ریخت‌شناسی داستان علی‌بابا و چهل دزد بغداد
محورهای موضوعی : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی
کیوان گورک
1
(کارشناس‌ارشد زبان و ادبیّات فارسی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی و پیام‌نور مهاباد)
کلید واژه: Morphology, ساختار افقی قصّه, ساختار عمودی قصّه, ریخت‌شناسی, علی‌بابا و چهل دزد بغداد, prop, horizontal structure, vertical structure, Ali Baba and the Forty Thieves of Baghdad,
چکیده مقاله :
قصه‌های هزارویک‌شب یکی از متون کهن ادبیّات فولکلور جهان است. این کتاب مجموعه‌ای از حکایت‌های گوناگون است که توسط دختری به‌نام شهرزاد برای پادشاهی به‌نام شهریار روایت می‌شود.متأسفانه این اثر جاودانه در ایران بسیار کم مورد کنکاش قرار گرفته است؛ درحالی‌که شهرتی جهانی دارد. در این پژوهش، سعی می‌شود داستان علی‌بابا و چهل دزد بغداد که یکی از قصه‌های مشهور هزارویک‌شب است، به‌شیوة ریخت‌شناسی تحلیل شود؛ در این مسیر،ابتدا آن را به ساختار افقی که نمایانگر دید جزئی‌نگر خواننده است، تجزیه کرده، آنگاه کنشگرهای اصلی داستان را مشخّص کرده و در آخر، داستان را به ساختار عمودی که نمایانگر دید راوی یا دانای کلّ است، تجزیه می‌کنیم؛ به این ترتیب، به کامل‌ترین شیوه، هدف اصلی پژوهش که مطالعة اجزای قصّه است، حاصل می‌شود.
Stories from the Thousand and One Nights (the Arabian Nights) is one of the most ancient texts in the world’s literature. The book is a collection of various stories told by a girl called Shahrzad to a king called Shahryar. Despite its universal popularity, this great work has unfortunately not been researched well in Iran. The present article tries to do a morphological study of one of the famous stories of this collection: Ali Baba and the Forty Thieves of Baghdad. First, the story is horizontally analyzed to present the reader’s view, then the main functions of the story are designated, and finally the story is vertically analyzed to represent the narrator’s view.
_||_
