بررسی جنبه‌های رتوریک و زیبایی‌شناسی شعر فروغ فرخزاد

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

محمد‌رضا قاری ¹ ( )
کامین عالی‌پور ² ( )

تاریخ دریافت : 1393/02/08 تاریخ پذیرش : 1393/04/02 تاریخ انتشار : 1392/07/01

کلید واژه: شعر معاصر, عناصر رتوریک (بلاغی), کارکردهای زبانی,

چکیده مقاله :

در این پژوهش، نگارنده به بررسی عناصر و کارکردهای زبانی شعر فروغ و تأثیر آنها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معنای آن به مخاطب می‌پردازد و نیز به صورت ضمنی مفهوم رتوریک و بلاغی بودن یک اثر ادبی، نیز به مفهوم امروزی آن نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و از طرف دیگر دایرة کارکردهای زبانی در شعر فروغ و تأثیر آنها در القای مفاهیم گوناگون به مخاطب بررسی می‌گردد. نکتة دیگر در این پژوهش بررسی آن کارکردها از سطح واج، تکواژ، واژه، گروه، سطر تا اپیزودها و حتّی یک شعر کامل می‌باشد و این‌که آیا شاعر، این عناصر را به صورت خودانگیخته در شعر خود به کار گرفته است یا جنبة خودآگاهی دارند. در بررسی کارکردهای زبانی تکیه بر کارآمد بودن آن کارکردها و اصل رسایی آنهاست؛ بدین مفهوم که آیا این کارکردها رسالت خود را به عنوان عوامل انتقال و القای معنی به نحو احسن انجام داده‌اند یا خیر.

منابع و مأخذ:

منابع و مآخذ

1ـ احمدی، بابک. حقیقت و زیبایی. تهران: مرکز، 1382.

2ـ اسماعیلی، امیر. جاودانه فروغ. تهران: مرجان، 1378.

3ـ ترابی، ضیاء‌الدین. فروغی دیگر. تهران: نشر مینا، 1375.

4ـ حقوقی، محمّد. شعر زمان ما (4). تهران: نگاه، 1381.

5ـ حیدری، غلام. فروغ فرخزاد و سینما. تهران: علم، 1377.

6ـ روشنی، رضا. من فروغ، نگار و نیما (نگیما). تهران: 1383.

7ـ ریما مکاریک، ایرنا. دانش‌نامة نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر، محمّد نبوی. تهران: آگاه، 1383.

8ـ سیّدحسینی، رضا. مکتب‌های ادبی. ج1 و 2، تهران: نگاه، 1376.

9ـ شاملو، احمد. مجموعه آثار (دفتر اول). تهران: انتشارات نگاه، چاپ پنجم، 1383.

10ـ شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا. ادوار شعر فارسی. تهران: سخن، 1380.

11ـ شمیسا، سیروس. بیان و معانی. تهران: فردوس، 1374.

12ـ شمیسا، سیروس. نقد ادبی. تهران: فردوس، 1378.

13ـ‌ فرخزاد، فروغ. مجموعه اشعار. آلمان: نشر نوید: چاپ اول، 1368.

14ـ فردوسی، ابوالقاسم. شاهنامة فردوسی. تصحیح سعید حمیدیان. تهران: نشر قطره، چاپ پنجم، جلد ششم، 1379.

15ـ کزازی، میرجلال‌الدین. نامة باستان، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول، 1381

16ـ گلدمن، لوسین. نقد تکوینی. ترجمه محمّدتقی غیاثی. تهران: نگاه، 1382.

17ـ مرادی کوچی، شهناز. شناخت‌نامة فروغ. تهران: نشر قطره، 1379.

18ـ مولوی، جلال‌الدین. مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسون. تهران: ققنوس، چاپ اول، 1376.

19ـ هایدگر، مارتین. شعر، اندیشه و رهایی. ترجمة عباس منوچهر. تهران: نشر مولی، 1381.

20ـ یوسفی، غلامحسین. چشمة روشن. تهران: علمی، 1376.