بررسی فون زنجرک های گروه (Fulgoromorpha (Hem., Auchenorrhyncha دراقلیم‌ های مختلف منطقه گرگان

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

مرضیه لشکری ¹ , قدیر نوری قنبلانی ² , فریبا مظفریان ³ , خلیل قربانی ⁴ , علی اصغر فتحی ⁵

1 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
2 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
3 - بخش تحقیقات رده بندی حشرات، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، تهران
4 - گروه آبیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
5 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

تاریخ دریافت : 1388/04/30 تاریخ پذیرش : 1388/06/15 تاریخ انتشار : 1388/06/15

کلید واژه: GIS, climate, گرگان, اقلیم, فون, fauna, Fulgoromorpha, زنجرک, Gorgan, new record,

چکیده مقاله :

زنجرک ‌های گروه Fulgoromorpha، حشراتی پلی فاژ هستند که از آوندهای آبکش موجود در ریشه، طوقه و ساقه ‌گیاهان علفی و گاهی آوند آبکش برگ‌های گیاهان چوبی تغذیه می‌کنند و در جمعیت های بالا می توانند خسارت ‌های فراوان و جدی به محصولات کشاورزی وارد ‌نمایند. منطقه‌ گرگان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص، از اقلیم‌های متنوعی شامل شش نوع اقلیم آب و هوایی خشک، نیمه‌خشک، مدیترانه‌ای، نیمه‌ مرطوب، مرطوب و بسیار مرطوب برخوردار می باشد. در این تحقیق برای بررسی پراکندگی فون این زنجرک‌ها در اقلیم‌های مختلف گرگان، طی سال‌های 1387 و 1388 در ماه های مختلف سال، اقدام به نمونه برداری شد. به همین منظور 17 محل که در برگیرنده شرایط مختلف اقلیمی می‌باشد انتخاب گردید. در مجموع از چهار خانواده‌ Cixiidae Delphacidae, Issidae, Tettigometridae¸ جمع آوری شده در این منطقه، 12 جنس و 14 گونه زیر تشخیص داده شد: Hyalesthes obsoletus, Thachycixius sp., Oliarus fulvus, Asirica clavicrnis, Laodelphax striatellus, Toya propinqua, Sogatella frucifera, Sogatella vibix, Kelisia praecox, Javesell sp., Mycteodus krameri, Tettigometra costulata, Tettigometra virescens, Muirodelphax aubei جنس‌ها و گونه‌های زیربرای اولین بار از استان گلستان گزارش می‌شود: Oliarus fulvus, Mycteodus krameri, Javesell sp., Kelisia praecox, Sogatella vibix, Sogatella frucifera, Tettigometra costulata, Muirodelphax aubei, Thachycixius sp. با توجه به منابع موجود، گونه Sogatella fruciferaرکورد جدیدی برای فون حشرات ایران محسوب می‌گردد. با استفاده از نرم افزار Arc GIS نقشه پراکنش اقلیمی گونه‌ها نیز ترسیم گردید.

چکیده انگلیسی:

Planthoppers of Infraorder Fulgoromorpha are polyphagous insects that feed on the phloem of roots, torque and stems of herbaceous and sometimes phloem of leaves of woody plants. Many of these planthoppers can seriously damage crops in high population. Gorgan region has six various climates: arid, semi arid, Mediterranean, semi humid, humid and very humid. In this research, the distribution of planthoppers was studied in different climatic regions of Gorgan. The specimens were collected from 17 sites with different climatic condition during years 2008 and 2009 in different seasons. The collected specimens were recognized in 4 families Cixiidae, Delphacidae, Issidae, Tettigometridae, 12 genera and 14 species that were: Hyalesthes obsoletus, Thachycixius sp., Oliarus fulvus, Asirica clavicrnis, Laodelphax striatellus, Toya propinqua, Sogatella frucifera, Sogatella vibix, Kelisia praecox, Javesell sp., Mycteodus krameri, Tettigometra costulata, Tettigometra virescens, Muirodelphax aubei.The following genera and species have not been recorded from Golestan province previously and this is the first record of them: Thachycixius sp., Oliarus fulvus, Sogatella frucifera, Sogatella vibix, Kelisia praecox, Javesell sp., Mycteodus krameri, Tettigometra costulata, Muirodelphax aubei. Sogatella frucifera is new record from Iran. The distribution maps of the collected species were delineated by software Arc GIS.