روزنه هایی برای پژوهش و شناخت ابوذر بوزجانی

محورهای موضوعی : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

سیدعلی کرامتی مقدّم ¹ (دکترای تخصصی ، پردیس شهید بهشتی مشهد، مشهد ،دانشگاه فرهنگیان)
سیده آمنه حسینی جهانگیر ² (دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی ، واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/02/12 تاریخ پذیرش : 1398/02/12 تاریخ انتشار : 1398/02/01

کلید واژه: تصوف, شاعر, ابوذر بوزجانی, کرّ امیّه,

چکیده مقاله :

ابوذر بوزجانی از شاعران و عارفان مشهور قرن چهارم هجری در بوزجان - ناحیهای در حوالیتربت جام کنونی - میزیست. دربارۀ زندگی ، آثار و افکار او اطلاع زیادی در دست نیست جزاین که به صورت پراکنده در برخی از کتابها، نکاتی کوتاه دربارۀ او و چند بیت از اشعارشنقل شده است. سؤال این پژوهش آن است که جایگاه ابوذر بوزجانی در بین مشاهیر ادبفارسی چگونه بوده و در چه زمینههایی شهرت داشته است؟ با وجود این که از ابوذر بوزجانیاثری در دسترس نیست، چگونه میتوان دربارۀ او پژوهشهای کاملتری انجام داد؟ برای یافتنپاسخ این سؤالها ، گفتههای صاحبان تذکرهها و تاریخ ادبیّاتها و پژوهشگران معاصر دربارۀاو ، نقد و بررسی شده است. با تحلیل گفتههای مشترک میتوان دریافت که اگرچه از ابوذربوزجانی آثار خاصی باقی نمانده ، ولی در عصر خود او را به عنوان شاعری بزرگ و تأثیرگذارمیشناختهاند و اشعارش را در محافل و مجالس مختلف ذکر میکردهاند ، ولی بعدها به دلایلنامشخصی این اشعار از بین رفته و جز چند بیت به عربی و فارسی از او باقی نمانده است.نکتۀ دیگر این که او یکی از بزرگان کرّامیّه بوده و بزرگان و حاکمان به دیدارش میرفتهاند وکرامات او را برای دیگران نقل مینمودهاند