بررسی اثر نوع طعمه گیاهی، شکل و محل نصب تله در بهبود کارایی تله‌های فرمونی سرخرطومی حنایی خرما، Rhynchophorus ferrugineus Oliv.(Col., Dryophthoridae).

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

حسین فرازمنـد ¹ (موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران)
کاظم محمدپور ² (مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی خراسان‌جنوبی)
آرمان آوندفقیه ³ (بخش تحقیقات حشره‌شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور)

تاریخ دریافت : 1389/10/26 تاریخ پذیرش : 1389/12/25 تاریخ انتشار : 1390/03/01

کلید واژه: تله فرمونی, pheromone trap, واژه‌های کلیدی: سرخرطومی حنایی خرما, Rhynchophorus ferrugineus, فرمون تجمعی, طعمه گیاهی, Key words: red palm weevil, aggregation pheromone, plant bait,

چکیده مقاله :

سرخرطومی حنایی خرما، (Col., Dryophthoridae) Rhynchophorus ferrugineus Oliv.، یکی از مهمترین آفات نخیلات در قاره های آسیا، آفریقا و اروپا می باشد که برای اولین بار در سال 1369 در شهرستان سراوان خسارت آن روی درختان خرما گزارش شد. در طی سال های 1386 تا 1387، به منظور بهبود کارایی تله های فرمونی، آزمایش های تله گذاری صحرایی با طعمه های گیاهی مختلف در تله های سطلی با پوشش مختلف و محل نصب متفاوت در نخلستان های شهرستان سراوان انجام شد. نتایج نشان داد که تله های طعمه گذاری شده با فرمون تجمعی و مغز درخت خرما از بیشترین میزان جلب کنندگی برای حشرات نر و ماده سرخرطومی حنایی خرما برخوردار بود. این موضوع نشان دهنده اثر تشدیدکنندگی بالای مغز درخت خرما روی فرمون تجمعی این حشره بود. همچنین تله های فرمونی پوشیده شده با لیف خرما، به طور معنی دار سبب افزایش جلب و شکار حشرات گردند. نتایج آزمایش نصب تله در محل های مختلف نیز نشان داد که نصب تله فرمونی روی درختان مختلف و نیز میله فلزی از نظر جلب و شکار سرخرطومی حنایی خرما تاثیری نداشت، زیرا تله های نصب شده در مکان های متفاوت از میزان جلب کنندگی یکسانی برای حشرات نر و ماده این آفت برخوردار بودند. بنابراین کاربرد بافت آوندی درخت خرما به همراه فرمون و نیز پوشش بدنه تله با الیاف درختان خرما سبب افزایش کارایی تله های فرمونی سرخرطومی حنایی خرما می گردد.

چکیده انگلیسی:

Red palm weevil (RPW), Rhynchophorus ferrugineus Oliv.is one of the most important pests of palms in Asia, North Africa and Europe. At present, it is an internal quarantine pest in Saravan region (Sistan & Balouchistan province, Iran). Several experiments on the effect of the plant baits, shape and place of trap on the attracting and trapping of RPW have been carried out in infested date palm groves in Saravan region, during 2007-2008. The results showed that the traps baited with date palm core and aggregation pheromone significantly attracted more beetles of RPW in comparison with other baits include date fruit, apple fruit and banana stem. This subject clearly showed the high synergistic effect of date palm core on the aggregation pheromone of RPW. Covered traps with date palm stem tissue attracted significantly more number of beetles in comparison to traps without cover. The effect of trap place on the attraction of RPW showed that there was not any significant difference in the mean of catches of RPWby traps that had been placed in different trees and metal beam, Because all treatments were equally attractive to RPW. Application of date palm core with aggregation pheromone and covering trap with date palm stem tissue increased the efficiency of RPW pheromone traps.