اثر طول دوره‌های تداخل و کنترل علف‌هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت به عنوان کشت دوم بعد از کلزا در منطقة مغان

محورهای موضوعی : بوم شناسی علف‌های هرز

صابر عالی ¹ , سعید وزان ² , حسین موسوی نیا ³ , فرید گلزردی ⁴ , بهنام چاربند ⁵

1 - کارشناس ارشد زراعت دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
2 - دانشیار گروه زراعت دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
3 - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
4 - دکترای اکولوژی گیاهان زراعی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران
5 - کارشناس ارشد زراعت دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

تاریخ دریافت : 1391/06/25 تاریخ پذیرش : 1392/09/19 تاریخ انتشار : 1393/06/01

کلید واژه: Control, weed, تداخل, Interference, دوره بحرانی, Critical period, کنترل, علف‌هرز,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر طول دوره های تداخل و کنترل علف هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت به عنوان کشت دوم بعد از کلزا، آزمایشی در سال 1389 در منطقه مغان به اجرا در آمد. نوع طرح بلوک های کامل تصادفی با 14 تیمار و 4 تکرار بود. تیمارها در دو سری به ترتیب تداخل علف های هرز در 10، 20، 30، 40، 50 و 60 روز پس از سبز شدن ذرت و سری دوم، کنترل علف های هرز تا مراحل مذکور و دو تیمار شاهد بدون کنترل و کنترل کامل علف های هرز تا پایان فصل رشد بود. نتایج نشان داد که زمان بحرانی کنترل علف های هرز (شروع دوره بحرانی کنترل علف های هرز)، بر حسب 5 و 10 درصد اُفت عملکرد، به ترتیب 1 و 3 روز پس از سبز شدن ذرت و زمان بحرانی تداخل علف های هرز (پایان دوره بحرانی کنترل علف های هرز) نیز بر حسب 5 و 10 درصد اُفت عملکرد، 67 و 52 روز پس از سبز شدن ذرت بود.

چکیده انگلیسی:

To investigate the effect of the duration of weed interference and Weed control on yield and yield components of corn as a second crop after rapeseed, an experiment was conducted in Moghan during 2010. the type of design was completely randomized block with 14 treatments and 4 replications per treatment. There were two series of treatments in order of weed interference at 10, 20, 30, 40, 50 and 60 days after corn emergence, and the second series, weed control up to the above stages plus weedy check and weed free throughout growing season. The results showed that the beginning of critical period of weed control (CPWC) was based on 5% and 10% accepted yield loss (AYL), from 1 to 3 days after crop emergence, respectively. The end of the CPWC varied from 5% AYL to 10% AYL/was equates to 67 and 52 days after corn emergence.

منابع و مأخذ:

- آقاعلیخانی، م.، ع.م. مدرس ثانوی و ا. بانکه­ساز. 1378. تاثیر تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس بر تجمع ماده خشک و اجزای عملکرد ذرت دانه­ای. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران . موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج. صفحه 379.

2- برجسته، ع. ١٣٨٤. دوره بحرانی کنترل علف­های هرز سیب زمینی در شاهرود. مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف­های هرز ایران. 167 تا 173.

3- جوانبخت حصار، م.  1375. تعیین دوره بحرانی کنترل علف­های هرز سیب­زمینی در منطقه باجگاه شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز. 90 صفحه.

4- چعب، ع.، ق. فتحی، س.ع. سیادت، ا. زند، م.ح. قرینه و ز. عنافجه. 1386. مطالعة اثرات تداخلی جمعیت طبیعی علف‌های هرز بر شاخص­های رشد ذرت دانه­ای در تراکم­های گیاهی مختلف. مجموعه مقالات دومین همایش علوم علف­های هرز ایران (جلد دوم). انجمن علوم علف­های هرز ایران. 9 الی 10 بهمن. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی. 477 تا 482.

5- شریفی، ر. 1383 .بررسی برخی از جنبه­های فیزیولوژیک اثر تراکم و دوره­های مختلف تداخل سورگوم روی ذرت. پایان نامه دکترا دانشگاه تبریز. 138 صفحه.

6- مظاهری، د. 1373. زراعت مخلوط. انتشارات دانشگاه تهران. 262 صفحه.

7- یزدان دوست همدانی، م.ع.، م. رضایی و م.ر. خواجه­پور. 1379. بررسی مبانی مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی عملکرد ذرت از طریق تجزیه علیت. چکیده مقالات ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. 633 تا 634.

8- Begna, S.H., R.H. Hamilton, L.M. Dwyer, D.W. Stewart, D. Cloutier, L. Assemat, K. Foroutan and D.L. Smith. 2001. Weed biomass production response to plant spacing and corn (Zea mays) hybrids differing in canopy architecture. Weed Technol. 15: 647- 653.

9- Bukun, B. 2004. Critical period for weed control in cotton in turkey. Weed Res. 44: 404- 412.

10- Cousens, R., L.G. Firbank, A.M. Mortimer and R.G.R. Smith. 1988. Variability in the relationship between crop yield and weed density for winter wheat and Bromus sterrilis. J. Appl. Ecol. 25: 1033- 1044.

11- Cox, J.W., R.R. Hahn, P.J. Stachowski and J.H. Cherney. 2005. Weed interference and glyphosate timing affect corn forage yield and quality. Agron. J. 97: 847-853.

12- Dominguez, C and D.J. Hume. 1978. Flowering abortion and yield of early maturing soybean at three densities. Agron. J. 70: 801- 805.

13- Fernandez, O.N., O.R. Vignolio and E.C. Requesens. 2002. Competition between corn (Zea mays) and Bermuda grass (Cynodon dactylon) in relation to the crop plant arrangement. Agron. J. 22: 293- 305.

14- Hartzler, B., and B. Pringnits. 2000. Early-season weed competition. Iowa state university. Department of Agronomy. Weed Sci. online.

15- Jvany, J.A. 1984. Quackgrass (Agropyron repens) control in potatoes (Solanum tuberosum) with sethoxydim. Weed Sci. 32: 194- 197.

16- Nelson, D.C and M.C. Thoreson. 1981. Competition between potatoes (Solanum tuberosum) and weeds. Weed Sci. 29: 627- 677.

17- Petroviene, I. 2002. Competition between potato and weeds on Lithuania,s sandy loam soils. Weed Res. 12: 286- 287.

18- Philip, E.N. and A.M. Bradly. 1990. Common cocklebur (Xanthium strumarium) interference in snap bean (Phaseolus vulgaris). Weed Technol. 4: 743- 748.

19- Roush, M.L. and S.R. Radosevich. 1985. Relationship between growth and competitiveness of four annual weed. J. Appl. Ecol. 22: 895- 905.

20- Scholes, C., S.A. Clay and K. Brix–Davis. 1995. Velvetleaf (Abutilon theophrasti) effect on corn (Zea mays L.) growth and yield in south Dakota. Weed Technol: 9:665–668.

21- Spitters, C.J.T. and T. H. Kramer. 1986. Differences between spring wheat cultivars in early growth. Europhilic J. 35: 273- 292.

22- Stephen, S.T., C. Mason, A.R. Maryin, D.A. Mortensen and J.J. Spotanski. 2003. Velvetleaf interference effects on yield and growth of grain sorghum. Agron. J. 95: 1602- 1607.

23- Strahan, R.E., J.L. Grittin, D.B. Reynolds and D.K. Miller. 2000. Interference between Rottboellia cochinchinensis and Zea mays. Weed Sci. 48: 205-211.

24- Tharp, B.E. and J.J. Kells. 2001. Effect of Glufosinate- Resistant corn (Zea mays) population and row spacing on light interception, corn yield and common lambsqarters (Chenipodium album) growth. Weed Technol. 15: 513-418.

25- Thomas, J.B., G.B. Schaalje and M.N. Grant 1994. Height, competition and yield potential in winter wheat. Euphytica 74: 9- 17.

26- Traore, S.S.C. Mason, A.R. Martin, D.A. Mortensen and J.J. Spotanski. 2003. Velvetleaf interference effects on yield and growth of grain sorghum. Agron. J. 95: 1602-1607.

27- Vipawon, A. and C. Anthai. 1995. Effect of plant density on yield quality of sweet corn seeds. Research Reports. Bangkok (Thailand). pp. 41-42.

28- Yakovelev, A.P., N.Y.A. Kurbatskiid and Y.E. Tsikin. 1976. Herbicides and quality of fresh fodder of maize. Herbage Abstracts. 47: 3844.