifos, اثرات زیرکشنده, شپشک‏های آردآلود, کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri, کلرپایریفوس, Sublethal effects, mealybugs, Cryptolaemus montrouzieri,

چکیده مقاله :

کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri Mulsant مهم‌ترین شکارگر شپشک های آردآلود در باغ های مرکبات شمال ایران به شمار می رود. در این پژوهش، تاثیرات دزهای کشنده و زیرکشنده تیمار های کلرپایریفوس+روغن، آبامکتین و کلرپایریفوس+ آبامکتین+روغن بر حشرات کامل این کفشدوزک در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. تاثیر هر کدام از این آفت کش ها در مقادیر 25، 50 و 100 درصد دز توصیه شده در باغ های مرکبات، یعنی غلظت های 500، 1000 و 2000 پی پی ام برای کلرپایریفوس و 50، 100 و 200 پی پی ام برای آبامکتین به همراه یک درصد روغن و به سه روش تماس موضعی، قرار گرفتن در معرض باقی مانده های سمی و تغذیه از طعمه های سم پاشی شده، روی کفشدوزک های ماده‌ هفت روزه بررسی شد و 24، 48 و 72 ساعت بعد، درصد زنده مانی، میانگین روزانه تخم گذاری و درصد تفریخ تخم‌های گذاشته شده‌ اندازه‌ گیری گردیدند. نتایج نشان داد که مخلوط کلرپایریفوس+آبامکتین+روغن در هر سه روش در معرض قرارگیری و کلرپایریفوس+روغن فقط در روش تماس موضعی، درصد زنده مانی کفشدوزک را تحت تاثیر قرار دادند، در حالی که آبامکتین در هیچ کدام از روش ها بر درصد زنده مانی کفشدوزک تاثیر سوء نداشت. در میان تمام تیمارها، تماس موضعی با مخلوط کلرپایریفوس 2000 پی پی ام+آبامکتین 200 پی پی ام+روغن با ایجاد 16 درصد مرگ و میر، بیش ترین تاثیر منفی را بر زنده مانی کفشدوزک بر جای گذاشت. بر خلاف درصد زنده مانی، میانگین روزانه تخم گذاری و درصد تفریخ تخم ها تا 72 ساعت پس از آغاز تیمارها در هر سه روش در معرض قرارگیری و در هر سه تیمار، کاهش چشم گیری یافتند. کم ترین میانگین روزانه تخم گذاری (2/8 عدد تخم به ازای هر کفشدوزک ماده) 24 ساعت پس از تغذیه از شپشک های سم اشی شده با مخلوط کلرپایریفوس 2000+آبامکتین 200 پی پی ام+روغن و کم ترین درصد تفریخ تخم ها (9/57 درصد) 24 ساعت پس از تماس موضعی با همین تیمار مشاهده گردید. به طور کلی، دزهای مزرعه ای کلرپایریفوس و مخلوط آن با آبامکتین و روغن موجب کاهش معنی دار زنده مانی و باروری کفشدوزک کریپتولموس شدند، بنابراین برای افزایش سازگاری کاربرد این آفت کش ها با فعالیت کفشدوزک در باغات مرکبات شمال کشور، انتخاب دز و زمان پاشش مناسب برای آن ها ضروری می باشد.

چکیده انگلیسی:

Cryptolaemus montrouzieri Mulsant is the most important predator of the mealybugs in citrus orchards of northern Iran. In this study, the lethal and sublethal effects of different doses of chlorpyrifos+oil, abamectin, and chlorpyrifos+abamectin+oil on the adult ladybeetles were investigated under laboratory conditions. Each pesticide was applied at 25, 50 and 100% recommended field application rates (i.e. chlorpyrifos at 500, 1000 and 2000 ppm and abamectin at 50, 100 and 200 ppm concentrations) with 1% oil on 7-day old female ladybirds through three exposure methods, including topical direct contact, residual contact and feeding on sprayed preys. 24, 48, and 72 hours after treatment the parameters such as survival rate, mean of daily oviposition, and hatching percent of the eggs were measured. The results showed that chlorpyrifos+abamectin+ oil affected the survival rates through all three exposure methods, whereas chlorpyrifos effect on the survival rate was only observed in topical contact, and abamectin had no adverse effect on the adult survival. Among all treatments, chlorpyrifos 2000+abamectin 200 ppm had the highest adverse effect on female ladybird survival (with 16 percent mortality). In contrast to survival rate, mean daily oviposition, and egg hatching percent were significantly reduced in all three treatments and exposure methods, and this reduction continued until 72 hours after exposure. The lowest mean of daily oviposition (8.2 eggs per female) was observed 24 hours after feeding on preys treated with chlorpyrifos 2000 ppm+ abamectin 200 ppm+oil, and the lowest egg hatching rate (57.9 percent) was recorded 24 hours after topical contact with the same treatment. In conclusion, using field rates of chlorpyrifos and chlorpyrifos+abamectin with oil adversely affect survival and fecundity of the ladybird. So, it is necessary to use of pesticide in suitable time and spraying to increase compatibility between pesticide application and ladybird activity, in citrus orchards.