بررسی اثرات دگرآسیبی علف هرز مهاجم بروموس (.Bromus japonicus. L) بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه چهار رقم گندم متداول در منطقه سیستان
محورهای موضوعی : بوم شناسی علفهای هرزمحبوبه بصیری 1 , محسن موسوی 2 , آسیه سیاه مرگویی 3
1 - دانشجوی دکترای زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
2 - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
3 - استادیار گروه شناسایی و مبارزه با علفهای هرز، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، سمنان، ایران
کلید واژه: Germination rate, Germination percentage, آللوپاتی, Allelopathy, عصاره آبی, درصد جوانهزنی, سرعت جوانهزنی, Aqueous extract,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره آبی اندام های هوایی علف هرز مهاجم بروموس بر جوانه زنی چهار رقم گندم متداول در منطقه سیستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه زابل در سال 1393 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل غلظت های مختلف عصاره آبی اندام های هوایی (مجموع خوشه، ساقه و برگ) علف هرز بروموس در 4 سطح 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی عصاره به همراه تیمار شاهد (آب مقطر) و چهار رقم گندم (هامون، بولانی، سیستان و کلک افغانی) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره آبی اندام های هوایی بروموس، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر ریشه چه، وزن تر ساقه چه، نسبت وزن تر ریشه چه به ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، طول گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و شاخص بنیه گیاهچه در ارقام مختلف گندم به طور معنی داری کاهش یافت. برازش مدل لجستیک سه پارامتره، رابطه بین سطوح مختلف عصاره آبی و درصد جوانه زنی را به خوبی توجیه نمود. با افزایش غلظت عصاره بروموس، روند جوانه زنی در کلیه ارقام کاهش پیدا کرد، اما رقم هامون نسبت به ارقام دیگر، غلظت های مختلف عصاره علف هرز بروموس را بهتر تحمل کرد. به طوری که این رقم، در غلظت 12/148 برابر عصاره با کاهش 50 درصدی جوانه زنی مواجه شد در حالی که در رقم بولانی، غلظت 93/61 درصد حجمی عصاره بروموس، باعث کاهش جوانه زنی گردید. به‌طور کلی می توان گفت، رقم بولانی نسبت به سایر ارقام مورد بررسی از حساسیت بیشتری به غلظت های مختلف عصاره بروموس برخوردار است.
A study was carried out to investigate the allelopahtic effects of shoot aqueous extract of Bromus (Bromus japonicus L.) on germination characteristics and seedling growth of four common cultivars of Sistan wheat (Treaticum aestivum L.). The layout was conducted as factorial in a completely randomized design with four replications in Biotechnology Research Center (Bio-center), University of Zabol in 2014. The treatments were in four levels (25, 50, 75 and 100%) of shoot aqueous extracts of Bromus plus distilled water as control. The results showed when concentration of shoot aqueous extracts increased, germination percentage, germination rate, root length, stem length, root fresh weight, stem fresh weight, root/stem fresh weight ratio, root/stem length ratio, seedling length, root dry weight, stem dry weight, and seedling vigor index decreased significantly. The functional three-parameter logistic model provided a successful estimation of the relationship between aqueous extract level and germination response of cultivars of wheat. The fitted model showed that by increasing concentrations of shoot aqueous extract of bromus, maximum germination percentage of wheat cultivars was decreased. Hamun wheat cultivar was more tolerant to different concentrations of shoot aqueos extract of bromus than other cultivars. It showed 50% reduction in maximum germination percentage when extract concentration was about 148.2 %. However, in Bulani wheat cultivar 50% reduction was about in 61.93% extract concentration. As conclusion, Bulani wheat cultivar was more susceptible to different concentrations of extract of bromus than other cultivars.
_||_
